Αρχική

Οδηγός για το διαδίκτυο Παιδαγωγικά  Γλώσσα Λογοτεχνία Κλασσική φιλολογία Ιστορία Υπερδεσμοί

 

Fwntas ante portas! 

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΥΡΙΚΙΟΣ 

Την τρίτη ημέρα της χιλιετίας η ανοίκεια όψη ενός γραπτού μηνύματος στο κινητό με πληροφορούσε... για τη νέα περιπέτεια της γλώσσας μας: «8Α SΟU SΤΕΙLW ΑΜΕSWS SΤΟ FΑΧ ΤΙS FWΤΟΤΥΡΙΕS ΤWΝ 8ΕWΡΗΜΕΝWΝ SΧΕDΙWΝ. FWΝΤΑS». 

Η προφορική, ευτυχώς, απολογία του αποστολέα ήταν τεκμηριωμένη. Το μήνυμα που ο Φώντας είχε γράψει... οδηγώντας, απαιτούσε 150 πληκτρολογήσεις. Οι ελληνικοί χαρακτήρες, στην υπερσύγχρονη συσκευή ­ μοντέλο ευρωπαϊκό! ­ ήθελαν 300 πληκτρολογήσεις, διπλό χρόνο, κόπο και κίνδυνο στο τιμόνι, με τις ευλογίες... της Ελλάδας, εισαγωγέα δούρειων ίππων που εγκυμονούν την «αλφαβητική ένταξή» μας σε μιαν Ευρώπη απευχόμενη την πραγματικότητα όχι μόνο των δύο ταχυτήτων αλλά ­ καθώς φαίνεται ­ και των δύο αλφαβήτων: μια πολυτέλειά της! Υποτέλειά μας το να παραιτούμαστε των δικαιωμάτων που συνεπάγεται για μας η ευρωπαϊκή αυτή πολυτέλεια, Φώντα. 


Το ροκ συγκρότημα U2. Η ηχητική σύμπτωση του ονόματός του, με το «you too», οδηγεί σε μια διεθνή πλέον δικτυακή συντομογραφία, που σημαίνει «και εσύ» 

Προ τριακονταετίας καταργήθηκαν από τις πινακίδες των τροχοφόρων δέκα κεφαλαία μας, ασύμβατα με τα λατινικά. Ελάχιστοι Έλληνες αναρωτιούνται σήμερα γιατί τα αμάξια τους βαφτίζονται με απρόσωπους, δυσμνημόνευτους συνδυασμούς, όπως «ΥΑΥ», «ΝΒΜ», «ΤΖΧ», αντί να υποδηλώνουν περήφανα μια πόλη: «ΑΘ», «ΘΕ», «ΛΑ», «ΠΑ», «ΙΩ»... Μικρό το κακό θα μου πεις, Φώντα. Ως «Fwntas», όμως, πώς προβλέπεις ότι θα γράφουμε σε τριάντα χρόνια; 

«Μπες στο Ίντερνετ και... κάνε πρόβλεψη», απάντησε κυνικά ο δραστήριος τεχνοκράτης. Μπήκα σε δικτυακές συζητήσεις, αναβαπτισθείς λατινιστί, αφού το ελληνικό όνομά μου απορρίφθηκε. Ναι, εδώ ο επιμένων δεν «ελλη-νικά». Σχεδόν παντού θα «λατι-νικηθεί» κατά κράτος από το άναρχο γλωσσικό υβρίδιο «greeklish». Κάποιοι ­ κυρίως ξενιτεμένοι ­ δεν αποκωδικοποιούν τις ελληνικές γραμματοσειρές. Πλην ελαχίστων, ηρωικών εξαιρέσεων, αμέτρητα κανάλια ­ από επαρχιακά νυφοπάζαρα μέχρι ελληνορθόδοξες συνάξεις ­ έχουν εξοστρακίσει εκ πεποιθήσεως τη γραφή μας ως δύσχρηστη κι αναχρονιστική. «Grafw evrwpaika», ισχυρίστηκαν αρκετοί. 

