Φόβος

   Ο Φόβος είναι ο εσωτερικός και ο μεγαλύτερος από τους δύο δορυφόρους του Άρη. Η τροχιά του είναι η πιο χαμηλή όλου του ηλιακού συστήματος σε ύψος μικρότερο από 6000 km πάνω από την αρειανή επιφάνεια. Είναι επίσης από τους μικρότερους δορυφόρους του ηλιακού συστήματος.

        τροχιά:    9378 km από το κέντρο του Άρη
        διάμετρος: 22,2 km (27 x 21,6 x 18,8)
        μάζα:      1.08e16 kg

   Ανακαλύφτηκε στις 18 Αυγούστου 1877 από τον Hall. Φωτογραφήθηκε από το διαστημόπλοιο Mariner 9 το 1971, από το Viking 1 το 1977 και από το Phobos το 1988.

   Ο Φόβος περιφέρεται γύρω από τον Άρη χαμηλότερα από το ύψος σύγχρονης τροχιάς. Έτσι κινείται πολύ γρήγορα στον ουρανό του Άρη με δύο συνήθως περιφορές την ημέρα, ενώ ανατέλλει από τη δύση και δύει στην ανατολή. Κινείται τόσο κοντά στην επιφάνεια, ώστε από πολλά σημεία του Άρη δεν γίνεται ορατός, αφού βρίσκεται πάντοτε κάτω από τον ορίζοντα.

   Αλλά ο Φόβος είναι καταδικασμένος: Επειδή η τροχιά του βρίσκεται χαμηλότερα από το ύψος σύγχρονης τροχιάς του Άρη, οι παλιρροϊκές δυνάμεις τείνουν να χαμηλώνουν όλο και περισσότερο την τροχιά του (περίπου 180 cm ανά αιώνα). Σε περίπου 50 εκατομμύρια έτη, είτε θα συντριβεί στην επιφάνεια είτε (το πιθανότερο) θα διασπαστεί και θα σχηματίσει δακτύλιο. (Αυτό είναι το ακριβώς αντίθετο από ό,τι συμβαίνει στη Σελήνη της οποίας η τροχιά ανεβαίνει.)

   Ο Φόβος και ο Δείμος πιθανώς αποτελούνται από πέτρωμα πλούσιο σε άνθρακα, σαν τους αστεροειδείς τύπου C. Όμως η πυκνότητά τους είναι τόσο χαμηλή που δεν μπορούν να αποτελούνται μονάχα από πέτρωμα, αλλά φαίνεται να αποτελούνται από μείγμα πετρώματος και πάγου. Και οι δυο είναι διάστικτοι από κρατήρες. Νεότερες εικόνες από το Mars Global Surveyor δείχνουν ότι ο Φόβος καλύπτεται από στρώμα λεπτής σκόνης πάχους 1 m περίπου, κάτι παρόμοιο με τον ρηγόλιθο στη Σελήνη.

   Το σοβιετικό διαστημόπλοιο Phobos 2 ανίχνευσε μια αμυδρή αλλά σταθερή εκπομπή αερίου από τον Φόβο. Δυστυχώς, η απώλεια του σκάφους έγινε προτού καταφέρει να εξακριβώσει τη φύση του εκπεμπόμενου υλικού (πιθανότατα είναι υδρατμοί). Το Phobos 2 έστειλε επίσης και λίγες φωτογραφίες (δεξιά).

   Το προεξέχον χαρακτηριστικό στον Φόβο είναι ο μεγάλος κρατήρας ονόματι Stickney (το όνομα της συζύγου του Hall, εικόνα επικεφαλίδας). Όπως και στην περίπτωση του κρατήρα Herschel στον Μίμα, η πρόσκρουση που δημιούργησε τον κρατήρα Stickney σχεδόν διέλυσε τον Φόβο. Από την ίδια πρόσκρουση πιθανώς δημιουργήθηκαν και οι αυλακώσεις και οι ραβδώσεις που υπάρχουν επάνω στην επιφάνεια του δορυφόρου.

   Ο Φόβος και ο Δείμος πιστεύεται ότι είναι αστεροειδείς που αιχμαλωτίστηκαν. Υπάρχει και μια θεωρία που τους θέλει να προέρχονται από το εξωτερικό ηλιακό σύστημα παρά από την κύρια ζώνη των αστεροειδών.

   Κάποια μέρα αυτοί οι δυο δορυφόροι ίσως χρησιμεύσουν ως "διαστημικοί σταθμοί" για τη μελέτη του Άρη ή ως ενδιάμεσοι σταθμοί προς την αρειανή επιφάνεια, ιδιαίτερα εάν επιβεβαιωθεί η ύπαρξη πάγου σ’ αυτούς.

Άρης
Δείμος

Viking mission (NASA)