Με λίγα λόγια
Εξάσκηση
Περισσότερα...
Το ψηφιακό βιβλίο
Γλώσσα ΣΤ'
ΕΝΟΤΗΤΑ 17
Όαση ειρήνης

Απρόσωπα ρήματα

Απρόσωπα ονομάζονται τα ρήματα που εμφανίζονται μόνο στο γ' πρόσωπο ενικού, δεν έχουν κάποια ονοματική φράση ή αντωνυμία ως υποκείμενο και το νόημα τους συμπληρώνεται από μια εξαρτημένη πρόταση (π.χ. να + υποτακτική) που λειτουργεί ως υποκείμενο.
Απρόσωπα είναι τα ρήματα: πρέπει, μπορεί, γίνεται, πρόκειται, απαγορεύεται, εννοείται, φαίνεται κ.ά.
π.χ. Πρέπει να ελέγξουμε την πίεση των ελαστικών. - Μπορεί να πάμε διακοπές στη Ρόδο. - Φαίνεται πως θα βρέξει.
Πολλά από τα παραπάνω ρήματα είναι άλλοτε προσωπικά και άλλοτε απρόσωπα.
π.χ. Μπορεί να μείνουμε λίγες μέρες ακόμη. ( απρόσωπο)
Η ομάδα μας μπορεί να πετύχει ακόμη μία νίκη. (προσωπικό)


Οι τελικές προτάσεις

Οι τελικές προτάσεις εισάγονται με τους τελικούς συνδέσμους να, για να και απαντούν στην ερώτηση «για ποιον σκοπό;» έγινε μια ενέργεια.
π.χ. Πηγαίνει να φέρει τον γιατρό. - Τρέχει για να προλάβει.

Στις τελικές προτάσεις μπορούμε να αντικαταστήσουμε το «να» με το «για να», ενώ στις βουλητικές όχι. (Αυτός είναι ένας εύκολος τρόπος να διακρίνουμε αν μία πρόταση είναι τελική ή βουλητική.)
π.χ. Ο παππούς ήρθε να μας δει. (Ο παππούς ήρθε για να μας δει) [τελική]
Θέλει να γίνει γιατρός, [βουλητική]


Αποτελεσματικές προτάσεις

Οι αποτελεσματικές προτάσεις εκφράζουν το αποτέλεσμα της πράξης που δηλώνεται από την κύρια πρόταση. Εισάγονται με τους αποτελεσματικούς συνδέσμους ώστε και που.
π.χ. Πεινούσε τόσο πολύ, ώστε ζήτησε και δεύτερο πιάτο.
- Ήταν τόσο αστείος, που όλοι οι συμμαθητές του έβαλαν τα γέλια.



Με ποιον τρόπο προσπαθούμε να πείσουμε κάποιον για την άποψή μας

Για να πείσουμε κάποιον ότι η άποψή μας είναι σωστή, χρησιμοποιούμε:
- Επιχειρήματα (δηλαδή φράσεις που στηρίζουν λογικά τις απόψεις μας
- Φράσεις που δείχνουν τα συναισθήματα μας ή προκαλούν συναισθήματα σε αυτόν που μας ακούει
- Λέξεις που δηλώνουν την άποψη μας (π.χ. νομίζω, πιστεύω)
- Αιτιολογικές προτάσεις για να δικαιολογήσουμε όσα λέμε.


Σύνθετες λέξεις με προθέσεις

Στη νεοελληνική γλώσσα μπορούμε να σχηματίσουμε σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό προθέσεις της αρχαίας ελληνικής (επι-, εκ-, εν-, συν-, υπέρ-, δια-, υπο- κ.λπ.).
Σε μερικές προθέσεις κατά τη σύνθεση αλλάζει το τελικό σύμφωνο ή χάνεται το τελικό φωνήεν. Έτσι:

- Οι προθέσεις δια-, επί-, υπο- χάνουν το τελικό φωνήεν όταν το δεύτερο συνθετικό αρχίζει από φωνήεν.
Π.χ. διερμηνέας, επερώτηση, υπαρχηγός
- Το εκ- γίνεται εξ- όταν το δεύτερο συνθετικό αρχίζει από φωνήεν.
Π.χ. εκ + ημερώνω ―> εξημερώνω