αρχική

Δράμα

Αστυπάλαια

ταξίδια

γελοιογραφίες

2ο Γυμνάσιο

symfo

κείμενο του Ντίνου Κιούση στην Καθημερινή (16 Απριλίου 2006)

 Η Δράμα είναι η πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού στη Βορειοανατολική Μακεδονία, συνορεύει με τη Βουλγαρία και είναι ο πλουσιότερος νομός της Χώρας από άποψη φυσικού περιβάλλοντος. Σε απόσταση περίπου 60 Χιλιομέτρων βορειοανατολικά από την πόλη βρίσκονται τα μοναδικά στη χώρα δάση ερυθρελάτης και σημύδας. Λίγο πιο βόρεια βρίσκεται και το μοναδικό παρθένο δάσος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το δάσος του Φρακτού, που το 1980 κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της Φύσης και μέχρι σήμερα βρίσκεται σε καθεστώς απόλυτης προστασίας.

Ακριβώς πάνω από τη Δράμα βρίσκεται το Φαλακρό (2.232 μ.), το βουνό-σύμβολο της πόλης, με το μεγάλο και σύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο. Το γεωλογικό υπόστρωμα του Φαλακρού αποτελείται από γρανίτη και μάρμαρο και αυτό επιτρέπει την ύπαρξη φυσικών αγωγών για την απομάκρυνση των ομβρίων υδάτων. Λόγω αυτού είναι ελάχιστη η παρουσία δέντρων, εξ ου και η ονομασία «Φαλακρό». Μέσα στην πόλη και το πάρκο, οι πηγές της Αγίας Βαρβάρας, με τα άφθονα τρεχούμενα νερά τους που αλλού κυλούν ήρεμα κι αλλού με βοή, είναι αυτές που της δίνουν και τον τίτλο της Πόλης των Νερών - καθώς η ονομασία εικάζεται ότι προέρχεται από τη λέξη «ύδραμα». Κατά μία άλλη εκδοχή, η ονομασία της προέρχεται από το μικρό μέγεθος που είχε η πόλη σε όλες τις ιστορικές περιόδους (από το «δράγμα» < δράττω, που σημαίνει μια χούφτα πόλη).

Η πόλη της Δράμας

Μπορεί σε αυτά τα πολλά νερά να οφείλεται και η ατμόσφαιρα της πόλης. Ή στις μνήμες παλαιότερων και καλύτερων εποχών - μπορεί ακόμα στις εγκαταλελειμμένες και κατάκλειστες καπναποθήκες. Είναι όμως αυτή η ατμόσφαιρα που την κάνει εξαιρετικά γοητευτική, ειδικότερα όταν την βλέπει κανείς με τα μάτια του επισκέπτη από την Αθήνα.

Από τις ανασκαφές φαίνεται πως η πόλη είχε κατοικηθεί γύρω στο 5.000 π.χ., ενώ η πρώτη αναφορά της -ως Rahna- γίνεται πριν από το 1154, στη βυζαντινή περίοδο, από τον Άραβα γεωγράφο Αλ Ιδρισί που την περιέγραψε σαν πόλη πλούσια, περιτριγυρισμένη από κατοικίες και αμπέλια. Όπως και η υπόλοιπη χώρα, γνώρισε πολλούς κατακτητές και υπέφερε πολύ από τον βουλγαρικό ζυγό κατά τους δύο Παγκοσμίους Πολέμους.

Μεγάλη ήταν η οικονομική άνθηση της Δράμας στα τέλη του 190υ και στις αρχές του 20ού αιώνα με τα καπνά, καθώς και στη δεκαετία του '70 με το ένδυμα. Σήμερα, έπειτα από χρόνια δίσεκτα, η πόλη διατηρεί κάτι από τον αρχοντικό της χαρακτήρα.