Ένιωσα... ξένος ανάμεσα σε χιλιάδες «xenous», «ksenoys», «jenous», «3evoys»... «ksenyxtismenes apo xtes?» ρωτάει ο Valedinos22 την aleksadra19 και τη Μadw. Η πρώτη απαντάει «tha sou po», η δεύτερη «the 8a to 3avapw re c, 3exvato» («δε θα το ξαναπώ, ρε συ, ξέχνα το»)! «Εgw pados xenichtaw apopse, U2?», προκαλεί ο Vagelhs τη zwzw19. Αυτή τον αποπαίρνει: «psi8irizo jana me Αdoni» (Αντώνης μάλλον παρά ?δωνις ο δικτυακός νυμφίος). Σύξυλοι οι άλλοι μνηστήρες: yorgos28, Νtikaprio, archaiologos, Ρaihnidiarhs, LakhsΑpoΑigalew, Viktwr, kastano3an8os4u, Κwsths, CostasΤoronto, agelofilhmevos, mpampis28, Μegalejadros, erwtiarhs, Ghiorgos, giwrgos17, ebiros32, romadikos24, adraklas, costadinos, Κwvstantinos20, fititis. 

Σαν πώς φταίνε τα παιδιά; Υποχρεωμένοι σε λατινόμορφο ψευδώνυμο, ανυπεράσπιστοι, ακούσιοι ξενολόγοι, εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες στρατολογούν ατέλειωτες ορδές «μισθοφόρων λέξεων» που παρελαύνουν καθημερινά στις οθόνες των υπολογιστών, υπό το βλέμμα μιας πολιτείας αγουροξυπνημένης, αμήχανης, αναποτελεσματικής. 

Μήπως δεν απειλήθηκα εξαιτίας της από Ναπολιτάνους τροχονόμους, έτοιμους να δωροδοκηθούν, επειδή η άδεια οδήγησης, η κάρτα της ΕΛΠΑ και το διαβατήριο, ανέγραφαν το ονοματεπώνυμό μου με διαφορετική λατινική ορθογραφία το καθένα; ­ άντε να πείσεις ότι δεν είναι πλαστά κι ότι το ελληνικό κράτος δεν ξέρει τι γράφει! 

Θυμήθηκα την οδό «ΤΖΟRΤΖ», την «ΟUGΟ» και τους άθλιους «επαναμεταφραστές» τους, ελπίζοντας να μη διανύσω ποτέ οδούς «SΕΧΡΙR» και «ΜΡΕΤΟVΕΝ». Θυμήθηκα την «CΟSΜΟΚΑΡΤΑ» και μια κάρτα επιβίβασης: Η ΟLΥΜΡΙΑΚΙ SΑS ΕΥΧΕΤΑΙ ΚΑLΟ ΤΑΧΙDΙ. 

Αποφασίζει «η Ολυμπιακί» ότι το άρθρο παραμένει «Η», ενώ το πρωτόκλιτο που ακολουθεί καταλήγει σε... «Ι»· και, αποδίδοντας με «Χ» αμφότερα το ξι και το χι, «εύχεται καλό ταχίδι»! Ωραίο κατευόδιο στη γλώσσα μας! Οι λόγοι της κατάπτωσής της σε ποιο μαύρο κουτί θα αναζητηθούν; Πώς ο εθνικός αερομεταφορέας, επιλήσμων του ελληνικού αλφαβήτου, θα γράψει κάποτε το ρήμα «ξεχνώ»; Με ποιαν από τις 48 λατινικές ορθογραφίες του; (γιατί τόσες... στρατολογούνται γι' αυτό το δισύλλαβο των πέντε γραμμάτων!). 

