Αρχική

 Οδηγός για το διαδίκτυο Παιδαγωγικά  Γλώσσα Λογοτεχνία Κλασσική φιλολογία Ιστορία Υπερδεσμοί

 

Γ. Ανδρουτσόπουλου

Από τα φραγκοχιώτικα στα greekglish
 

Ιστορικά
Μια ιδέα για την προϊστορία της γραφής αυτής μας δίνει το παρακάτω απόσπασμα από κείμενο του Κώστα Καρθαίου από τo 1934.

Υπαρχουν κειμενα της βυζαντινης εποχης γραμμενα με λατινικους χαρακτηρες. Επισης, στην Κρητη και στην Κυπρο κατα το μεσαιωνα, τα λαϊκα τραγουδια γραφονταν με λατινικους χαρακτηρες. Αργοτερα, απο το 1800, πολλα ελληνικα βιβλια τυπωθηκαν στη Σμυρνη με λατινικους χαρακτηρες. (...) Εξαλλου, στη Σμυρνη εγινε αποπειρα να κυκλοφορησει ελληνικη εφημεριδα γραμμενη με λατινικους χαρακτηρες. Οι Λεβαντινοι της Σμυρνης, που μιλουσαν ολοι ελληνικα αλλα δυσκολευονταν να μαθουν την απελπιστικη ορθογραφια-μας, χρησιμοποιουσαν παντα τους λατινικους χαρακτηρες για να γραψουν τα ελληνικα. Αργοτερα, τους μιμηθηκαν οι Χιωτες και αλλοι εμποροι του εξωτερικου που εγραφαν τα γραμματα και τα τηλεγραφηματα-τους στα ελληνικα, αλλα με λατινικους χαρακτηρες. Αυτη η "φραγκοχιωτικη" γλωσσα χρησιμοποιουνταν και απο Ελληνες για να γραψουν σε αλους Ελληνες που κατοικουσαν στη Σμυρνη, στο Λονδινο ή αλλου. Αυτος ο τροπος γραφης εξακολουθουσε να επιβιωνει πολυ αργοτερα και τον συνανταμε αρκετα συχνα στα τηλεγραφηματα των Ελληνων του εξωτερικου.
Γράφοντας τα παραπάνω, ο Καρθαίος στηρίζεται σε κείμενο του Φώτου Γιοφύλλη στο περιοδικό "Πρωτοπορία" από το 1930. Οι Καρθαίος και Γιοφύλλης, μαζί με άλλους διανοούμενους της εποχής (Μένος Φιλήντας, Δημήτρης Γληνός, Νίκος Χατζηδάκης κ.α.) έθεσαν ζήτημα μεταρρύθμισης της γραφής της ελληνικης γλώσσας. Ο Καρθαίος το διατυπώνει καθαρά.
(...) ζηταμε να χρησιμοποιουνται αποκλειστικα οι λατινικοι χαρακτηρες για τη γραφη της νεας ελληνικης, που ειναι η ζωντανη γλωσσα και που θελουμε να την καταστησουμε τη μοναδικη γραφτη γλωσσα της χωρας-μας. Θελουμε λοιπον να συμπεσει η αλλαγη του αλφαβητου με την εισαγωγη της φωνητικης ορθογραφιας.
Τα κείμενα τους, λησμονημένα από καιρό, διασώζονται (μαζί με διάφορα παραδείγματα φωνητικής και λατινικής γραφής των ελληνικών) στον συλλογικό τόμο "Φωνητική Γραφή" που επιμελήθηκαν οι εκδόσεις Κάλβος το 1980.
Παράδειγμα 1.
Κείμενο του Φώτου Γιοφύλλη ("Πρωτοπορία", 1930) με επιμελεια μεταγραφής της έκδοσης "Φωνητική Γραφή". 
Τα γ, δ και θ με ελληνικούς χαρακτήρες.

