Ρήμα ενεργητικής |
● αντίστοιχος τύπος παθητικής |
Αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος |
Υποκείμενο του παθητικού ρήματος σε ονομαστική πτώση |
Υποκείμενο ενεργητικού ρήματος |
● Ποιητικό αίτιο |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
• Σε περίπτωση που το ρήμα έχει δύο αντικείμενα, το έμμεσο αντικείμενο διατηρεί την πτώση του και τη λειτουργία του.
• Κατά τη μετατροπή προσέχουμε πως αν υπάρχουν ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί στους βασικούς όρους, μετατρέπονται ανάλογα, ώστε να έχουν και στη νέα σύνταξη την ίδια πτώση με τον όρο που προσδιορίζουν.
• Αν το ρήμα είναι χρόνου Παρακειμένου ή Υπερσυντελίκου, προσέχουμε το υποκείμενό του, ώστε να γράψουμε τον σωστό τύπο της μετοχής στον περιφραστικό τύπο.
Ρήμα παθητικής |
● αντίστοιχος τύπος ενεργητικής |
Ποιητικό αίτιο |
● Υποκείμενο ενεργητικού ρήματος |
Υποκείμενο του παθητικού ρήματος |
● Αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος σε αιτιατική |
Στα κείμενα υπάρχουν και περιπτώσεις παθητικής σύνταξης, τις οποίες ακολουθώντας αντίστροφη πορεία, μπορούμε να τις τρέψουμε σε ενεργητική σύνταξη. Έτσι:
● το ποιητικό αίτιο της πρότασης θα τεθεί σε ονομαστική ως υποκείμενο,
● το ρήμα θα τεθεί σε ενεργητική φωνή
● το υποκείμενο της παθητικής σύνταξης θα τεθεί σε αιτιατική ως αντικείμενο της ενεργητικής.
Κείμενο 21:
Ενεργητική σύνταξη: pro quo [Galli] immensam pecuniam acceperunt
[= για το οποίο (οι Γαλάτες) πήραν ως αντάλλαγμα ένα τεράστιο χρηματικό ποσό]
Ρήμα σε παθητική φωνή |
Αντικείμενο Υποκείμενο |
Υποκείμενο ποιητικό αίτιοΕίναι έμψυχο, άρα εμπρόθετη αφαιρετική |
Παθητική σύνταξη: pro quo immensa pecunia accepta est a Gallis
Κείμενο 31:
Παθητική σύνταξη: a duce hostium his verbis proelio lacessitus est
[= από τον αρχηγό των εχθρών προκλήθηκε σε μάχη με τα εξής λόγια]
Ρήμα σε ενεργητική φωνή |
Υποκείμενο Αντικείμενο |
Ποιητικό αίτιο Υποκείμενο |
Ενεργητική σύνταξη: dux hostium his verbis proelio lacessivit adulescentem (eum)
| Κείμενο 2 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Ibi Dido regina novam patriam fundat. | Ibi a Didone regina nova patria fundatur. |
| Μετατροπή παθητικής | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Sed pontus ventis turbatur. | Sed venti pontum turbant. |
| Κείμενο 3 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Perseus hasta beluam delet et Andromedam liberat | Belua hasta a Perseo deletur et Andromeda liberatur |
| Cepheus et Cassiope Andromedam filiam habent | A Cepheo et (a) Cassiope Andromeda filia habetur |
| Neptunus, iratus… urget beluam marinam | A Neptuno, irato… urgetur belua marina |
| Cepheus Andromedam adligat | A Cepheo Andromeda adligatur |
| Puellam videt (Perseus) | Puella videtur (a Perseo) |
| Cassiope, superba forma sua, cum Nymphis se comparat | Cassiope, superba forma sua, cum Nymphis comparatur |
| belua ad Andromedam se movet | belua ad Andromedam movetur |
| Κείμενο 5 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Multos agros possidebat (Silius) | Multi agri possidebantur a Silio |
| Silius animum tenerum habebat | A Silio animus tener habebatur |
| Silius ingenium fovebat | A Silio ingenium fovebatur |
| Eum, ut puer magistrum, honorabat (Silius) | Is, ut a puero magister, honorabatur (a Silio) |
| Monumentum… pro templo habebat (Silius) | Monumentum… pro templo habebatur (a Silio) |
| Κείμενο 6 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| In ea civitate, quam leges continent, boni viri… leges servant | In ea civitate, quae legibus continetur, a bonis viris… leges servantur |
| Μετατροπή παθητικής | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Mens et animus et consilium et sentential… posita est (a civibus) | (cives) mentem et animum et consilium et sententiam… posuerunt |
| Κείμενο 7 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Caesar legiones conlocat | A Caesare legiones conlocantur |
