Η Καλαμάτα, παλαιότερα Καλάμαι, είναι πόλη της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, πρωτεύουσα του νομού Μεσσηνίας και λιμάνι της νότιας ηπειρωτικής Ελλάδας. Ο δήμος Καλαμάτας έχει πληθυσμό 70.130 κατοίκους. Η πόλη είναι κτισμένη στους πρόποδες του όρους Καλάθι (παρυφή του Ταϋγέτου), στην καρδιά του Μεσσηνιακού κόλπου. Απέχει 223 χιλιόμετρα από την Αθήνα.

Η ιστορία της Καλαμάτας ξεκινάει από τον Όμηρο, ο οποίος αναφέρει τις Φαρές, αρχαία πόλη χτισμένη περίπου εκεί που βρίσκεται σήμερα το φράγκικο κάστρο της πόλης. Το σύγχρονο όνομά της η Καλαμάτα μάλλον το πήρε από ένα παλιό βυζαντινό μοναστήρι (πιθανά στη θέση του κάστρου), το οποίο ήταν αφιερωμένο στην Παναγία την Καλομάτα, απ? όπου προήλθε η ονομασία Καλαμάτα.
Η πόλη αποκτά αίγλη μετά την Δ” Σταυροφορία (1204 μ.Χ.), όταν το κάστρο πέφτει, μετά από συνθηκολόγηση, στα χέρια των Φράγκων υπό τον Γουλιέλμο Σαμπλίτη και στη συνέχεια το Γοδεφρείδο Βιλλεαρδουίνο το 1205. Αυτός ανοικοδομεί το μέχρι τότε μικρό και ερειπωμένο κάστρο και έτσι ξεκινάει η οικονομική ακμή της πόλης. Το 1459 την Καλαμάτα την καταλαμβάνουν οι Οθωμανοί Τούρκοι του Μωάμεθ Β” Πορθητή. Το σημαντικότερο γεγονός της μακρόχρονης ιστορίας της πόλης είναι η απελευθέρωσή της από τους Τούρκους στις 23 Μαρτίου του 1821. Την ημέρα εκείνη ο Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Παπαφλέσσας και άλλοι μπήκαν μέσα στην πόλη ως απελευθερωτές. Συμμετείχαν στην πανηγυρική δοξολογία που τελέστηκε στον ιερό ναό των Αγίων Αποστόλων. Στα τέλη του 19ου αιώνα χτίζεται το λιμάνι της Καλαμάτας, το οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα και η πόλη παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη και ακμή. Μασσαλία του Μωριά τη χαρακτήριζαν. Η πόλη έρχεται σε επαφή με τη δύση και την κουλτούρα της, δημιουργείται μια αστική τάξη που διαμορφώνει μια σημαντική πολιτιστική βάση και κληρονομιά. Από το 1920 και μετά όμως αρχίζει μια μακρά περίοδος οικονομικής ύφεσης που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το Σεπτέμβριο του 1986 η Καλαμάτα χτυπήθηκε από δύο ισχυρούς σεισμούς, που προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές και δυστυχώς και θύματα. Παρ” όλα αυτά η πόλη ανασυγκροτήθηκε γρήγορα από τη μεγάλη αυτή καταστροφή.
Σήμερα, η Καλαμάτα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Πελοποννήσου μετά την Πάτρα. Είναι σημαντικό αστικό, οικονομικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, καθώς και διοικητικό κέντρο του νομού Μεσσηνίας. Στην Καλαμάτα εδρεύει ΤΕΙ και σχολές του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Η πόλη διαθέτει πλήρεις και σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις, διαθέτει νέο, σύγχρονο νοσοκομείο καθώς επίσης και διεθνές αεροδρόμιο. Η οικονομία της περιοχής στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή με πιο γνωστή μάλιστα την παραγωγή ελαιολάδου και ελιάς. Επίσης η περιοχή παράγει σύκα, σταφίδα και άλλα είδη, όπως οπωροκηπευτικά. Στο βιομηχανικό τομέα υπάρχουν αρκετές βιομηχανίες τυποποίησης και μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, ποτοποιίες κ.α.
Σημαντικά αξιοθέατα της Καλαμάτας είναι η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων (το σύμβολο της πόλης, μικρή βυζαντινή εκκλησία (μέσα 11ου-12ου αι.) με μερικές τοιχογραφίες του 14ου αι), το φράγκικο Κάστρο (προσφέρει πανοραμική θέα της πόλης), το πάρκο σιδηροδρόμων (υπαίθριο σιδηροδρομικό μουσείο, το μεγαλύτερο στην Ελλάδα και βραβευμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή), η Ιερά Μονή Καλογραιών (εκτίθενται διάφορα μεταξωτά υφαντά και τα περίφημα καλαματιανά μαντήλια, καθώς και οι αργαλειοί με τους οποίους υφαίνονταν), το Μπενάκειο Μουσείο Καλαμάτας (με σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα από την ευρύτερη περιοχή της Μεσσηνίας, από την Εποχή του Χαλκού μέχρι και τους ρωμαϊκούς χρόνους), το Στρατιωτικό Μουσείο της Καλαμάτας (φυλάσσει όπλα και στρατιωτικές στολές των Ελλήνων σε διάφορες ιστορικές περιόδους), το Λαογραφικό Μουσείο (με εκθέματα από τις παραδοσιακές τέχνες της περιοχής, με παλαιά χρηστικά και μη αντικείμενα, εργαλεία και παραδοσιακές φορεσιές), η Λαϊκή Βιβλιοθήκη (λειτουργεί από το 1933 και διαθέτει πάνω από 90.000 τόμους βιβλίων, 60.000 τεύχη περιοδικών καθώς και αρχείο 100.000 φύλλων μεσσηνιακών εφημερίδων από τον 19ο αιώνα έως σήμερα), το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας (με σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της ευρύτερης περιοχής της Μεσσηνίας).