Telos, γia na min ta poliloγume, γiati tapame poles fores afta, prepi na parume to latiniko alfavito metariθmizontas-to fθogoloγika kata tis anages pu ehi i γlosa-mas. Etsi horis n' agiksome tin orθografia tis arheas elinikis, pu poles-tis lekses sozonde sti nea-mas, benume sti horia ton politizmenon eθnon, ehume ta dieθnika γramata pu tahi olos o politismenos kosmos, ke pu ta piran tora teleftea ki i Turki. 

Κάπου 70 χρόνια αργότερα, τα φραγκοχιώτικα εμφανίζονται "με το ζορι" στην ελληνική γλωσσική πραγματικότητα. Aπό τις αρχές της δεκαετίας του 90, Έλληνες της Ελλάδας και του εξωτερικού τα χρησιμοποιούν στην ηλεκτρονική επικοινωνία μέσω του Διαδικτύου: γράφουν προσωπικά μηνύματα, δημοσιεύουν ανακοινώσεις, συνεισφέρουν σε λίστες συζήτησης ή σε αρχεία με φοιτητικά ανέκδοτα. Ακόμη και σήμερα (1999), που οι ελληνικοί χαρακτήρες είναι στάνταρ στις ιστοσελίδες και αυξανόμενα δυνατοί στα μηνύματα, η χρήση λατινικών χαρακτήρων συχνά επιβάλλεται για τεχνικούς λόγους, καθώς αποστολέας και δέκτης του μηνύματος μπορεί να μη διαθέτουν κοινές προδιαγραφές, ούτε μέσα στην Ελλάδα και πολυ περισσότερο ανάμεσα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για παράδειγμα, μερικα απο τα μηνύματα που αποστέλλονται στο ηλεκτρονικό περιοδικό RAM είναι γραμμένα λατινικα, αν και εντος Ελλάδας, ενώ μια από τις λίστες συζήτησης του Δημοκρίτειου Παν/μίου Θράκης προσκαλεί συνεισφορες στα ελληνικα, "even latin alphabeted".
Παράδειγμα2.
Σημάδι ότι τα φραγκοχιώτικα ακόμα χρειάζονται (Μάρτιος 98).

Agapites ekdosis OXY
Distihos to e-mail me tis plirofories gia mia kenurgia ekdosi sas  den diavazete me ta simvola pu to emfanizi o edo ipologistis (ipotheto oti ine grammeno  me ellinikus haraktires). Par'ola afta, an ke doron adoron, efharisto ke sas hereto

Παράδειγμα 3.
Από την ελληνική μετάφραση των faq ("συχνά τιθέμενων ερωτήσεων") ενός πρόσφατου συνεδρίου χακεράδων στο Βερολίνο (Πηγή www.ccc.de)

1.  GENIKES PLIROFORIES 
    1.1 Ti einai to Chaos Communication Congress
    1.2 Pou kai pote tha ginetai to Congress
    1.3 Pies einai oi ores litourias
 Pote na arxiso na etimaso to ta3idi
    1.4 Einai kati gia mena to Congress
    1.5 Mporo kai ego na boh8so sto Congress
    1.6 Tupos & dokumenta 
    1.7 erotisis sto 8ema glossas. 


 Οι ιδεολογίες της ορθογραφίας
Κάθε γλωσσική χρήση περιβάλλεται από μια ιδεολογία, και τα λατινοελληνικά δεν αποτελούν εξαίρεση. Πράγμα πολύ φυσικό άλλωστε, μια και η γλώσσα δεν είναι απλά εργαλείο σκέψης και επικοινωνίας, αλλά και σύμβολο κοινωνικής ταυτότητας. Δεν χρησιμοποιούμε απλά τη γλώσσα, αλλά παίρνουμε στάση απέναντί της, την αξιολογούμε, τη συνδέουμε με κοινωνικές και πολιτικές πεποιθήσεις. Ιδιαίτερα η γραπτή αναπαράσταση μιας γλώσσας είναι ένα πολύ ισχυρό κομμάτι του νήματος που συνδέει το παρελθόν με το παρόν μιας κοινότητας. Η άκρη του νήματος αυτού είναι η λεγόμενη ιστορική ορθογραφία της γλώσσας. Ταυτόχρονα, η ορθογραφία είναι το μοναδικό κομμάτι μιας γλώσσας που δεν μπορεί να κατακτηθεί "φυσικά", μέσα από την καθημερινή επικοινωνία, αλλά μαθαίνεται, με πολύπλοκους συχνά κανόνες.

