|
Tο Web ολοκληρώνεται...
O Σκωτσέζος Τιμ Μπέρνερς-Λι μιλάει για το μέλλον του δημιουργήματός του
Της Τιτίκας Δημητρούλια
Υφαίνοντας τον παγκόσμιο ιστό Μετ. Νεκτ. Καλαϊτζής,Πρόλογος: Μιχάλης
Δερτούζος
Eκδ. Γκοβόστης
Ο σκωτσέζικης καταγωγής Τιμ Μπέρνερς-Λι είναι ο εφευρέτης του Web, του
Παγκόσμιου Ιστού, η εμφάνιση του οποίου ανήγαγε σε πολιτισμικό φαινόμενο την
προϋπάρχουσα τεχνολογική καινοτομία του Διαδικτύου. Με το βιβλίο αυτό απαντά
άπαξ και δια παντός στην αυξανόμενη παραφιλολογία σχετικά με το δημιούργημά του
και μιλάει για την ολοκλήρωση του οράματός του, όταν ο Ιστός θα δημιουργεί με
την αλληλοκατανόηση και την ανάπτυξη της ανθρώπινης δημιουργικότητας συνθήκες
αρμονικής συμβίωσης της ανθρωπότητας
Ο Μπέρνερς-Λι περιγράφει διεξοδικά την κατασκευή του Ιστού, τη μακρόχρονη,
παλινδρομική πορεία της έρευνάς του, τη σωρευτική διαδικασία και τη συνέργεια
μέσα από την οποία αναδύθηκε εντέλει ο Ιστός με τη σημερινή μορφή του.
Αμφισβητώντας την άποψη ότι οι υπολογιστές και οι άνθρωποι επιτελούν εντελώς
διαφορετικές εργασίες, άρχισε να εξετάζει πώς οι υπολογιστές μπορούν να
προγραμματιστούν για να λειτουργούν, υπό μία έννοια, συνειρμικά, συνδέοντας
δηλαδή πληροφορίες φαινομενικά ασύνδετες μεταξύ τους και υπερβαίνοντας τα γνωστά
σχήματα ιεραρχημένης δόμησης της πληροφορίας.
Το υπερκείμενο
Η προσέγγισή του αυτή τον οδήγησε στο υπερκείμενο (hypertext), ένα δίκτυο
στοιχείων και συνδέσμων, στο οποίο οι παραπομπές είναι δυνητικές, εξαρτώνται
δηλαδή από τη βούληση του αναγνώστη. Το υπερκείμενο προϋπήρχε και θεωρείται «η
σημαντικότερη μεταβολή του κειμενικού πολιτισμού από την εποχή του
Γουτεμβέργιου» (M. Castels). Ο Μπέρνερς-Λι επινόησε ένα εύχρηστο σύστημα
διευθυνσιοδότησης των κειμένων, για την καταχώριση και τον εύκολο εντοπισμό τους
στο υπερκείμενο, το σημερινό URL (Unified Resource Locator) – που ξεκίνησε ως
UDI (Universal Document Identifier), αλλά συνάντησε ισχυρές αντιδράσεις λόγω των
καθολικών, φιλοσοφικών συνδηλώσεών του.
Η καινοτομία του Μπέρνερς-Λι συνίσταται όμως στο γεγονός ότι επέκτεινε την
έννοια του υπερκειμένου σε μια κοινότητα δικτυωμένων υπολογιστών. Και γι’ αυτό
χρησιμοποίησε το Διαδίκτυο, επινοώντας αφενός την HTML, τη γλώσσα σημείωσης
υπερκειμένου, στην οποία γράφονται τα κείμενα-ιστοσελίδες που προσαρτώνται στον
Ιστό· και αφετέρου, το πρωτόκολλο επικοινωνίας υπολογιστών HTTP, το πρωτόκολλο
μεταφοράς υπερκειμένου. Και τα δύο εξελίσσονται διαρκώς σε νέες μορφές, όπως και
τα προγράμματα πλοήγησης στον Ιστό.