Πολλά μπορείτε να κάνετε και να δείτε στη Δράμα. Κατ' αρχάς θα συναντήσετε ένα από τα ομορφότερα πάρκα της Ελλάδας, το πάρκο των πηγών της Αγίας Βαρβάρας. Πρόκειται για ένα αρκετά μεγάλο πάρκο, με δέντρα και νερά. Την άνοιξη γεμίζει με κόσμο, που κάθεται στις καφετέριες και στα εστιατόρια που βρίσκονται εκεί. Την παραμονή της πολιούχου Αγίας Βαρβάρας, τα παιδιά αφήνουν τα καραβάκια τους φωταγωγημένα στο νερό.

Πίσω από το πάρκο των πηγών συγκεντρώνονται οι παλιές καπναποθήκες. Στη Δράμα, όπως και στη γειτονική Ξάνθη, κύρια πηγή πλούτου για πολλά Χρόνια υπήρξε η καλλιέργεια του «μπασμά», μιας εκλεκτής ποικιλίας καπνού. Το υγρό κλίμα του πάρκου των πηγών οδήγησε στη συγκέντρωση των καπναποθηκών της πόλης στη συγκεκριμένη περιοχή. Πρόκειται για μεγάλα πέτρινα κτίρια, που στο σύνολό τους σήμερα μένουν ανεκμετάλλευτα. Αξίζει όμως να κάνετε μια βόλτα, ανηφορίζοντας πάνω από το πάρκο για να τα δείτε από κοντά. Εκτός από τις καπναποθήκες, στην περιοχή γύρω από το πάρκο βρίσκονται κι άλλα παλιά σπίτια, κάποια αναπαλαιωμένα που κατοικούνται και κάποια αφημένα στην τύχη τους. Το περίεργο με τα παλιά κτίρια της Δράμας είναι η αρχιτεκτονική τους. Γιατί δεν πρόκειται για συνηθισμένα νεοκλασικά κτίρια: στις γραμμές τους θα δείτε να μπερδεύονται και άλλα στοιχεία-επιρροές άλλων αρχιτεκτονικών τάσεων. Αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα Εκπαιδευτήρια Δράμας, που χτίστηκαν στις αρχές του20ού αιώνα έπειτα από δωρεά του Παύλου Μελά και λειτουργούν μέχρι σήμερα ως σχολείο.

Μέσα στην πόλη, να επισκεφθείτε και το αρχαιολογικό της μουσείο. Η Δράμα, μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της ευρύτερης περιοχής, συγκεντρώνει στην αρχαία ιστορία της πολλά... διονυσιακά στοιχεία. Ίσως η λατρεία του θεού του κρασιού να ευθύνεται, από «γονιδιακή» άποψη, για τα γνωστά δραμινά κρασιά που είναι διάσημα και πέραν των ορίων του νομού, με φανατικού ς θαυμαστές που όλο και πολλαπλασιάζονται. Στο μουσείο θα δείτε εκθέματα που ξεκινούν από την αρχαιότητα και φτάνουν ως τη μεταβυζαντινή περίοδο, αλλά και φωτογραφικό υλικό που περιγράφει τη νεότερη ιστορία της πόλης κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Η πρόσφατη ιστορία της Δράμας έχει μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί η πόλη υπήρξε το μωσαϊκό διαφόρων πολιτισμών για μεγάλο διάστημα. Το ιστορικό κέντρο της πόλης ήταν και το μοναδικό σημείο που κατοικείτο από Έλληνες. Γύρω από αυτό υπήρχαν συνοικίες Τούρκων, Εβραίων και Αρμενίων. Η αναλογία του πληθυσμού αλλάζει με τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών. Από το '22 και μετά, η Δράμα δέχεται ένα μεγάλο κύμα προσφύγων και ο πολυπολιτιστικός της χαρακτήρας αλλοιώνεται, με τις ελληνικές κοινότητες να κυριαρχούν.

Στο ιστορικό κέντρο της πόλης να επισκεφθείτε και το πολιτιστικό κέντρο, ένα πολύ όμορφο νεοκλασικό κτίριο που λειτουργεί και ως καφενείο. Αν πάλι περπατήσετε την Βενιζέλου προς την 19ης Μαΐου, θα φτάσετε στην παραδοσιακή αγορά της πόλης. Εκεί θα δείτε το Ναό του Αγίου Νικολάου, που κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν το «Εσκί Τζαμί». Στην καινούργια μεριά της πόλης θα δείτε το «Κουρσαμλή Τζαμί», στη διασταύρωση των οδών Άρμεν και Αγαμέμνονος, μαζί με στοιχεία του πρόσφατου παρελθόντος της πόλης και των πολλών τουρκικών κοινοτήτων που διέμεναν εκεί.