Όμως η γλώσσα αλλάζει, μαζί με την κοινωνία που την χρησιμοποιεί. Με την πάροδο του χρόνου, η προφορική και η γραπτή μορφή μιας γλώσσας συχνά απομακρύνονται η μια από την άλλη, ώσπου κάποια στιγμή η ιστορική ορθο-γραφία μιας γλώσσας δεν ανταποκρίνεται πλέον στη σύγχρονη προφορά της. Έτσι, η σύγχρονη ελληνική γραφή είναι φορτωμένη με φθογγόσημα (η, ι, υ, οι...) και —ως πριν 25 χρόνια— διακριτικά σύμβολα με ιστορία αιώνων, αλλά χωρίς αντιστοιχία στη σύγχρονη προφορική γλώσσα. Ο λόγος ύπαρξής τους δεν είναι πλέον λειτουργικός, αλλά ετυμολογικός (η ορθογραφία δείχνει την προέλευση των λέξεων), ιστορικός (η γραφή των λέξεων παραμένει απαράλλαχτη), και κυριως συμβολικός (η απαράλλαχτη ορθογραφία συμβολίζει την ιστορική συνέχεια της ελληνικής εθνικής κοινότητας).

Παράδειγμα 4.
Βιβλιοπαρουσίαση σε ηλεκτρονικό δελτίο (Δεκέμβριος 98).

Ta siberasmata tou vivliou dialioun tin paramorfomeni ikona pou epikrati simera se merida akadimaikon i opii sindeoun tin epifilaktiki stasi ton Arheon Ellinon apenanti sto erota me tous sihronous provlimatismous mas shetika me to sex, ton erota ke tin ikogenia.