Aμερική και Eυρώπη
Η επινόηση του Ιστού αναδεικνύει τη σημασία που έχει ο απλός σχεδιασμός της
τεχνολογίας για τη διάδοσή της. Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι η δημιουργία
του Ιστού, σε αντίθεση με το Διαδίκτυο ξεκίνησε στο Κέντρο Ερευνών Σωματιδιακής
Φυσικής (το γνωστό CERN) – και ο Μπέρνερς-Λι τονίζει τον ευρωπαϊκό χαρακτήρα του
Ιστού. Λόγω των πολλαπλών δυσκολιών όμως που συνάντησε στην υλοποίηση του
σχεδίου του, συγκρίνει την Αμερική με την Ευρώπη ως προς την αποδοχή και την
υποστήριξη της καινοτομίας και διαπιστώνει τη μεγαλύτερη δεκτικότητα της
Αμερικής. Προτείνει, λοιπόν, στην Ευρώπη να είναι πιο ανοιχτή στο καινούργιο,
διατηρώντας την αυστηρότητα που της επιτρέπει να προστατεύει τον πολίτη –και στο
Διαδίκτυο– πολύ πιο αποτελεσματικά από ό,τι η Αμερική. Eχοντας δημιουργήσει ένα
συντονιστικό όργανο για την περαιτέρω ανάπτυξη του Ιστού, το Worl Wide Web
Cosortium, ο Μπέρνερς-Λι έχει αφοσιωθεί στην επίλυση των σημαντικότερων
προβλημάτων του, όπως ο χαοτικός χαρακτήρας και οι μεγάλοι κίνδυνοι εξαπάτησης
που ελλοχεύουν εντός του. Επισημαίνει πόσο πιεστική είναι πλέον η ανάγκη για
μετα-δεδομένα, για πληροφορίες δηλαδή σχετικά με την πληροφορία, προκειμένου ο
Ιστός των κειμένων που διαβάζουν οι άνθρωποι να συναιρεθεί με έναν Ιστό
δεδομένων σε κοινή μορφή που θα κατανοούν οι μηχανές, οι οποίες θα αναλάβουν
όλες τις μη δημιουργικές εργασίες στην επεξεργασία της πληροφορίας.
Nέα κοινή γλώσσα
Αυτός ο Σημασιολογικός Ιστός, όπως τον ονομάζει, αποτελεί την προϋπόθεση για να
γίνει ο Ιστός ένας χώρος ανοιχτός στην ανθρώπινη φαντασία και δημιουργικότητα
αλλά και προϋποθέτει μια νέα κοινή γλώσσα, η οποία θα επιτρέπει στους
υπολογιστές να ανταλλάσσουν δεδομένα – όπως η HTML τους επέτρεπε να ανταλλάσσουν
υπερκείμενα. Oλες οι προσπάθειες επικεντρώνονται στη νέα αυτή γλώσσα αλλά και
στη δημιουργία ενός Ιστού εμπιστοσύνης, στον οποίο η πληροφορία θα είναι επαρκώς
πιστοποιημένη και τα προσωπικά δεδομένα απολύτως προστατευμένα. Eχοντας και πάλι
εμπιστοσύνη στη συνέργεια και ατην ομαδικότητα, ο Μπέρνερς-Λι συνεχίζει να
εργάζεται πυρετωδώς για την ολοκλήρωση του οράματός του και είναι βέβαιο ότι
σύντομα θα ανατρέψει και πάλι άρδην το τοπίο της επικοινωνίας.
Η ακριβής και ρέουσα μετάφραση του Ν. Καλαϊτζή αποτελεί φωτεινή εξαίρεση στην
παραδεδομένη κακοποίηση των κειμένων περί τεχνολογίας στη χώρα μας.
Καθημερινή 15/6/03
<-----
Αρχική
|