Η Πολιτεία οφείλει να αποθαρρύνει έμπρακτα αυτή την ασυδοσία, αλλά και να καθορίσει κανόνες εναντίον μιας άναρχης ορθογραφίας για περιπτώσεις αναπόφευκτης χρήσης του λατινικού αλφαβήτου, το οποίο μεθαύριο, με τη «γείτονα», θα χρησιμοποιείται από το 98% των Ευρωπαίων, έναντι του 2% που θα χρησιμοποιούν το ελληνικό. Στο σύνολο της «Δύσης» η αναλογία είναι περίπου 99,3% έναντι 0,7%. Όσο η τεχνολογία δε δίνει πραγματικά ίσες ευκαιρίες, τόσο το υβρίδιο «greeklish» επιβάλλεται στα μεσαία στρώματα ­ βίαια ή ως Κίρκη ­ τρέποντας σε φυγή προς τις ξένες γλώσσες τους μορφωτικά προνομιούχους. Την ίδια στιγμή, από την Αλάσκα ώς την Καππαδοκία, από τη Σκανδιναβία ώς το Περού, οι άλλοι γράφουν στις γλώσσες και στα αλφάβητά τους, έστω κι αν η αγγλόφωνη τεχνολογία δε χολοσκάει για την επιβίωση ειδικών αλφαβητικών συμβόλων, απειλώντας ακόμα και λέξεις «εθνικής σημασίας» όπως «Εspa*a», «francais», «Κ·benhavn», «Τurkiye». 

Δε βαριέσαι! Εμείς εκούσια διώξαμε τη δασεία από την «^Ελλάδα», χωρίς να πνιγούμε σε κροκοδείλια δάκρυα. Τώρα όμως; 

Ας μην παραμένουμε παθητικοί μάρτυρες μιας παγκόσμιας πολιτισμικής ανακατάταξης που τείνει να πλήξει ειδικότερα τα ελληνικά, κυρίως εξαιτίας της ιδιαιτερότητας, της σπανιότητας αλλά και της αίγλης του αλφαβήτου τους. Οι επαναλαμβανόμενες διαβεβαιώσεις πως η τεχνολογία θα λύσει τα προβλήματά μας αποδεικνύονται εν πολλοίς αφερέγγυες. Το υβρίδιο «greeklish» αποτελεί πλέον πραγματικότητα: ένα μαζικό φαινόμενο με επικίνδυνες αυξητικές τάσεις. Αν η πολιτεία ­ και ο καθένας μας ­ δεν αντιδράσει δυναμικά, εκατομμύρια Έλληνες θα το έχουν ασπασθεί ως εναλλακτική γραφή μέσα σε λίγα χρόνια. Και τότε, άντε πάλι «εμφύλιος λόγος»; 

«Θέμα για ταινία!» ανέκραξε ο Φώντας. Δεν το αρνήθηκα. Εξάλλου την προμηνύουν αλλοτινοί τίτλοι με αμοιβαία αλφαβητικά δάνεια: «Ρolemonta», «Λαμόρε», «^nigma est»· το τελευταίο ως «σύνθεση» ενός Ιταλού ελληνολάτρη, το δεύτερο απ' όταν ξενόφερτες λέξεις ερωτοτροπούσαν ριψοκίνδυνα με ελληνικές επιγραφές σκυλάδικων, το πρώτο από μια ελληνική μετοχή στο λατινικό αλφάβητο, φιλόξενο για τα άστεγα γκρεκάνικα της Ιταλίας. Βρες μου τίτλο, Φώντα! Και μην πεις «Requiem» χάριν... ξενοφωνίας! 

Αχ, ξενολόγε Ξενοφώντα... 



 

<----- Αρχική



ΤΑ ΝΕΑ , 10-06-2000, Σελ.: R07 
Κωδικός άρθρου: A16763R071 

 Ο Δημήτρης Μαυρίκιος είναι σκηνοθέτης και μεταφραστής



 

 

 

 

 

 

Φιλολογική επιμέλεια: Σοφία Νικολαΐδου terracomputerata AT gmail DOT com-  terracomputerata AT gmail DOT com