Όσοι έθεσαν το ζήτημα της λατινικής γραφής κατά το Μεσοπόλεμο, ζήτησαν να αποσυνδέσουν ακριβώς αυτό το συμβόλο. Είδαν —και είπαν— καθαρά, ότι από ένα σημείο και μετά η συμβολική σημασία της ορθογραφίας έρχεται αντιμέτωπη με τις σύγχρονες χρήσεις και ανάγκες της γραφής. Καταντάει τυπολατρεία γι αυτούς που την ασκούν, και τυραννία γι αυτούς που τη μαθαίνουν. Τα επιχειρήματά τους για τα κοινωνικά πλεονεκτήματα της ορθογραφικής μεταρ-ρύθμισης ήταν οικονομικά και τεχνοκρατικά, χρηστικά και μαθησιακά. Και φυσικά αμφισβήτησαν το ισχυρότερο αντιεπιχείρημα, διατυπώνοντας ό,τι θα έπρεπε να είναι αυτονόητο: η εθνική ταυτότητα μιας κοινότητας δεν εξαντλείται στην ορθογραφική μεταρρύθμιση, ούτε κρέμεται από την ιστορική ορθογραφία. Ο γλωσσολόγος Νίκος Χατζηδάκης το διατύπωσε το 1931 στη "Νέα Εστία" ως εξής:
Αληθεια, πρεπει να πω κατι για ενα επιχειρημα, που δεν το εχω ακομη αναφερει. "Με την εισαγωγη ξενικου αλφαβητου δεν θα χασουμε ενα μερος απο τον εθνισμο μας;" Πολυ ευκολη ειναι, νομιζω, η απαντηση. Χανουμε απο τον εθνισμο μας, οταν μαθαινουμε, οπως τωρα κανουμε, μουσικη απο νοτες, που γραφονται σ΄ενα διεθνες μουσικο αλφαβητο; Χανουμε απο τον εθνισμο μας, οταν λογαριαζουμε στο διεθνες σημερα συστημα γραφης των αριθμών; Χανουμε τελος παντων τον εθνισμο μας, οταν ντυνομαστε ευρωπαϊκα;
Σήμερα, η ίδια νοοτροπία που παρεμπόδισε ή καθυστέρησε κάθε μεταρρύθμιση της ελληνικής ορθογραφίας κατά το παρελθόν, επαναλαμβάνεται στην περίπτωση των λατινοελληνικών. Υφίστανται, και αυτά, το αιώνιο επιχείρημα του γλωσσικού καθαριστή απέναντι σε κάθε γλωσσική καινοτομία και αλλαγή: τα φραγκολεβαντίνικα σαν απειλή για τη γλώσσα. Ένας ειδήμων της ελληνικής ηλεκτρονικής πραγματικότητας, που προτιμά να μείνει ανώνυμος, παρατηρεί σχετικά τα εξής 
Ta g/e einai petra skandalou se olous tous xwrous pou suxnazoun ellhnes kai auto epeidh uparxei enas lan9anwn e9nikismos kuriws ek merous twn ellhnwn tou e3wterikou oi opoioi  molis anakuyei 9ema g/e-ellhnikwn speudoun na purodothsoun koubentes tou tupou "ta g/e sthn pura, skotwnoun th glwssa mas, xanetai h e9nikh mas tautothta" kai alla hxhra paromoia.
Υπάρχει και η αμβλυμένη μορφή του καθαρισμού, η αισθητική αξιολόγηση. Σήμερα, όσοι νοσταλγούν το πολυτονικό, αναφέρονται σε κριτήρια όχι μόνο ιστορικά, ετυμολογικά ή γραμματικά, αλλά και αισθητικά, π.χ. ότι το πολυτονικό είναι "πιο ωραίο" ή "πιο καλαίσθητο". Έτσι και για τα λατινοελληνικά, τουλάχιστον αν πιστέψει κανείς ένα από τα ελάχιστα σχόλια του Τύπου: "Πρόκειται για λύση όχι ιδιαιτέρως καλαίσθητη, αλλά, εν πάση περιπτώσει, χρηστική". 

Σίγουρα υπάρχει και η ρεαλιστική αντιμετώπιση του πράγματος: όσοι γράφουν λατινοελληνικά, το κάνουν ανάλογα με τις ανάγκες και τις συνήθειές τους. Όμως πόσοι είναι αυτοί και πώς ακριβώς γράφουν; Κανείς δεν ξέρει. Η ιδεολογική και αισθητική αντιμετώπιση της ορθογραφίας οδηγεί, μεταξύ άλλων, στην εθελο-τυφλία της Πολιτείας σε ό,τι αφορά την έρευνα και πληροφόρηση πάνω στην πραγματική διάδοση και χρήση των λατινοελληνικών σήμερα. Και τι γίνεται με αυτούς που δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν τα greenglish σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό μήνυματα, ακόμη κι αν υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ελληνικοί χαρακτήρες; Πρόκειται για μια "ανατρεπτική" συμβολική σύνδεση των greenglish με το μέσο επικοινωνίας Internet; Ή απλά για την παραδοσιακή ελληνική βαρεμάρα; 

Παράδειγμα5.
Προσωπικό μήνυμα (Αύγουστος 97).

apo oktovri arkhizi i dhidhaskalia edho ke apo mia plevra to perimeno aman ke pos yati i epafi me tus mathites me anazooghoni ke apo tin ali, opos tha kseris, i dread it yati aporofa politimo khrono apo erevna, ghrapsimo, job search, ktl. aaaah.... i akadhimaikes apolafsis...

Παράδειγμα6.
Προσωπικό μήνυμα (Ιανουάριος 96).