Πριν εγκαταλείψετε τη Δράμα, αξίζει να ανεβείτε στο λόφο του Κορύλοβου. Εκεί, εκτός από ένα θαυμάσιο εστιατόριο-καφέ που θα βρείτε, θα έχετε μια πανοραμική άποψη της πόλης.

Τέλος, αν τα κρασιά και η διαδικασία της οινοπαραγωγής σάς συγκινούν, έξω από τη Δράμα αξίζει να επισκεφθείτε τα οινοποιεία. Πρόκειται για πέντε οινοποιίες που είναι επισκέψιμες τις καθημερινές, αλλά και τα Σαββατοκύριακα κατόπιν συνεννοήσεως. Εκεί θα δείτε την τεχνική παραγωγής των διάσημων δραμινών οίνων, αλλά θα μπορέσετε και να αγοράσετε κρασιά. Τα «Κτήμα Ν. Λαζαρίδη» και «Μανωλεσάκη» βρίσκονται στην Αδριανή, το «Κτήμα Κ. Λαζαρίδη» στην Αγορά, το κτήμα «Τέχνη Αλυπίας» στο Μικροχώρι και το «Κτήμα Παυλίδη» στη βιομηχανική περιοχή Δράμας.

Από τη Δράμα για Φαλακρό και Κάτω Νευροκόπι

Είναι μια διαδρομή 42 χλμ. μέχρι το Κάτω Νευροκόπι και 46 χλμ. για το Χιονοδρομικό Κέντρο Φαλακρού. Από Νευροκόπι μπορείτε να συνεχίσετε για τη λίμνη Λευκογείων και από εκεί για τις λίμνες του Νέστου αν έχετε καλό τζίπ.

@Λίγο έξω από τη Δράμα (10 χλμ. περίπου) αξίζει να επισκεφθείτε το πέτρινο θεατράκι της Πετρούσας. Θα το βρείτε αν ακολουθήσετε τις ταμπέλες που οδηγούν προς το φαράγγι mς Πετρούσας. Είναι ένα υπαίθριο θέατρο που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια, τους θερινούς μήνες φυσικά, και φιλοξενεί παραστάσεις και συναυλίες. Απ' ό,τι μας πληροφόρησαν, η ακουστική του είναι εξαιρετική.

@Το Σπήλαιο του Αγγίτη ή Μααρά απέχει 23 χλμ. από τη Δράμα. Μια βόλτα όμως στα ξύλινα γεφύρια των πηγών θα σας αποζημιώσει. Αν και το σπήλαιο φτάνει περίπου τα 12,5 χιλιόμετρα, μονάχα ένα μικρό μέρος του, τα 500 περίπου πρώτα μέτρα, έχουν αξιοποιηθεί και είναι επισκέψιμα. Το βέβαιο είναι ότι σε αυτή τη βόλτα θα δείτε πολύ νερό! Στα δεξιά σας, στο τέλος της βόλτας, λίγο πριν από την είσοδο του σπηλαίου, θα δείτε και ένα παλιό νερόμυλο που σήμερα δεν λειτουργεί.

@Στο Χιονοδρομικό του Φαλακρού. Το ξέρω πως είναι τέλος εποχής, αλλά έτσι όπως τρελάθηκε ο καιρός, ποτέ δεν ξέρεις! Αν δεν έχετε πάει ποτέ, λοιπόν, φανταστείτε το βουνό, προικισμένο από τη Φύση με τεράστιες πίστες, άφθονο χιόνι, ήπιες και φιλικές κλίσεις και τεράστιες υψομετρικές διαφορές και όλα αυτά αξιοποιημένα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το Φαλακρό διαθέτει 17 πίστες καταβάσεως όλων των επιπέδων, μερικές από τις οποίες έχουν προταθεί και για διεθνείς αγώνες σλάλομ. Διαθέτει 9 αναβατήρες και 3 baby lift. Ανάμεσα στους αναβατήρες συγκαταλέγεται και μια τετραθέσια καρέκλα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι χιονοδρόμοι του Βορρά, που γνωρίζουν τόσο από χιόνι όσο και από σκι, το προτιμούν. Οι πίστες επικοινωνούν μεταξύ τους, όπως θα δείτε και στο χάρτη που βρίσκεται μέσα στο σαλέ του ορειβατικού συλλόγου.

