Η Ν. ΑΜΕΡΙΚΗ
Η Νότια Αμερική έχει φτωχό οριζόντιο διαμελισμό με εξαίρεση τις ακτές στο νότιο άκρο της (Πορθμός Μαγγελάνου, νησιά της Γης του Πυρός). Αντίθετα έχει έντονο κατακόρυφο διαμελισμό με κυρίαρχο στοιχείο την οροσειρά των Άνδεων, το οροπέδιο της Γουιάνας, τα Κεντρικά Υψίπεδα της Βραζιλίας (Μάτο Γκρόσο) και τις μεγάλες πεδιάδες.
Στις Άνδεις αποδίδεται ο χαρακτηρισμός «Σιέρα» λόγω των αιχμηρών κορυφών που μοιάζουν με δόντια πριονιού. Η υψηλότερη κορυφή τους είναι το όρος Ακονγάκουα (6.959 μ.) και θεωρούνται ο δεύτερος μεγαλύτερος ορεινός όγκος του πλανήτη μετά την οροσειρά των Ιμαλαΐων.
Στη Νότια Αμερική έχουμε τρία διαφορετικά είδη πεδιάδων:
- τα λιάνος, δηλαδή λιβάδια του ποταμού Ορινόκου που έχουν ψηλό γρασίδι
- τα σέλβας, δηλαδή δάση στον Αμαζόνιο
- τα πάμπας, δηλαδή ανοιχτός χώρος, νοτιότερα εκεί που ενώνονται οι ποταμοί Παρανάς και
Ουρουγουάης και εκβάλλουν στον κόλπο «Δε Λα Πλάτα».
Οι πεδιάδες αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία για την οικονομία των χωρών. Οι πεδιάδες της Αργεντινής προσφέρουν τεράστια βοσκοτόπια και ενισχύουν την κτηνοτροφική ανάπτυξη της χώρας (εκτρέφονται, κυρίως, βοοειδή και αιγοπρόβατα). Στις πεδιάδες της Βενεζουέλας καλλιεργούνται καφές, ζαχαροκάλαμο, καλαμπόκι, μπανάνες, καπνά κλπ., ενώ σημαντική ανάπτυξη παρουσιάζει και η κτηνοτροφία.
Ο Αμαζόνιος είναι μικρότερος σε μήκος από τον Νείλο, αλλά μεταφέρει μεγαλύτερο όγκο νερού από τον όγκο νερού που μεταφέρουν ο Νείλος και ο Μισισιπής μαζί. Περιέχει το 20% του γλυκού νερού του πλανήτη και μαζί με τους παραποτάμους του σχηματίζει ένα πλωτό δίκτυο 80.000 χιλιομέτρων. Εκεί που εκβάλλει, σχημοχίζεται ένα τεράστιο δέλτα που περιέχει ένα ολόκληρο νησί, το Μαρέχο, με έκταση όση της Δανίας.
Η σημαντικότερη λίμνη της Νότιας Αμερικής είναι η Τιτικάκα (πολιτισμός Ίνκας).
Η ποικιλία στο ανάγλυφο και το κλίμα ευθύνεται για τη χλωρίδα και την πανίδα της ηπείρου. Στις Άνδεις η βλάστηση είναι περιορισμένη και η πανίδα φτωχή. Στα μεγάλα παραποτάμια δάση, όμως, με τις ατέλειωτες βροχοπτώσεις και την οργιώδη βλάστηση, ζουν χιλιάδες είδη φυτοφάγων και σαρκοφάγων ζώων, έντομα, αραχνοειδή, ερπετά, ψάρια και πτηνά.