| Legatos omnes… importate iubet (Caesar) | Legati omnes… importare iubentur (a Caesare) |
| Caesar iubet legatos importare frumentum in castra | Caesar iubet frumentum importari in castra |
| Milites admonet (Caesar) | Milites admonentur (a Caesare) |
| Κείμενο 11 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Hannibal, dux Carthaginiensis, … natus, omnes gentes… superavit et Saguntum vi expugnavit | Ab Hannibale, duce Carthaginiensi, … nato, omnes gentes… superatae sunt et Saguntum vi expugnatum est |
| Alpes, quae Italiam seiungunt… transit (Hannibal) | Alpes, quibus Italia seiungitur… transitae sunt (ab Hannibale) |
| Copias… profligavit et delevit (Hannibal) | Copiae… profligatae et deletae sunt (ab Hannibale) |
| Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit | A populo Romano clades Cannensis pavido audita est |
| Postquam XIV annos… complevit, Carthaginienses eum… revocaverunt | Postquam XIV anni… complete sunt (ab eo), a Carthaginiensibus is… revocatus est |
| Κείμενο 13 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Qui bellum… gerebat | A quo bellum… gerebatur |
| Terror animos… invaserat et exercitus fiduciam amiserat | Terrore animi… invasi erant et ab exercitu fiducia amisa erat |
| Exercitum alacrem… misit (Gallus) | Exercitus alacer… missus est (a Gallo) |
| Liberals artes… adytum dederunt | Liberalibus artibus… aditus datus est |
| Ille metum… vicerat | Ab illo metus … victus erat |
| Κείμενο 14 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Animum sollicitum somno dederat (Cassius) | Animus sollicitus somno datus erat (a Cassio) |
| Quem (=eum) simul aspexit Cassius, timorem concepit | Qui (=is) simul aspectus est a Cassio, timor conceptus est |
| Terror Cassium concussit et e somno eum excitavit | Terrore Cassius concussus est et e somno is excitatus est |
| Illi neminem viderant | Ab illis nemo visus erat |
| Eandem speciem somniavit (Cassius) | Eadem species somniata est (a Cassio) |
| Res ipsa fidem… confirmavit | Re ipsa fides… confirmata est |
| Octavianus supplicio capitis eum adfecit | Ab Octaviano supplicio capitis is adfectus est |
| Κείμενο 15 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt | Germani non sinunt mercatores importare ad se vinum |
| Pelles habent (Germani) | Pelles habentur (a Germanis) |
| Civitas bellum gerit | (a) civitate bellum geritur |
| Μετατροπή παθητικής | Σε ενεργητική σύνταξη |
| (Germani) nutriuntur | (Germani) nutriunt se |
| (Germani) lavantur | (Germani) lavant se |
| Magistratus creantur (a Germanis) | Germani magistratus creant |
| Usus… res turpis et iners habetur (a Germanis) | Germani usum … rem turpem et inertem habent |
| Ea re (ποιητικό αίτιο) homines effeminantur | Ea res homines effeminat |
| Κείμενο 20 | |
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Claudius … imperium cepit | A Claudio … imperium captum est |
| Discurrens miles pedes… animadvertit | A milite discurrente pedes… animadversi sunt |
| Eum latentem adgnovit (ille) | Is latens adgnitus est (ab illo) |
| Extractum imperatorem eum salutavit | Extractus imperator is salutatus est (a milite) |
| Eum adduxit (miles) | Is adductus est (a milite) |
| Μετατροπή παθητικής | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Ab his… delatus est tristis et trepidus | Hi… (eum) detulerunt tristem et trepidum |
| Claudius imperator factus est (a senatu) | Senatus Claudium imperatorem fecit |
| Κείμενο 21 | |
| Μετατροπή ενεργητικής σύνταξης σε παθητική | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| pro quo [Galli] immensam pecuniam acceperunt | pro quo immensa pecunia accepta est a Gallis |
| Galli... everterunt urbem Romam praeter Capitolium | Urbs Roma praeter Capitolium eversa est a Gallis |
| quod illic appensum civitati nomen dedit (η αναφορική αντωνυμία υποκαθιστά τη λέξη aurum) | nomen auro (ή eo) illic appesno civitati datum est |