Πάνω, εκτός από τις πίστες, υπάρχει και η «Χιονότρυπα», ένα 100μετρο βάραθρο, με διάμετρο περίπου 50 μέτρων. Πρόκειται για μια χαώδη τρύπα, που αποτελεί και την είσοδο ενός ανεξερεύνητου ακόμη σπηλαίου. Όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, η θέα από το σημείο αυτό είναι μαγευτική.

Το χιονοδρομικό αυτό αποτελεί πραγματικά μια ανάσα για τους κατοίκους του νομού, γι' αυτό και η ανάπτυξή του είναι τόσο σημαντική. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Νευροκοπίου. Διαθέτει, εκτός από το σαλέ του ορειβατικού συλλόγου που λειτουργεί και ως ξενώνας, ένα ακόμα σαλέ.

Εκεί θα βρείτε και καταστήματα που θα σας νοικιάσουν τον απαραίτητο εξοπλισμό, αλλά και σχολές σκι που θα σας μάθουν την τέχνη της χιονοδρομίας. Αν τύχει και βρεθείτε Σάββατο στην περιοχή, από τις 7 το απόγευμα ως τις 10 διοργανώνεται βραδινό σκι και πάρτι στο σαλέ. Αξίζει να το επισκεφθείτε ακόμα κι αν δεν κάνετε σκι, επειδή είναι πολύ διαφορετικό από τα υπόλοιπα χιονοδρομικά κέντρα γιατί είναι πολύ μεγαλύτερο, αλλά και επειδή είναι πάντα λευκό.

Η ανάπτυξη του χιονοδρομικού ήταν και η αφορμή της τουριστικής αφύπνισης διαφόρων μικρών χωριών που βρίσκονται στη βάση του Φαλακρού. Μην περιμένετε κάτι ανάλογο με mv Αράχωβα, μιλάμε για ήπια ανάπτυξη. Όμως και στο Βώλακα και στο Γρανίτη, δύο μικρά χωριουδάκια, θα βρείτε και ωραίους ξενώνες να διαvuκτερεύσετε και ταβέρνες για φαγητό, αλλά και κάποια μπαράκια για διασκέδαση αν θέλετε να αποφύγετε την πόλη της Δράμας.

@ Το Οχυρό. Είναι ένα μικρό χωριουδάκι που πήρε την ονομασία του από το απόρθητο οχυρό Λίσσε της γραμμής Μεταξά. Βρίσκεται στην άκρη του κάμπου Νευροκοπίου.

@ Κάτω Νευροκόπι. Είναι γνωστό στο πανελλήνιο για τις ακραίες θερμοκρασίες του το Χειμώνα (σχεδόν πολικές), αντιστρόφως ανάλογες όμως με τα ζεστά χαμόγελα των ανθρώπων που ασχολούνται κυρίως με τη γη. Πατάτες και φασόλια Νευροκοπίου, κτηνοτροφία, ξυλεία, μάρμαρα και βέβαια τουρισμός, λόγω του χιονοδρομικού.

