Κατεβάστε τις ενότητες 11-20 σε αρχείο 
Ο ΚΙΚΕΡΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΙΛΙΝΑ
Στο διάστημα από τις 8 Νοεμβρίου μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου του 63 π.Χ. ο Κικέρωνας εκφώνησε εναντίον του Κατιλίνα και των υπόλοιπων συνωμοτών (βλ. την εισ. στο μάθ. XIX) 4 βιαιότατους λόγους· οι λόγοι αυτοί είναι γνωστοί ως «Κατιλινιακοί» και αποτελούν ένα από τα καλύτερα δείγματα της ρητορικής του δεινότητας. Η συνωμοσία στο σύνολό της αποτέλεσε επίσης το θέμα μιας μονογραφίας του ιστορικού Σαλλουστίου (βλ. την εισ. στο μάθ. IV). Ακόμη, ο ίδιος ο Κικέρωνας συνέθεσε δύο ποιήματα με θέμα την υπατεία του ―στη διάρκεια της οποίας εκτυλίχθηκε η συνωμοσία― και κατά καιρούς ζήτησε από διάφορους φίλους του να συγγράψουν την ιστορία της με τρόπο εγκωμιαστικό για τον ίδιο. Την καταστολή της συνωμοσίας του Κατιλίνα τη θεωρούσε ως τη σημαντικότερη πράξη στην πολιτική του καριέρα, αλλά και ως το σπουδαιότερο γεγονός στην ιστορία της Ρώμης(!). Ήδη στους Κατιλινιακούς λόγους είναι φανερή η τάση του να «μυθοποιήσει» τα γεγονότα της συνωμοσίας και να υπερτονίσει το δικό του το ρόλο. Το απόσπασμα που ακολουθεί προέρχεται από τον πρώτο Κατιλινιακό λόγο.
Διάβασε για τον Κικέρωνα
,
για τον Λεύκιο Σέργιο Κατιλίνα ,
για τις κατιλιναϊκές δημηγορίες ,
για τους εμφύλιους πόλεμους 
Το κείμενο
Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant, aut ea, quae vident, dissimulent: qui spem Catilīnae mollibus sententiis aluērunt coniurationemque nascentem non credendo confirmavērunt; quorum auctoritātem secūti multi, non solum improbi verum etiam imperīti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Nunc intellego, si iste in Manliāna castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniuratiōnem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateātur.
Άγαλμα Ρωμαίου ρήτορα (από το Sanguineto· μετά το 89 π.Χ.)..
Λεξιλόγιο
ordo -inis (αρσ.) τάξη· η τάξη των Συγκλητικών (ordo senatōrius), οι Συγκλητικοί, η Σύγκλητος
immineo, -ēre, 2 = πλησιάζω απειλητικά
dissimulo, 1 προσποιούμαι ότι δεν...(1)
mollis επιεικής
qui = ii
alo, alui, alitum (altum), alēre, 3 (εκ)τρέφω(2)
coniuratio -ōnis = συνωμοσία(3)
non credendo (αφ. του γερουνδίου): ενν. (eam) nasci
quorum = eōrum
auctoritas -ātis (θ.) κύρος, επιρροή(4)· auctoritātem alicūius sequor ενεργώ κάτω από την επιρροή κάποιου
si ... animadvertissem, ... dicerent, υποθ. λόγος που εκφράζει το αντίθετο του πραγματικού
crudeliter (επίρρ.) με σκληρότητα(5)
regie (επίρρ.) τυραννικά(6)
si ... pervenerit (υποτ. του πρκ.), intellego ... neminem... fore υποθετ. λόγος του α' είδους σε πλάγιο λόγο
pervenio, -vēni, -ventum, -venīre, 4 (per + venio) φθάνω
Manliāna castra το στρατόπεδο του Μανλίου· ο Γάιος Μάνλιος ήταν ένας από τους συνωμότες, οργανωτής του στρατού του στην πόλη Faesulae
intendo, -tendi, -tentum (-tensum) -tendĕre, 3 (in + tendo) κατευθύνομαι· quo (τοπ. επίρρ.) όπου intendit (βλ. το μάθ. XLVIII Π3) όπου κατευθύνεται
stultus -a -um ανόητος
fateor, fassus sum, fatēri, ομολογώ(7)· qui non fateātur ενν. coniuratiōnem esse factam
Ετυμολογικά: 1. dis-simulo 2. ἀλ-δαίνω· sub-oles, ad-olescens 3. < con-iūro 4. augeo ≃ αυξάνω 5. < crudēlis = σκληρός· πρβ. cru-entus 6. < regius (βλ. την εισ. στο μάθ. IX) 7. φη-μί, φά-σκω. φατός, φάτις
Κείμενο και μετάφραση
Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ
ή εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ
ΡΗΜΑΤΑ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΕΠΙΘΕΤΑ
Δες τα παραθετικά των επιθέτων πατώντας στο β ή εμφάνισε - απόκρυψέ τα όλα πατώντας εδώ
Β΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γραμματικές παρατηρήσεις
Χρονικές αντικαταστάσεις
| εν. | coniurat | expellitur | deprehenduntur | strangulantur | interficitur | tradit | consequuntur | occidi | vulnerari |
| πρτ. | coniurabat | expellebatur | deprehendebantur | strangulabantur | interficiebatur | tradebat | consequebantur | - | - |
| μελ. | coniurabit | expelletur | deprehendentur | strangulabuntur | interficietur | tradet | consequentur | occisum iri | vulneratum iri |
| πρκ. | coniuravit | expulsus est | deprehensi sunt | strangulati sunt | interfectus est | tradidit | consecuti sunt | occisos esse | vulneratos esse |
| υπρ. | coniuraverat | expulsus erat | deprehensi erant | strangulati erant | interfectus erat | tradiderat | consecuti erant | - | - |
| σ.μελ. | coniuraverit | expulsus erit | deprehensi erunt | strangulati erunt | interfectus erit | tradiderit | consecuti erunt | occisos fore | vulneratos fore |
Συντακτικές παρατηρήσεις
Απαρεμφατική σύνταξη
| Ευθύς λόγος | Πλάγιος λόγος |
| Catilina a Cicerone ex urbe expulsus est. | Scriptor narrat Catilinam a Cicerone ex urbe expulsum esse. Catilina dicitur a Cicerone ex urbe expulsum esse. |
Μετατροπή σύνταξης
| Από παθητική | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Catilina a Cicerone ex utbe expulsus est. | Cicero Catilinam ex urbe expulit. |
| Ab Antonio, altero consule, Catilina interfectus est. | Antonius, alter consul, Catilinam interfecit. |
| Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Romanos occissos esse (ab hostibus). | Gaius Sallustius tradit hostes occidisse multos etiam milites Romanos. |