Geia kai xara se olous tous basketovious.....
kalh basketikh xronia (o Pao exei hdh 3/3 httes)...
Plaka plaka o gauros vrhke kai proponhth gia tou xronou se periptwsh pou fygei o Iwannidhs ka io vazelos krathsei Malicovic.... Malicovitc - Reneses : 0 - 5 paei...... kai musiountai alluphta)
 


Τα λατινοελληνικά σήμερα
Ας πούμε καθαρά τρεις βασικές αλήθειες για τη λατινοελληνική ορθογραφία σήμερα. Πρώτο, είναι ένα σύστημα γραφής συμπληρωματικό, περιορισμένο σε ειδικές συνθήκες χρήσης από ειδικές κοινωνικές ομάδες? μαθητές, φοιτητές, επιστήμονες, ανθρώπους των μέσων και της τεχνολογίας. Δεύτερο, η χρήση τους είναι τεχνικά εφικτή, με λίγη εξάσκηση διαβάζονται και γράφονται άνετα. Τρίτο, η λατινοελληνική ορθογραφία δεν εμποδίζει την δημιουργική γλωσσική χρήση. 'Οπως έδειξε η Αλεξάνδρα Γεωργακοπούλου σε πρόσφατη έρευνά της, οι χρήστες του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου γράφουν αστεία και ανέκδοτα, κάνουν λογοπίγνια, μιμούνται διαλέκτους ή καθαρεύουσιάνικη γλώσσα. Όπως λέει και ο Άγγελος Μπάκας: Η ευρύτατη και διαρκής χρήση των λατινοελληνικών από την ακαδημαϊκή κοινότητα έχει καταδείξει ότι η ελληνική γλώσσα απλά απέκτησε ακόμα ένα βοήθημα. 
Παράδειγμα 7.
Μήνυμα πρυτανικό (Ιανουάριος 98). 

8ema: "Peri tou ergou twn metaptyxiakwn foithtwn"
H Sygklhtos sthn ar. [000/000] synedriash ths, apofasise na sas parakalesei na enhmerwsete ta melh DEP tou Tmhmatos sas oti, basei ths isxyousas nomo8esias, den einai nomimh h ana8esh autodynamou didaktikou ergou se metaptyxiakous foithtes `h ypokatastash tous apo tous en logw foithtes sta didaktika tous ka8hkonta. Epishs h Sygklhtos epi8ymei na epishmanete tous kindynous paratypiwn kai tis tyxon oikonomikes epiptwseis apo tetoies periptwseis, oi opoies odhgoun sth merikh `h olikh ypokatastash twn melwn DEP sta ka8hkonta tous kai gia tis opoies oudemia eu8unh 8a ferei to Panepisthmio.
O Prytanhs

Όμως, το βοήθημα δεν έχει πρότυπο. Συστήματα μεταγραφής υπάρχουν μεν, και μάλιστα θεσμοποιημένα, αλλά ελάχιστοι τα γνωρίζουν και ακόμα λιγότεροι τα ακολουθούν συνειδητά. Πράγμα καθόλου παράξενο, καθώς τα ισχύοντα πρότυπα δεν διδάσκονται πουθενά. Με αποτέλεσμα να είναι διάχυτη η εντύπωση ανάμεσα στους Έλληνες χρήστες του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ότι "ο καθένας γράφει όπως θέλει", "ο καθένας έχει το δικό του σύστημα". 

Σε τι ακριβώς οφείλεται αυτή η εντύπωση; Στο γεγονός ότι η λατινική μεταγραφή των ελληνικών συνεπάγεται ποικιλότητα, εναλλακτικές λύσεις. Για αρκετά ελληνικά γράμματα, διφθόγγους και συνδυασμούς γραμμάτων προσφέρει περισσότερους τρόπους μεταγραφής, για άλλα όμως κανέναν. Έτσι, μια λέξη όπως π.χ. "συζήτηση" μπορεί να μεταγραφεί με δυο ή και τρεις τρόπους: Ξεκινώντας από τον ήχο της (sizitish), διατηρώντας την ορθογραφική της όψη (syzhthsh) ή συνδυάζοντας και τα δυο, π.χ. syzitish. Μια λέξη όπως "χαρά" γράφεται τόσο συμφωνα με την λατινική και διεθνή ορθογραφία (chara) όσο και με την ελληνική (xara). Και τι γίνεται με γράμματα χωρίς αντίστοιχο στο λατινικό αλφάβητο (π.χ. θ, ξ, ψ); Εδώ ο κόσμος είτε καταφεύγει στην κλασική λατινικη μεταγραφή (th, ks, ps), είτε πατάει απλά το αντιστοιχο πλήκτρο, έτσι ώστε το θ βγαίνει q ή u και το ω γίνεται w ή v. Αλλά υπάρχει και ο τρίτος δρόμος αυτός της οπτικής ομοιότητας, με το ψηφίο 8 για το θ και το 3 για το ξ. 

