Η αξιοποίηση της τέχνης στην εκπαίδευση βοηθά στην έκφραση συναισθημάτων, στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και δεξιοτήτων όπως η εύρεση εναλλακτικών λύσεων και στην καλύτερη κατανόηση σύνθετων καταστάσεων. Παρακάτω παρουσιάζεται η μέθοδος perkins η οποία χρησιμοποιείται για την πρόσληψη και την ανάλυση της εικόνας. Μέσα από τη συστηματική και οργανωμένη παρατήρηση έργων τέχνης ο παρατηρητής καλλιεργεί τόσο τη δημιουργική όσο και την κριτική του σκέψη. Πρόκειται περισσότερο για μια «στάση» ? αντίληψη με την οποία ο παρατηρητής στέκεται απέναντι σε ένα έργο τέχνης παρά για μια τεχνική που πιστά θα πρέπει να ακολουθηθεί.
Πρώτη Φάση: Δίνοντας χρόνο για παρατήρηση.
Τι είναι σημαντικό: Παρατηρήστε για όσο χρόνο θέλετε. Αφήστε τα μάτια σας να δουλέψουν για σας. Τι βλέπετε;Κοιτάξτε μακριά για λίγα δευτερόλεπτα, μετά επιστρέψτε το βλέμμα σας. Συνεχίστε να παρατηρείτε, ανακαλύψτε καινούργια στοιχεία και παρατηρήστε ξανά στοιχεία που είχατε βρει προηγουμένως με μεγαλύτερη τώρα οικειότητα.
Δεύτερη Φάση: Ευρεία και περιπετειώδης παρατήρηση
Τι είναι σημαντικό: Ενεργοποιήστε τη δημιουργικότητά σας για να ανακαλύψετε νέες ιδέες, χωρίς να προσπαθείτε να εξηγήσετε, να ερμηνεύσετε. Ψάξτε για εκπλήξεις. Κρατήστε στο μυαλό σας αυτές τις εκπλήξεις. (Ένα εντυπωσιακό χρώμα, ένα παράξενο αντικείμενο, μία απρόσμενη σχέση). Ψάξτε για συμβολισμούς και νοήματα. Ψάξτε για κίνηση, τις διαστάσεις του χρόνου και τόπου (τεχνικά χαρακτηριστικά). Ψάξτε για τον αρνητικό χώρο στο έργο τέχνης. Τι ρόλο μπορεί να παίζει; Ψάξτε για συγκεκριμένα τεχνικά στοιχεία: χρώματα, σχήματα, τη χρήση των γραμμών, των σκιών κλπ. Ποια είναι η ψυχική σας διάθεση απ? την παρατήρηση του έργου;
Τρίτη Φάση: Λεπτομερής και σε βάθος παρατήρηση
Τι είναι σημαντικό: Ενεργοποιήστε τον κριτικό στοχασμό σας. Επιστρέψτε στις αρχικές παραδοχές σας και αναλύστε τις κάτω από το πρίσμα της κριτικής παρατήρησης. Αιτιολογήστε τις απόψεις σας. Επιστρέψτε σε κάτι που σας έκανε εντύπωση, σε κάτι που σας ξάφνιασε ή βρήκατε ενδιαφέρον.Γιατί το έκανε αυτό ο καλλιτέχνης; Υπήρχε κάποιο μήνυμα; Πώς ταιριάζει αυτό με το έργο συνολικά; Προσπαθήστε να λύσετε το «μυστήριο» των συμβόλων και των μηνυμάτων δίνοντας αιτιολογημένες απαντήσεις. Κάντε φανταστικές αλλαγές για να βρείτε μία απάντηση (αλλάξτε ένα χρώμα, ένα υλικό, αφαιρέστε ένα αντικείμενο). Κάντε ερωτήσεις του τύπου «Τι θα γινόταν εάν?» Ψάξτε για στοιχεία που δίνουν στο έργο ένταση και δύναμη. Εξηγήστε γιατί συμβαίνει αυτό.
Τέταρτη Φάση: Συστηματική Παρατήρηση/ Ανασκόπηση της διεργασίας
Τι είναι σημαντικό: Να επανεξετάσετε το έργο τέχνης κάτω από το πρίσμα του στοχασμού και να είστε ολιστικοί στη διεργασία της παρατήρησης. Θυμηθείτε τη διεργασία. Αναβιώστε, επανεξετάστε και αναστοχαστείτε επάνω σε αυτά που ανακαλύψατε. Ξαναδείτε το έργο συνολικά, εμπεδώνοντας.