Για να γελάσουμε...

ΓΙΑΝΝΑΡΟΣ

Η πόλη της Πάτρας θεωρείται η γενέτειρα του νεοελληνικού Καραγκιόζη, καθώς υπήρξε ο καλλιτεχνικός χώρος δράσης του Δημήτρη Σαρδούνη ή Μίμαρου (1859-1912).

Ο Μίμαρος, ως θεμελιωτής του νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών, προχώρησε στο συγκερασμό του οθωμανικού μπερντέ και του Ηπειρώτικου Καραγκιόζη, αποφορτίζοντας τον πρώτο από το αισχρό στοιχείο και προάγοντας το επικό στοιχείο του δεύτερου.

Παράλληλα, ο Μίμαρος έβγαλε μια σειρά από αξιόλογους μαθητές, οι οποίοι διά των μαθητών τους φτάνουν μέχρι και τις μέρες μεταβιβάζοντας ο ένας στον άλλο τη σκυτάλη του προφορικού λαϊκού πολιτισμού και του νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών. Ειδικότερα, οι καραγκιοζοπαίχτες της Πάτρας, μαθητές του Μίμαρου στη συντριπτική πλειοψηφία τους, απογειώνουν σε καλλιτεχνικά ύψη τον πατρινό Καραγκιόζη γεμίζοντας την πόλη με θεατράκια μέχρι και σήμερα. Ένας από αυτούς, ο τελευταίος εν ζωή μεγάλος πατρινός καραγκιοζοπαίχτης, είναι ο Γιάνναρος, κατά κόσμον Γιάννης Μουρελάτος, ο οποίος ήταν γιος του Ντίνου Μουρελάτου (1896-1982). Ο Ντίνος Μουρελάτος είχε γράψει πολλές παραστάσεις Καραγκιόζη, κατείχε την ιστορία του θεάματος και διακρίθηκε ιδιαίτερα για τα εμπνευσμένα σατιρικά στιχάκια του. Δεν έπαιζε Καραγκιόζη, αλλά τον προώθησε σε μεγάλα καλλιτεχνικά ύψη συνδυάζοντας το ταλέντο με το ήθος.

Ο γιος του Γιάνναρος διακρίθηκε στην πόλη της Πάτρας ως καραγκιοζοπαίχτης σε πολλά στέκια: από το διάσημο θέατρο του Μαρούδα μέχρι και το σημερινό του στέκι στην οδό Ηλείας. Επίσης όμως, πρέπει να αναφερθεί ότι ο Γιάνναρος όργωσε στην κυριολεξία την επαρχία υπό αντίξοες συνθήκες επιβάλλοντας τον Καραγκιόζη του κυρίως στην Αιτωλοακαρνανία και την Ηλεία αλλά και πιο μακριά όπως στην Θεσσαλία και την Μακεδονία, ξεχωρίζοντας ιδιαίτερα το κοινό του Βόλου. Σημαντικός τόπος δράσης του ήταν το Μεσολόγγι και η Γαστούνη, όπως επίσης και τα διεθνή φεστιβάλ (π.χ. στις Η.Π.Α.). Μαθητής ο ίδιος του Βασίλαρου και μαθητεύοντας και σε άλλους καραγκιοζοπαίχτες (όπως ο Ντίνος Θεοδωρόπουλος), ο Γιάνναρος έβγαλε σπουδαίους μαθητές (όπως τον Κώστα Μακρή) και έναν ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο Καραγκιόζη με μια γλώσσα που κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει.

Ο Καραγκιόζης του Γιάνναρου, προέκταση του ίδιου του καραγκιοζοπαίχτη, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας πολύ αστείος τύπος που δεν μασά τα λόγια του και ασκεί δριμύτατη κριτική για τα κακώς κείμενα, χωρίς να χάνει ποτέ την αγάπη του και την ευαισθησία του για τη ζωή.