| Μετατροπή παθητικής σύνταξης σε ενεργητική | |
| Παθητική σύνταξη | Ενεργητική σύνταξη |
| Tum Camillus... absens dictator est factus | Tum Camillum absentem dicatorem fecerunt (υποκείμενο της πρότασης εννοείται το Romani) |
| Nam Pisaurum dicitur | nam Pisaurum (civitatem) dicunt (το αντ. της πρότασης εννοείται από τα συμφραζόμενα) |
| Κείμενο 24 | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| ego non cognosco vocem tuam? | vox tua non cognoscitur a me? |
| Κείμενο 25 | |
| Μετατροπή ενεργητικής σύνταξης σε παθητική | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine | ficus praecox allata est quodam die a Catone in curiam ex Carthagine |
| Κείμενο 27 | |
| Μετατροπή ενεργητικής σύνταξης σε παθητική | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| Accius tragoediam suam ei desideranti legit | tragoedia sua lecta est ei desideranti ab Accio |
| quae deinceps scribam | quae deinceps scribentur (a me) |
| Κείμενο 29 | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| itaque viginti milibus sestertium eum emit | itaque is viginti milibus sestertium emptus est (a Caesare) |
| Oleum et operam perdidi | Oleum et opera perdita sunt (a me) |
| Κείμενο 31 | |
| Μετατροπή ενεργητικής σε παθητική σύνταξη | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| hasta eum transfixit | is hasta transfixus est (ab adulescente) |
| Statim hostes fuga salutem pertiverunt | Statim salus pertita est fuga a hostibus |
| Sed consul adulescentem morte multavit | Sed adulescens multatus est morte a consule |
| Μετατροπή παθητικής σε ενεργητική σύνταξη | |
| Παθητική σύνταξη | Ενεργητική σύνταξη |
| a duce hostium his verbis proelio lacessitus est | dux hostium his verbis proelio lacessivit adulescentem (eum) |
| Κείμενο 34 | |
| Μετατροπή ενεργητικής σε παθητική σύνταξη | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| Tum Scipio praesidium domesticorum in tecto conlocavit | Tum praesidium domesticorum in tecto conlocatum est a Scipione |
| Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt | Haec postquam Scipioni relata sunt a domesticis |
| Cum ante vestibulum dona posuissent | Cum ante vestibulum dona posita essent (a praedonibus) |
| Κείμενο 36 | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| Samnitium divitias contempsit | Samnitium divitiae contemptae sunt (a Manio Curio Dentato) |
| cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent | cum ad eum magnum pondus auri publice missum allatum esset a Samnitibus |
| Κείμενο 38 | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| ego libenter tibi mea sede cedo | mea sedes libenter tibi a me ceditur |
| Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit | Hoc dictum paulo post re ipsa confirmatum est |
| postea is puellam in matrimonium duxit | postea puella in matrimonium ab eo ducta est |
| Κείμενο 42 | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt | spes Catilinae a quibus (ab eis) mollibus sententiis alta est (ή alita est) |
| Κείμενο 43 | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem? | In hoc ego longa vita et infelici senecta tracta sum, ut primum exsul deinde hostis tu a me videreris |
| Κείμενο 44 | |
| Παθητική σύνταξη | Ενεργητική σύνταξη |
| Coluntur tamen simulatione dumtaxat ad tempus | Colunt (tyrannos) tamen simulatione ad tempus |
| Κείμενο 45 | |
| Μετατροπή ενεργητικής σε παθητική σύνταξη | |
| Ενεργητική σύνταξη | Παθητική σύνταξη |
| Ille epistulam perlegit | Epistula perlegitur ab illo |
| Μετατροπή παθητικής σε ενεργητική σύνταξη | |
| Παθητική σύνταξη | Ενεργητική σύνταξη |
| ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur | ne hostes, intercepta epistula, nosta consilia cognoscant |
| tertio post die a quodam milite conspicitur et ad Ciceronem defertur | tertio post die quidam miles hanc conspicit ed ad Ciceronem defert |