Στην ενότητα παρουσιάζονται τα φαινόμενα: γενική, προσδιορισμοί επιρρηματικοί, προσδιορισμοί εμπρόθετοι, επιθετικοί - κατηγορηματικοί, προτάσεις: (αιτιολογικές 2).
Πατήστε στον κατάλογο για να εμφανιστούν σελίδες με παρόμοιο περιεχόμενο.
Κατέβασε το αρχείο σε 
, για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.
Καλή προσπάθεια.
Για τον Δημοσθένη
Βικιπαίδεια
,
Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Περὶ τῆς ἀτελείας πρὸς Λεπτίνην: το κείμενο 
, το απόσπασμα:
Κείμενα του Δημοσθένη: στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
,
στις Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα
Για το κείμενο
Ο Κτήσιππος ήταν γιος του Χαβρία, τριήραρχου που σκοτώθηκε κοντά στη Χίο το 357 π.Χ. Ο Δημοσθένης, ως συνήγορος του Κτήσιππου, αντίκειται με τον λόγο του αυτόν σε νόμο του Λεπτίνη, που προέβλεπε την κατάργηση της ἀτελείας , δηλαδή της απαλλαγής των ευεργετών της Αθήνας από τους φόρους, νόμο με τον οποίον ο Λεπτίνης, σε μια εποχή οικονομικής στενότητας για την πόλη, προσπάθησε να αυξήσει τις πηγές των εσόδων της (354 π.Χ.).
Πηγή: Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
[140] ἔστι δὲ πάντα μὲν ὡς ἔπος εἰπεῖν ὀνείδη φευκτέον, τοῦτο δὲ πάντων μάλιστ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι. διὰ τί; ὅτι παντάπασι φύσεως κακίας σημεῖόν ἐστιν ὁ φθόνος, καὶ οὐκ ἔχει πρόφασιν δι᾽ ἣν ἂν τύχοι συγγνώμης ὁ τοῦτο πεπονθώς. εἶτα καὶ οὐδ᾽ ἔστιν ὄνειδος ὅτου πορρώτερόν ἐσθ᾽ ἡμῶν ἡ πόλις ἢ τοῦ φθονερὰ δοκεῖν εἶναι, ἁπάντων ἀπέχουσα τῶν αἰσχρῶν. [141] τεκμήρια δ᾽ ἡλίκα τούτου θεωρήσατε. πρῶτον μὲν μόνοι τῶν πάντων ἀνθρώπων ἐπὶ τοῖς τελευτήσασι δημοσίᾳ καὶ ταῖς ταφαῖς ταῖς δημοσίαις ποιεῖτε λόγους ἐπιταφίους, ἐν οἷς κοσμεῖτε τὰ τῶν ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἔργα. καίτοι τοῦτ᾽ ἔστι τοὐπιτήδευμα ζηλούντων ἀρετήν, οὐ τοῖς ἐπὶ ταύτῃ τιμωμένοις φθονούντων. εἶτα μεγίστας δίδοτ᾽ ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου δωρειὰς τοῖς τοὺς γυμνικοὺς νικῶσιν ἀγῶνας τοὺς στεφανίτας, καὶ οὐχ, ὅτι τῇ φύσει τούτων ὀλίγοις μέτεστιν, ἐφθονήσατε τοῖς ἔχουσιν, οὐδ᾽ ἐλάττους ἐνείματε τὰς τιμὰς διὰ ταῦτα. πρὸς δὲ τούτοις τοιούτοις οὖσιν οὐδεὶς πώποτε τὴν πόλιν ἡμῶν εὖ ποιῶν δοκεῖ νικῆσαι· τοσαύτας ὑπερβολὰς τῶν δωρειῶν αἷς ἀντ᾽ εὖ ποιεῖ, παρέσχηται.
Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus.tufts.edu
[140] ἔστι δὲ πάντα μὲν ὡς ἔπος εἰπεῖν ὀνείδη φευκτέον, τοῦτο δὲ πάντων μάλιστ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι. διὰ τί; ὅτι παντάπασι φύσεως κακίας σημεῖόν ἐστιν ὁ φθόνος, καὶ οὐκ ἔχει πρόφασιν δι᾽ ἣν ἂν τύχοι συγγνώμης ὁ τοῦτο πεπονθώς. εἶτα καὶ οὐδ᾽ ἔστιν ὄνειδος ὅτου πορρώτερόν ἐσθ᾽ ἡμῶν ἡ πόλις ἢ τοῦ φθονερὰ δοκεῖν εἶναι, ἁπάντων ἀπέχουσα τῶν αἰσχρῶν. [141] τεκμήρια δ᾽ ἡλίκα τούτου θεωρήσατε. πρῶτον μὲν μόνοι τῶν πάντων ἀνθρώπων ἐπὶ τοῖς τελευτήσασι δημοσίᾳ καὶ ταῖς ταφαῖς ταῖς δημοσίαις ποιεῖτε λόγους ἐπιταφίους, ἐν οἷς κοσμεῖτε τὰ τῶν ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἔργα. καίτοι τοῦτ᾽ ἔστι τοὐπιτήδευμα ζηλούντων ἀρετήν, οὐ τοῖς ἐπὶ ταύτῃ τιμωμένοις φθονούντων. εἶτα μεγίστας δίδοτ᾽ ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου δωρειὰς τοῖς τοὺς γυμνικοὺς νικῶσιν ἀγῶνας τοὺς στεφανίτας, καὶ οὐχ, ὅτι τῇ φύσει τούτων ὀλίγοις μέτεστιν, ἐφθονήσατε τοῖς ἔχουσιν, οὐδ᾽ ἐλάττους ἐνείματε τὰς τιμὰς διὰ ταῦτα. πρὸς δὲ τούτοις τοιούτοις οὖσιν οὐδεὶς πώποτε τὴν πόλιν ἡμῶν εὖ ποιῶν δοκεῖ νικῆσαι· τοσαύτας ὑπερβολὰς τῶν δωρειῶν αἷς ἀντ᾽ εὖ ποιεῖ, παρέσχηται.
|
ἔστι δὲ πάντα μὲν |
α-κύρια |
|
ὡς ἔπος εἰπεῖν |
|
|
ὀνείδη φευκτέον (ὑμῖν), |
|
|
|
|
|
τοῦτο δὲ πάντων μάλιστ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι (ἔστι φευκτέον). |
β-κύρια |
|
|
|
|
διὰ τι (ἔστι τοῦτο φευκτέον); |
γ-κύρια |
|
|
|
|
ὅτι παντάπασι |
αιτιολογική |
|
φύσεως κακίας |
|
|
σημεῖόν ἐστιν ὁ φθόνος , |
|
|
|
|
|
καὶ οὐκ ἔχει πρόφασιν (ὁ φθόνος) |
αιτιολογική |
|
|
|
|
δι᾽ ἣν ἂν τύχοι συγγνώμης ὁ τοῦτο πεπονθώς. |
αναφορική |
|
|
|
|
εἶτα καὶ οὐδ᾽ ἔστιν ὄνειδος |
δ-κύρια |
|
|
|
|
ὅτου πορρώτερόν |
αναφορική |
|
ἐσθ᾽ ἡμῶν ἡ πόλις |
|
|
ἢ τοῦ φθονερὰ δοκεῖν |
|
|
εἶναι, |
|
|
ἁπάντων ἀπέχουσα τῶν αἰσχρῶν. |
|
|
|
|
|
θεωρήσατε (ὑμεῖς) |
ε-κύρια |
|
|
|
|
τεκμήρια δ᾽ ἡλίκα τούτου (ἐστίν) |
πλ. ερωτ. |
|
|
|
|
πρῶτον μὲν μόνοι τῶν πάντων ἀνθρώπων |
στ-κύρια |
|
ἐπὶ τοῖς τελευτήσασι |
|
|
δημοσίᾳ καὶ ταῖς ταφαῖς ταῖς δημοσίαις |
|
|
ποιεῖτε (ὑμεῖς) λόγους ἐπιταφίους, |
|
|
|
|
|
ἐν οἷς κοσμεῖτε (ὑμεῖς) |
αναφορική |
|
τὰ τῶν ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἔργα. |
|
|
|
|
|
καίτοι τοῦτ᾽ ἔστι τοὐπιτήδευμα |
ζ-κύρια |
|
(ἀνθρώπων) ζηλούντων ἀρετήν, |
|
|
οὐ τοῖς ἐπὶ ταύτῃ τιμωμένοις φθονούντων. |
|
|
|
|
|
εἶτα μεγίστας δίδοτ᾽ (ὑμεῖς) |
η-κύρια |
|
ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου δωρειὰς |
|
|
τοῖς τοὺς γυμνικοὺς νικῶσιν ἀγῶνας τοὺς στεφανίτας, |
|
|
|
|
|
καὶ οὐχ, |
θ-κύρια |
|
ὅτι τῇ φύσει τούτων ὀλίγοις μέτεστιν, |
αιτιολογική |
|
ἐφθονήσατε (ὑμεῖς) τοῖς ἔχουσιν, |
|
|
|
|
|
οὐδ᾽ ἐλάττους ἐνείματε (ὑμεῖς) τὰς τιμὰς διὰ ταῦτα. |
ι-κύρια |