Προς Παρανέστι και καταρράκτες

@Το Παρανέστι βρίσκεται σχεδόν στη μέση του δρόμου που χωρίζει τη Δράμα από την Ξάνθη και απέχει 42 χλμ. από τη Δράμα. Το χωριό διαθέτει ταβέρνες, ξενοδοχεία, Κέντρο Υγείας και έναν κουκλίστικο σιδηροδρομικό σταθμό. Μέσα στο Παρανέστι να περπατήσετε και να χαζέψετε τις πιο παραδοσιακές μεριές του, με τα παλιά καταστήματα και τα παλιά σπίτια. Ακόμη, να επισκεφθείτε οπωσδήποτε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Εκεί θα δείτε να συγκεντρώνονται, σε ένα πειστικότατα σκηνοθετημένο περιβάλλον, τα περισσότερα είδη πανίδας και χλωρίδας του Δάσους της Ελατιάς. Και επειδή τα είδη της άγριας πανίδας που κατοικούν στο. δάση είναι κάπως ντροπαλά και δύσκολα θα τα συναντήσετε ακόμα κι αν περιηγηθείτε με επιμονή στο δάσος, αξίζει να τα δείτε στο μουσείο για να έχετε τουλάχιστον μια εικόνα τους.

Στη γύρω από το Παρανέστι περιοχή, μπορείτε να επιχειρήσετε μια σειρά από εξορμήσεις προς τον εγκαταλελειμμένο οικισμό Τραχώνι, τα Διπόταμα, αλλά και το ρέμα της Αγίας Βαρβάρας. Το Παρανέστι είναι η βάση για να εξερευνήσουμε το ΒΑ μέρος του νομού, που καταλαμβάνεται εξ ολοκλήρου από τη Ροδόπη.

@Η οροσειρά της Ροδόπης είναι προέκταση του Αίμου και το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται μέσα στα βουλγαρικά σύνορα, όπου υπάρχουν και οι υψηλότερες κορυφές. Στην ελληνική μεριά η υψηλότερη κορυφή ελάχιστα υπερβαίνει τα 1.900 μέτρα. Η ελληνική Ροδόπη μπορούμε να πούμε πως αρχίζει από το νομό Δράμας, ΒΑ του Φαλακρού, και καταλήγει στο νομό Έβρου.

Κατά τον Οβίδιο, η Ροδόπη, κόρη του Στρυμόνα, και ο αδελφός της Αίμος μεταμορφώθηκαν από τους θεούς σε βουνά επειδή τόλμησαν να προ σο μοιάσουν τους εαυτούς τους με τον Δία και την Ήρα. Δεν γνωρίζω τον Αίμο, αλλά η Ροδόπη είναι μια κούκλα πολλών καρατίων!

Η περιοχή είναι ένας παράδεισος για οδοιπόρους, ειδικά σε λίγο καιρό, όταν θα έχουν σταματήσει οι ανοιξιάτικες βροχές. Τώρα μπορείτε άφοβα να επισκεφθείτε τον καταρράκτη της Αγίας Βαρβάρας. Υπάρχουν βεβαίως και πολλοί άλλοι εξαίσιας ομορφιάς, που απαιτούν καλό καιρό, καλό αυτοκίνητο (4Χ4) και πεζοπορία.

@Δάσος της Ελατιάς (Καράντερε).  Για να το βρείτε, η διαδρομή που μπορείτε να ακολουθήσετε από την πόλη της Δράμας είναι προς Σιδηρόνερο - Σκαλωτή και από εκεί για' το Δασικό Χωριό της Ελατιάς. Η απόσταση από τη Δράμα είναι 57 χλμ. μέχρι τη Σκαλωτή, που είναι και ο τελευταίος σταθμός εφοδιασμού (ή πολιτισμού!).

Θα βρείτε εβδομήντα χιλιάδες εκτάρια οργιαστικής βλάστησης, όπου βασιλεύει η ερυθρελάτη (picea abies), Είναι και το νοτιότερο σημείο της Ευρώπης όπου φύεται.

Μετά περίπου 20 χλμ. διαδρομής, θα βρεθείτε στο Δασικό Χωριό της Ελατιάς. Η περιήγηση σε αυτό επιτρέπεται έπειτα από συνεννόηση με το Γραφείο Τουρισμού της Νομαρχίας της Δράμας και η διανυκτέρευση είναι δυνατή ύστερα από συνεννόηση με το Δασαρχείο. Από το Δασικό Χωριό μέχρι το Παρθένο Δάσος του Φρακτού (το μοναδικό της Ευρώπης), η απόσταση είναι περίπου 40 χλμ.