ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ, Λυσίας, Δήμου καταλύσεως απολογία, 25-26

Στην ενότητα παρουσιάζονται τα φαινόμενα: μετοχή κατηγορηματική, προσδιορισμοί επιρρηματικοί, προτάσεις (ειδικές 2, συμπερασματικές 2).

Πατήστε στον κατάλογο για να εμφανιστούν σελίδες με παρόμοιο περιεχόμενο.

Κατέβασε το αρχείο σε , για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.

Καλή προσπάθεια.

Για τον Λυσία

Βικιπαίδεια , Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Ο λόγος: Δήμου καταλύσεως απολογία
Περισσότερα κείμενα του Λυσία:

Για το κείμενο

Στον λόγο Δήμου καταλύσεως απολογία, που εκφωνήθηκε στο δικαστήριο περίπου το 400 π.Χ., ο Λυσίας υποστηρίζει κάποιον πολίτη που κατηγορήθηκε ότι ευνόησε και συνεργάστηκε με τους τυράννους. Αν ο κατηγορούμενος κρινόταν ένοχος η ποινή θα ήταν η θανάτωση ή η εξορία.

Το κείμενο

[25] ἄξιον δὲ μνησθῆναι καὶ τῶν μετὰ τοὺς τετρακοσίους πραγμάτων· εὖ γὰρ εἴσεσθε ὅτι, ἃ μὲν οὗτοι συμβουλεύουσιν, οὐδεπώποτε ὑμῖν ἐλυσιτέλησεν, ἃ δ᾽ ἐγὼ παραινῶ, ἀμφοτέραις ἀεὶ ταῖς πολιτείαις συμφέρει. ἴστε γὰρ Ἐπιγένη καὶ Δημοφάνη καὶ Κλεισθένη ἰδίᾳ μὲν καρπωσαμένους τὰς τῆς πόλεως συμφοράς, δημοσίᾳ δὲ ὄντας μεγίστων κακῶν αἰτίους. [26] ἐνίων μὲν γὰρ ἔπεισαν ὑμᾶς ἀκρίτων θάνατον καταψηφίσασθαι, πολλῶν δὲ ἀδίκως δημεῦσαι τὰς οὐσίας, τοὺς δ᾽ ἐξελάσαι καὶ ἀτιμῶσαι τῶν πολιτῶν· τοιοῦτοι γὰρ ἦσαν ὥστε τοὺς μὲν ἡμαρτηκότας ἀργύριον λαμβάνοντες ἀφιέναι, τοὺς δὲ μηδὲν ἠδικηκότας εἰς ὑμᾶς εἰσιόντες ἀπολλύναι. καὶ οὐ πρότερον ἐπαύσαντο, ἕως τὴν μὲν πόλιν εἰς στάσεις καὶ τὰς μεγίστας συμφορὰς κατέστησαν, αὐτοὶ δ᾽ ἐκ πενήτων πλούσιοι ἐγένοντο.

Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus. tufts.edu

Σύρε τον πίνακα, για να δεις και τις υπόλοιπες στήλες.

ἄξιον (έστί) δὲ	α-κύρια
μνησθῆναι
καὶ τῶν μετὰ τοὺς τετρακοσίους πραγμάτων·

εὖ γὰρ εἴσεσθε (ὑμεῖς)	β-κύρια
ὅτι,	ειδική
ἃ μὲν οὗτοι συμβουλεύουσιν,	αναφορική
οὐδεπώποτε ὑμῖν ἐλυσιτέλησεν,
ἃ δ᾽ ἐγὼ παραινῶ,	αναφορική
ἀμφοτέραις ἀεὶ ταῖς πολιτείαις συμφέρει.	ειδική

ἴστε γὰρ (ὑμεῖς)	γ-κύρια
Ἐπιγένην καὶ Δημοφάνην καὶ Κλεισθένην
ἰδίᾳ μὲν
καρπωσαμένους
τὰς τῆς πόλεως συμφοράς,
δημοσίᾳ δὲ
ὄντας
μεγίστων κακῶν αἰτίους.

ἐνίων μὲν γὰρ	δ-κύρια
ἔπεισαν (οὗτοι)
ὑμᾶς ἀκρίτων θάνατον καταψηφίσασθαι,
πολλῶν δὲ ἀδίκως δημεῦσαι τὰς οὐσίας,
τοὺς δ᾽ ἐξελάσαι
καὶ ἀτιμῶσαι τῶν πολιτῶν·

τοιοῦτοι γὰρ ἦσαν (οὗτοι)	ε-κύρια
ὥστε	συμπερασματική
τοὺς μὲν ἡμαρτηκότας
ἀργύριον λαμβάνοντες
ἀφιέναι,
τοὺς δὲ μηδὲν ἠδικηκότας	συμπερασματική
εἰς ὑμᾶς εἰσιόντες
ἀπολλύναι.

καὶ οὐ πρότερον ἐπαύσαντο, (οὗτοι)	στ-κύρια
ἕως	χρονική
τὴν μὲν πόλιν
εἰς στάσεις
καὶ τὰς μεγίστας συμφορὰς
κατέστησαν, (οὗτοι)
αὐτοὶ δ᾽	χρονική
ἐκ πενήτων
πλούσιοι ἐγένοντο.