Παράδειγμα 8.
Mήνυμα συνδρομητή ηλεκτρονικής λίστας (Δεκέμβριος 98).

Τha itan kalitero na min zitame pragmata adinata na pragmatopioithoun. 
Edo o OTE diskoleuete na efarmosei ta idia timologia gia OTEnet kai gia tous allous isp. 
Tha arxiso na rotao filous apo to eksoteriko gia ti xreosi pou exoun, oste na apofigoume ta radio arvyla pou akougontai gia isdn, cables kai ta loipa. 

Mέσα στα παραπάνω όρια κινούνται οι χρήστες των λατινοελληνικών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Πολλοί διατηρούν την ελληνική ορθογραφία απαράλλαχτη, όπως π.χ. τα μηνύματα 7 και 9. Άλλοι απλοποιούν τη γραφή φωνηέντων και διφθόγγων, όπως τα 2 και 4. Σε σχέση με το πρότυπο ISO 8432, οι πρώτοι μεταγράφουν πιο ορθογραφικά, ενω οι δεύτεροι πιο φωνητικά, υλοποιώντας το όραμα του Δημήτρη Γληνού και του Μένου Φιλήντα, χωρίς βέβαια να το ξέρουν. Ορισμένοι απλοποιούν μόνο ορισμένα φωνήεντα, αλλά όχι διφθόγγους (π.χ. το μήνυμα 8), ενώ άλλοι χρησιμοποιούν διάφορες λύσεις στο ίδιο μήνυμα (π.χ. το μήνυμα 3). Άλλοι τέλος καινοτομούν, χρησιμοποιώντας αριθμούς για ελληνικά γράμματα που δε βγαίνουν στο λατινικό αλφάβητο, όπως στα μηνύματα 7 και 9. Ο καθένας γράφει με το δικό του τρόπο, αλλά όλοι κινούνται στα ίδια πλαίσια. 

Και τί γίνεται με τον "σωστό" τρόπο μεταγραφής? Εφόσον δεν υπάρχει ένα κοινό πρότυπο, η έννοια του "σωστού" αμβλύνεται. Η ορθογραφική ποικιλότητα δεν στιγματίζεται, δεν συνιστά "λάθος", όπως στην παραδοσιακή ελληνική γραφή. Όμως τα γλωσσικά πρότυπα δεν θεσπίζονται μονάχα "από πάνω", αλλά εξελίσσονται μέσα από την πράξη του κόσμου. Αν σκεφτεί κανείς ότι αυτοί που δουλεύουν με τις αντιστοιχίες ω=w, η=h, θ=8 και ξ=3 δεν είναι (μόνο) πιτσιρικάδες, αλλά και πανεπιστημιακοί και πρόσωπα κύρους γενικότερα, φτάνει στην υποψία ότι αυτό που έχει σημασία για να γράφεις "σωστά λατινοελληνικά" τη σήμερον ημέρα δεν είναι ούτε το επίσημο πρότυπο ISO ούτε οι παραδοσιακές λατινικές μεταγραφές των (αρχαίων και νέων) ελληνικών, αλλά η οπτική ομοιότητα των φθόγγων, με οποιοδήποτε τίμημα. 

Παράδειγμα 9.
Μήνυμα  επόπτη  λίστας (Δεκέμβριος 98).