|
|
|
|
πρὸς δὲ τούτοις τοιούτοις οὖσιν |
ια-κύρια |
|
οὐδεὶς πώποτε τὴν πόλιν |
|
|
ἡμῶν εὖ ποιῶν |
|
|
δοκεῖ |
|
|
νικῆσαι· |
|
|
|
|
|
τοσαύτας ὑπερβολὰς τῶν δωρειῶν |
κύρια |
|
αἷς ἀντ᾽ εὖ ποιεῖ (αὕτη) |
αναφορική |
|
παρέσχηται (αὕτη) |
|
|
|
|
|
Υπόμνημα: υποκείμενο, ρήμα, μετοχή, απαρέμφατο, προσδιορισμός |
|
Λεξιλογικά
ὡς ἔπος εἰπεῖν: τρόπος του λέγειν, ούτως ειπείν
ὄνειδος: κατηγορία, επίκριση
φευκτέον: αυτό που πρέπει να αποφευχθεί
παντάπασι: εντελώς, εξολοκλήρου
πρόφασις: αφορμή, αιτιολογία
πορρώτερον: ανώμαλος συγκριτικός του πρόσσω: μακρύτερο, απώτερο
τεκμήριον: σημάδι ή απόδειξη
ἐπιτήδευμα: εργασία, ασχολία, επάγγελμα, ενέργεια
ζηλόω-ῶ: φιλοτιμούμαι, προσπαθώ να μιμηθώ ή να μοιάσω με κάποιον
νέμω: διανέμω, μοιράζω, διαμοιράζω
ἀντ᾽ εὖ ποιῶ: ανταποδίδω την ευεργεσία
Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για τις άγνωστες λέξεις
Για τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, για υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη, για οθόνη αφής.
Για τη μετάφραση της κάθε σειράς πάτα τον αριθμό. Για όλη τη μετάφραση πάτα
διὰ τι
(ἔστι
τοῦτο
φευκτέον);
εἶτα καὶ
οὐδ᾽ ἔστιν
ὄνειδος
καίτοι
τοῦτ᾽
ἔστι
τοὐπιτήδευμα
(ἀνθρώπων)
ζηλούντων
ἀρετήν,
οὐ
τοῖς
ἐπὶ ταύτῃ
τιμωμένοις
φθονούντων.
καὶ
οὐχ,
ὅτι
τῇ φύσει
τούτων
ὀλίγοις
μέτεστιν,
ἐφθονήσατε
τοῖς ἔχουσιν,
τοσαύτας
ὑπερβολὰς
τῶν δωρειῶν
αἷς
ἀντ᾽
εὖ
ποιεῖ
,
παρέσχηται.
Πηγή μετάφρασης: Κ.Θ. Αραπόπουλος & Ν.Γ. Κασιμάκος 1939. Δημοσθένης. Λόγοι. V.
Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
1. καὶ οὐκ ἔχει πρόφασιν δι᾽ ἣν ἂν τύχοι συγγνώμης ὁ τοῦτο πεπονθώς: να μεταφερθεί η πρόταση στον πληθυντικό.
Απάντηση:
καὶ οὐκ ἔχουσι προφάσεις δι᾽ ἃς ἂν τύχοιεν συγγνώμης οἱ τοῦτο πεπονθότες
2. τύχοι, ἐφθονήσατε, παρέσχηται: να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση και να γραφτεί το απαρέμφατο και η μετοχή.
| οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική | απαρέμφατο | μετοχή |
| ἔτυχε(ν) | τύχῃ | τύχοι | τυχέτω | τυχεῖν | τυχών τυχοῦσα τυχόν |
| ἐφθονήσατε | φθονήσητε | φθονήσαιτε | φθονήσατε | φθονῆσαι | φθονήσας φθονήσασα φθονῆσαν |
| παρέσχηται | παρεσχημένος ᾖ | παρεσχημένος εἴη | παρεσχήσθω | παρεσχῆσθαι | παρεσχημένος παρεσχημένη παρεσχημένον |
3. πεπονθώς, ζηλούντων να γραφτούν τα απαρέμφατα και οι μετοχές όλων των χρόνων της ίδιας φωνής.
| ενεστώτας | μέλλοντας | αόριστος | παρακείμενος |
| πάσχειν | πείσεσθαι | παθεῖν | πεπονθέναι |
| ζηλοῦν | ζηλώσειν | ζηλῶσαι | ἐζηλωκέναι |
| ενεστώτας | μέλλοντας | αόριστος | παρακείμενος |
| πάσχων πάσχουσα πάσχον | πεισόμενος πεισομένη, πεισόμενον | παθών παθοῦσα παθόν | πεπονθώς πεπονθυῖα πεπονθός |
| ζηλῶν ζηλοῦσα ζηλοῦν | ζηλώσων ζηλώσουσα ζηλώσον | ζηλώσας ζηλώσασα ζηλῶσαν | ἐζηλωκώς ἐζηλωκυῖα ἐζηλωκός |