WorldLife

Κάπνισμα ονομάζεται η πρακτική της εισπνοής καπνού προερχόμενου από την καύση φύλλων του φυτού καπνός. Η καύση γίνεται συνήθως σε τσιγάρο, πούρο αβανα ή με άλλο τρόπο. Η πρακτική αυτή ήταν συνήθεια των κατοίκων της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, πριν ακόμα αυτές ανακαλυφθούν από τους Ευρωπαίους. Η συνήθεια μεταφέρθηκε στην Ευρώπη και την Ασία μετά το 1556.

Τη δεκαετία του 1920, Γερμανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το κάπνισμα είναι βλαβερό για την υγεία, αλλά η παγκόσμια κοινότητα αναγνώρισε το πρόβλημα σταδιακά μόνο μετά το 1950. Στα επόμενα χρόνια, έγινε κατανοητό ότι το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο (του πνεύμονα αλλά και άλλες μορφές καρκίνου) καθώς και άλλα προβλήματα υγείας. Τα κράτη έλαβαν μέτρα για το κάπνισμα και ανάλογα με τη χώρα τα μέτρα για τη συνήθεια του καπνίσματος μπορεί να περιλαμβάνουν απαγόρευση της διαφήμισης των προϊόντων καπνού, απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, προκειμένου να αποφευχθεί το παθητικό κάπνισμα, υποχρεωτική σήμανση στα προϊόντα καπνού και άλλα.

Πόσο εύκολο είναι να κόψει κάποιος το κάπνισμα; Ποιες δυσκολίες θα συναντήσει στην προσπάθειά του;

Το κάπνισμα, το οποίο πλέον θεωρείται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας νόσος, οφείλεται στην εξάρτηση που προκαλεί η νικοτίνη και αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα για την υγεία παγκοσμίως. Πρόκειται για μια πανδημία, η οποία ξεκίνησε από τη στιγμή που έγινε βιομηχανική η παραγωγή των τσιγάρων. Στην Ελλάδα η συχνότητα του καπνίσματος είναι 37,5%-42%.

Από τους καπνιστές, ποσοστό περίπου 70% έχουν σκεφτεί να διακόψουν το κάπνισμα έστω μία φορά, 35% προσπαθούν να το διακόψουν τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, αλλά μόνο 6% από αυτούς καταφέρνουν να διατηρήσουν την αποχή από το κάπνισμα. Υψηλότερα ποσοστά αποχής επιτυγχάνονται όταν οι καπνιστές ζητούν βοήθεια για τη διακοπή του καπνίσματος από τους ειδικούς. Ακόμη και τότε, η σταθερή αποχή από το κάπνισμα είναι δύσκολη και συχνά απαιτούνται πολλές προσπάθειες πριν επιτευχθεί μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα. Επιπλέον σήμερα καπνίζει μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών σε σχέση με το παρελθόν και οι γυναίκες συνήθως εκδηλώνουν εντονότερα συμπτώματα στέρησης νικοτίνης και μεγαλύτερη καταθλιπτική διάθεση κατά τη διάρκεια των προσπαθειών διακοπής του καπνίσματος, με αποτέλεσμα να ανταποκρίνονται λιγότερο στις θεραπείες με υποκατάστατα νικοτίνης.

Η εξάρτηση στην νικοτίνη είναι χρόνια νόσος. Mε άλλα λόγια το κάπνισμα είναι αρρώστια, για την οποία όμως υπάρχει θεραπεία. Αρκεί να αποφασίσει ο καπνιστής ότι θέλει να θεραπευτεί. Τα παραπάνω προκύπτουν από όσα ανέφερε η επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας στο ΑΠΘ και υπεύθυνη του Ιατρείου Διακοπής Καπνίσματος στο νοσοκομείο Παπανικολάου, Αθανασία Πατάκα, μιλώντας σε ημερίδα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος SmokeFreeBrain.

Η κα Πατάκα επισήμανε ότι τα αποτελέσματα μεγάλων ερευνών έδειξαν ότι η χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου δεν βοηθάει στη διακοπή του καπνίσματος, ενώ αντιθέτως αποτελεσματικότερη μέθοδος αποδεικνύεται ο συνδυασμός συμβουλευτικής και λήψης φαρμάκων, πάντα υπό ιατρική παρακολούθηση. Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει μια θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη με ποσοστό καπνιστών/τριών που ανέρχεται στο 38% του πληθυσμού ενώ οι Ελληνίδες είναι όχι μόνο οι πρώτες, αλλά και οι πιο βαριές καπνίστριες στην Ευρώπη.