DNA-ΥΠΕΡΙΩΔΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ-ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
DNA-ΥΠΕΡΙΩΔΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ-ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Χιλιάδες γονιδιωματικές θέσεις είναι υπερευαίσθητες στην υπεριώδη ακτινοβολία. Οι θέσεις αυτές θα μπορούσαν να προβλέψουν τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του δέρματος.
Η έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία είναι η κύρια αιτία δημιουργίας καρκίνου του δέρματος. Η ανίχνευση των υπερευαίσθητων περιοχών του γονιδιώματος ίσως θα μπορούσε να προσφέρει ένα νέο μέσο πρόβλεψης του κινδύνου καρκίνου του δέρματος ενός ατόμου. Επιστημονική ομάδα στο Πανεπιστήμιο Yale των ΗΠΑ εντόπισε «υπερευαίσθητες περιοχές» στο ανθρώπινο γονιδίωμα, θέσεις που είναι ευαίσθητες στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) από το φως του ήλιου σε σύγκριση με το μέσο γονιδίωμα. Διαπίστωσε ότι τα ανθρώπινα μελανοκύτταρα (αλλά όχι οι ινοβλάστες), τα οποία είναι υπεύθυνα για το χρώμα του δέρματος και των μαλλιών, περιέχουν πάνω από 2.000 τέτοια γονιδιωματικά σημεία που είναι μέχρι 170 φορές πιο ευαίσθητα από το μέσο γονιδίωμα.
Οι υπερευαίσθητες περιοχές εντοπίστηκαν (με αλληλούχιση του DNA) κυρίως κοντά σε γονίδια, ιδιαίτερα για πρωτεΐνες που δεσμεύονται με RNA. Οι περιοχές αυτές χαρακτηρίζονται από διμερή πυρημιδινών, δηλ τον τύπο βλάβης του DNA που προκαλείται από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες. Οι θέσεις αυτές φαίνεται πως ελέγχουν τη ρύθμιση της έκφρασης του DNA σε RNA και πρωτεΐνη, που είναι ο τρόπος που το κύτταρο ρυθμίζει την ανάπτυξη».
Συμπέρασμα. Μέχρι τώρα οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι οι βλάβες στο DNA και οι μεταλλάξεις που προκαλούν καρκίνο ήταν σπάνιες και τυχαίες. Τα αποτελέσματα αυτής της εργασίας αποκαλύπτουν ότι, τουλάχιστον για τον καρκίνο του δέρματος, υπάρχουν πολλοί και συγκεκριμένοι στόχοι στο γονιδίωμα που περιμένουν να πληγούν από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η ανάλυση του γενετικού υλικού θα μπορούσε να αποκαλύψει εάν ένα άτομο είναι πιο ευαίσθητο από κάποιο άλλο να εμφανίσει καρκίνο του δέρματος.
*Βιβλιογραφία. Sanjay Premi, Lynn Han, Sameet Mehta, James Knight, Dejian Zhao, Meg A. Palmatier, Karl Kornacker, Douglas E. Brash. Genomic sites hypersensitive to ultraviolet radiation. Proceedings of the National Academy of Sciences, November 26, 2019 116 (48) 24196-24205.