Υπόμνημα: υποκείμενο, ρήμα, μετοχή, απαρέμφατο, προσδιορισμός

Λεξιλογικά

τὰ πράγματα: οι υποθέσεις της πόλης

λυσιτελέω-ῶ: ωφελώ

ἴστε: του ρ. οἶδα (εἴδω): γνωρίζω

ἔνιοι: μερικοί

ἄκριτος: αυτός που δεν έχει δικαστεί | με επιρρηματική σημασία: χωρίς δίκη

ἐξελάσαι: του ρ. ἐξελαύνω: οδηγώ έξω ή εκδιώκω, αποβάλλω από έναν τόπο, εξορίζω

ἀτιμῶσαι: του ρ. ἀτιμόω-ῶ: στερώ από κάποιον τα πολιτικά του δικαιώματα

εἰσιόντες: του ρ. εἰσέρχομαι: οδηγώ στο δικαστήριο

ἀπολλύναι: του ρ. ἀπόλλυμι: χάνω, καταστρέφω

Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για όποιες άγνωστες λέξεις έχεις

Σύνταξη - Μετάφραση

Για τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, για υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη για οθόνη αφής.
Για τη μετάφραση της κάθε σειράς πάτα τον αριθμό. Για όλη τη μετάφραση πάτα

ἄξιον (έστί) δὲ μνησθῆναι καὶ τῶν μετὰ τοὺς τετρακοσίους πραγμάτων·

εὖ γὰρ εἴσεσθε

ὅτι, ἃ μὲν οὗτοι συμβουλεύουσιν , οὐδεπώποτε ὑμῖν ἐλυσιτέλησεν,

ἃ δ᾽ ἐγὼ παραινῶ,

ἀμφοτέραις ἀεὶ ταῖς πολιτείαις συμφέρει.

ἴστε γὰρ Ἐπιγένην καὶ Δημοφάνην καὶ Κλεισθένην ἰδίᾳ μὲν καρπωσαμένους τὰς τῆς πόλεως συμφοράς, δημοσίᾳ δὲ ὄντας μεγίστων κακῶν αἰτίους.

ἐνίων μὲν γὰρ ἔπεισαν ὑμᾶς ἀκρίτων θάνατον καταψηφίσασθαι, πολλῶν δὲ ἀδίκως δημεῦσαι τὰς οὐσίας, τοὺς δ᾽ ἐξελάσαι καὶ ἀτιμῶσαι τῶν πολιτῶν·

τοιοῦτοι γὰρ ἦσαν

ὥστε τοὺς μὲν ἡμαρτηκότας ἀργύριον λαμβάνοντες ἀφιέναι,

τοὺς δὲ μηδὲν ἠδικηκότας εἰς ὑμᾶς εἰσιόντες ἀπολλύναι.

καὶ οὐ πρότερον ἐπαύσαντο,

ἕως τὴν μὲν πόλιν εἰς στάσεις καὶ τὰς μεγίστας συμφορὰς κατέστησαν,

αὐτοὶ δ᾽ ἐκ πενήτων πλούσιοι ἐγένοντο.

Να γραφτούν οι τύποι που ζητούνται:

1. μνησθῆναι: η προστακτική του παθητικού αόριστου: -, μνήσθητι, μνησθήτω, -, μνήσθητε, μνησθέντων - μνησθήτωσαν

2. οὗτοι: η δοτική πληθυντικού του θηλυκού: ταύταις

3. ἐλυσιτέλησεν: τα απαρέμφατα όλων των χρόνων: λυσιτελεῖν, λυσιτελήσειν, λυσιτελῆσαι

4. παραινῶ: χρονική αντικατάσταση στο β' πληθυντικό της οριστικής: παραινεῖτε, παρῃνεῖτε, παραινέσεσθε - παραινέσετε, παρῃνέσατε, παρῃνέκατε, παρῃνέκετε

5. καρπωσαμένους: ο ίδιος τύπος στη μέση και παθητική φωνή: καρπουμένους, καρπωσομένους | καρπωθησομένους, καρπωσαμένους | καρπωθέντας, κεκαρπωμένους

6. μεγίστων: ο ίδιος τύπους στους άλλους βαθμούς: μεγάλων, μειζόνων

7. ἐξελάσαι: το β' και γ' πρόσωπο ενικού της προστακτικής όλων των χρόνων στην ίδια φωνή: ἐξέλαυνε - ἐξελαυνέτω, ἐξέλασον - ἐξελασάτω, ἐξεληλακώς ἴσθι - ἐξεληλακώς ἔστω

8. ἡμαρτηκότας: η ευκτική αόριστου β' στην ίδια φωνή: ἁμάρτοιμι, ἁμάρτοις, ἁμάρτοι, ἁμάρτοιμεν, ἁμάρτοιτε, ἁμάρτοιεν

9. πόλιν: η δοτική ενικού και πληθυντικού: πόλει, πόλεσιν

10. ἐγένοντο: η προστακτική αόριστου β': -, γενοῦ, γενέσθω, -, γένεσθε, γενέσθων | γενέσθωσαν

Να δικαιολογηθεί η εκφορά των ειδικών και συμπερασματικών προτάσεων.

1. Οι ειδικές προτάσεις: α. ὅτι οὐδεπώποτε ὑμῖν ἐλυσιτέλησεν και β. ὅτι ἀμφοτέραις ἀεὶ ταῖς πολιτείαις συμφέρει: εισάγονται με τον ειδικό σύνδεσμο ὅτι, εκφράζουν αντικειμενική κρίση, εκφέρονται με οριστική και δηλώνουν το πραγματικό.

2. Οι συμπερασματικές προτάσεις: α. ὥστε τοὺς μὲν ἡμαρτηκότας ἀργύριον λαμβάνοντες ἀφιέναι και β. ὥστε τοὺς δὲ μηδὲν ἠδικηκότας εἰς ὑμᾶς εἰσιόντες ἀπολλύναι εισάγονται με τον ὥστε, εκφέρονται με απαρέμφατο και δηλώνουν αποτέλεσμα υποκειμενικό (απλή σκέψη του λέγοντος), το οποίο δεν αποκλείεται κάποιες φορές να είναι και πραγματικό. Δες εδώ.