172 173 E Δ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ


172

Oδυσσέας Ελύτης

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι

Το τραγούδι περιλαμβάνεται στη συλλογή Τα ρω του έρωτα. Στον Πρόλογο του βιβλίου του ο Oδυσσέας Ελύτης έγραψε για τα τραγούδια αυτά: «Oι άγγελοι τραγουδάνε. Και οι ερωτευμένοι επίσης. Πίσω από κάθε ανάταση, από κάθε μεράκι, μια κιθάρα περιμένει έτοιμη να πάρει τα λόγια και να τα ταξιδέψει από χείλη σε χείλη. Δεν είναι λίγο αυτό. Είναι η χαρά να δίνεις χαρά στους άλλους, είναι αυτό που μας βαστάει στη ζωή. Γι’ αυτό, κοντά στα ποιήματά μου, δοκίμασα να γράψω και μερικά τραγούδια».

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
τ’ άγριο μαλλί σου στην τρικυμία
            το ραντεβού μας η ώρα μία
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
            τα μαύρα μάτια σου το μαντίλι
            την εκκλησούλα με το καντήλι
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
            κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
            με τα μισόλογα τα σβησμένα
            τα καραβόπανα τα σχισμένα
Μες στις αφρόσκονες και τα φύκια
            όλα τα πήρε τα πήγε πέρα
            τους όρκους που έτρεμαν στον αέρα
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
            κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι
   
  Ακούστε το τραγούδι από την Ελευθερία Αρβανιτάκη
σε μουσική Θανάση Παπακωνσταντίνου Όλα τα πήρε το καλοκαίρι

173

 

O. Ελύτης, Ποίηση, Ίκαρος

Oδυσσέας Ελύτης, Oι άγγελοι τραγουδάνε

Oδυσσέας Ελύτης, Oι άγγελοι τραγουδάνε

 


ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

  • 1. Εντοπίστε τις καλοκαιρικές εικόνες που συνθέτουν το ποίημα.
  • 2. Ποιο είναι το νόημα του επαναλαμβανόμενου στίχου «Όλα τα πήρε το καλοκαίρι»;
  • 3. Μπορείτε να αποδώσετε εικαστικά μια εικόνα του ποιήματος;


ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

  • 1. O Oδυσσέας Ελύτης, εκτός από τα ποιήματα που έγραψε, φιλοτέχνησε και ιδιόμορφους πίνακες ζωγραφικής με την τεχνική του κολάζ («συνεικόνες» τους αποκαλεί πολύ εύστοχα ο ίδιος). Μελετήστε τη συνθετική τεχνική τους και προσπαθήστε να δημιουργήσετε κι εσείς παρόμοιους, εμπνεόμενοι από το τραγούδι «Όλα τα πήρε το καλοκαίρι».


Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996)


Ελύτης

Διάβασε για τη ζωή και το έργο του εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό . Δες και παρακάτω στο Υλικό


Θεματικά κέντρα
Η ελληνική φύση την περίοδο του καλοκαιριού.
Οι εποχές και οι επιδράσεις τους στον συναισθηματικό κόσμο του ανθρώπου.

Ενδεικτική ερμηνευτική προσέγγιση
Το παράθεμα του Οδ. Ελύτη στο εισαγωγικό σημείωμα του κειμένου μπορεί να αποτελέσει αφορμή για να εξεταστεί ο στίχος ως νόμιμο λογοτεχνικό είδος. Έτσι, η διδασκαλία μπορεί να εστιάσει στις εξής παραμέτρους: 1) στο είδος του τραγουδιού ως τρόπου έκφρασης και εξωτερίκευσης των συναισθημάτων του ανθρώπου 2) στον συνδυασμό του λόγου με τη μουσική, που, εκτός των άλλων, δίνει ευρύτερες διαστάσεις στο τραγούδι· 3) στη σοβαρή ενασχόληση με το είδος αυτό ποιητών, όπως ο Οδ. Ελύτης ή ο Ν. Γκάτσος· 4) στη συστηματική ενασχόληση μεγάλων μουσουργών και μουσικών (Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Γιάννης Σπανός, Γιάννης Μαρκόπουλος κ.ά.) με τη μελοποίηση στίχων από τραγούδια ποιητών και στιχουργών.

Ως προς το περιεχόμενο, ενδιαφέρον έχει ο λυρικός τόνος και η υποβλητική ερωτική ατμόσφαιρα. Το μαγευτικό καλοκαίρι στις ελληνικές θάλασσες, σε συνδυασμό με τον ερωτισμό, το λαμπρό φυσικό περιβάλλον, τα διάφορα αντικείμενα και τις κινήσεις, συνιστούν έναν ύμνο στη ζωή. Η απώλειά τους αφήνει να διαφανεί μια λεπτή μελαγχολία.

Στο ποίημα το τέλος του καλοκαιριού σηματοδοτεί και το τέλος μιας ερωτικής σχέσης. Οι μαθητές θα μπορούσαν να εκφράσουν ανάλογα βιώματα, γράφοντας μια έκθεση ή ένα λογοτεχνικό κείμενο. Μπορούν επίσης να ακούσουν στην τάξη το παλιό τραγουδάκι «Το καλοκαίρι μαζί πηγαίναμε στην αμμουδιά/χέρι με χέρι και μ' ένα αστέρι για συντροφιά/τώρα ποιος ξέρει.», και να προβούν σε συγκρίσεις.


Τα Ρω του Έρωτα

Οδυσσέας Ελύτης, Τα Ρω του Έρωτα

Οδυσσέας Ελύτης
Βικιπαίδεια Οδυσσέας Ελύτης [πηγή: Βικιπαίδεια]
Εποχές και Συγγραφείς. Οδυσσέας Ελύτης (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] Εποχές και Συγγραφείς. Οδυσσέας Ελύτης (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]
Της πατρίδας μου πάλι ομοιώθηκα. Οδυσσέας Ελύτης (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] Της πατρίδας μου πάλι ομοιώθηκα. Οδυσσέας Ελύτης (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]
«Το Άξιον εστί» [πηγή: Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας] Οδ. Ελύτης, «Το Άξιον εστί» [πηγή: Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας]
Ιστοσελίδα: Καρβουνίδη Σαράντη / Πασιόπουλου Γεώργιου Ιστοσελίδα: Καρβουνίδη Σαράντη / Πασιόπουλου Γεώργιου
Ανεπίσημος Ιστότοπος Του Οδυσσέα Ελύτη  Ανεπίσημος Ιστότοπος Του Οδυσσέα Ελύτη
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
Βιογραφία, Βιβλιογραφία, Εργογραφία, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, Μικρός Αναγνώστης Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, Μικρός Αναγνώστης
Βιογραφία, Βιβλιογραφία, Εργογραφία, Κριτικά Κείμενα, Πολιτιστικός Θησαυρός Ελληνικής Γλώσσας ΠΟΘΕΓ
Ψηφίδες, Πρόσωπα και θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Ψηφίδες

 

Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.

 

 

Ήρωες

Οι ήρωες του ποιήματος είναι:

 

 

Τόπος

Τα γεγονότα του ποιήματος διαδραματίζονται

 

 

Χρόνος

Τα γεγονότα του ποιήματος γίνονται/έγιναν

 

 

Γλώσσα

Η γλώσσα του ποιήματος είναι

 

 

Στίχος-Μέτρο

Ο στίχος του ποιήματος είναι:

Το μέτρο του ποιήματος είναι:

 

 

Ενότητες

Το ποίημα μπορεί να χωριστεί στις εξής ενότητες:

 

 

Το σχόλιό σας...

...