To parakatw mail hr8e stous administrators tou HACK.gr. (Den einai h prwth fora pou dhmosiografoi mas kaloun na milhsoume se ekpomph, an kai pote den exoume dextei.) Tespa an endiaferetai kapoios na bgei sto radio, kai na probalei ta epixeirhmata pou syzhtiountai sth lista, pistevw 8a htan kalh idea. An pantws kapoios bgei, as mas enhmerwsei sxetika.

Γράφοντας έτσι όπως έμαθαν παιδιά, οι χρήστες της ηλεκτρονικής επικοινωνίας σέρνουν μαζί τους τα βάρη που οι παπούδες τους ήθελαν να ξεφορτωθούν με τη λατινική γραφή. Ταυτόχρονα, όμως, οικειοποιούνται τους λατινικούς χαρακτήρες. Παλιότερα, τα ελληνικά τηλεγραφήματα προς το εξωτερικό ήταν γραμμένα με τρόπο που να διαβάζονται με βάση την εκάστοτε διεθνή γλώσσα. Σήμερα όμως, τα λατινοελληνικά ηλεκτρονικά μηνύματα δεν διαβάζονται με βάση τα αγγλικά ή τα γαλλικά. Μπορείς να προφέρεις τη λέξη exigisi ακόμη κι αν δεν μιλάς ελληνικά, ίσως μάλιστα να σε βοηθήσει το αγγλικό exegesis, το γαλλικό exegese ή το γερμανικό Exegese. Για δοκίμασε όμως το e3hghsh! Οι Νεοέλληνες χρησιμοποιούν το λατινικό αλφάβητο με το δικό τους, νεοελληνικό τρόπο.

Αν τα ηλεκτρονικά λατινοελληνικά θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται και για πόσο, εξαρτάται από τεχνολογικές εξελίξεις. Αν θα τα διδάξουν σε σχολεία και σχολές, είναι πολιτική απόφαση. Αυτό που μένει να κάνουμε, είναι να αναρωτηθούμε μέχρι που μπορεί να φτάσει το "αναγκαίο κακό". Θα μπορούσε να επεκταθεί από τα φευγαλέα μηνύματα του Δικτύου σε νέους τομείς γραπτής επικοινωνίας; Θα ήμασταν σε θέση να το χρησιμοποιήσουμε σαν όχημα τεχνικού ή επιστημονικού λόγου; Ή ακόμη και να συγκεντρωθούμε στην πλοκή και το περιεχόμενο ενός μη-χρηστικού κειμένου; Ο χρόνος θα δείξει.


Πηγές

Ανδρουτσόπουλος, Γ.Κ. (1998), 
"Ορθογραφική ποικιλότητα στο ελληνικό ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: μια πρώτη προσέγγιση", 
περιοδικό Γλώσσα τ. 46, σελ. 49-67. 

Georgakopoulou, A. (1997),
"Self-presentation and interactional alliances in e-mail discourse: the style- and code-switches of Greek messages", 
International Journal of Applied Linguistics 7/2, 141-164.

Δελβερούδη, Ρ./Σ. Μοσχονάς (1997), 
"Ο καθαρισμός της γλώσσας και η γλώσσα του καθαρισμού", 
περιοδικό Σύγχρονα Θέματα, τ. 62, σελ. 79/91. 

Μπάκας, Α. (1998), editorial, περιοδικό acro τ. 7, σελ. 8-9.

Μητρόπουλος, Δ. (1997), "Η ελληνική γλώσσα στο Δίκτυο", Το Βήμα, 28-2.97, σελ. 43. 

Φωνητική Γραφή (1980). 
Συλλογική έκδοση άρθρων των Μ. Φιλήντα, Δ. Γληνού, Γ. Σιδέρη, Φ. Γιοφύλλη, Ν. Χατζηδάκη, Κ. Προύση, Κ. Καρθαίου, Γ.Γ. Μπενέκου. Αθήνα: Κάλβος.

 

 

<----- Αρχική

Φιλολογική επιμέλεια: Σοφία Νικολαΐδου terracomputerata AT gmail DOT com-  terracomputerata AT gmail DOT com