ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ, Λυσίας, Κατά Ερατοσθένους, 19-20

Στην ενότητα παρουσιάζονται τα φαινόμενα: επιθετικοί - κατηγορηματικοί, προσδιορισμοί εμπρόθετοι, αντικείμενο σύστοιχο, μετοχή.

Πατήστε στον κατάλογο για να εμφανιστούν σελίδες με παρόμοιο περιεχόμενο.

Κατέβασε το αρχείο σε , για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.

Καλή προσπάθεια.

Για τον Λυσία

Βικιπαίδεια , Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Ο λόγος: Κατὰ Ἐρατοσθένους
Περισσότερα κείμενα του Λυσία:

Για το κείμενο

Ο Λυσίας είχε ένα αδερφό, τον Πολέμαρχο, ο οποίος δολοφονήθηκε την περίοδο των Τριάκοντα. Ο Λυσίας κατηγόρησε ως υπεύθυνο τον Ερατοσθένη, έναν από τους Τριάκοντα. Ο λόγος εκφωνήθηκε το 403 π.Χ. από τον ίδιο τον ρήτορα και θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους.

Το κείμενο

[19] καὶ ἔχοντες μὲν ἑπτακοσίας ἀσπίδας τῶν ἡμετέρων, ἔχοντες δὲ ἀργύριον καὶ χρυσίον τοσοῦτον, χαλκὸν δὲ καὶ κόσμον καὶ ἔπιπλα καὶ ἱμάτια γυναικεῖα ὅσα οὐδεπώποτε ᾤοντο κτήσεσθαι, καὶ ἀνδράποδα εἴκοσι καὶ ἑκατόν, ὧν τὰ μὲν βέλτιστα ἔλαβον, τὰ δὲ λοιπὰ εἰς τὸ δημόσιον ἀπέδοσαν, εἰς τοσαύτην ἀπληστίαν καὶ αἰσχροκέρδειαν ἀφίκοντο καὶ τοῦ τρόπου τοῦ αὑτῶν ἀπόδειξιν ἐποιήσαντο· τῆς γὰρ Πολεμάρχου γυναικὸς χρυσοῦς ἑλικτῆρας, οὓς ἔχουσα ἐτύγχανεν, [20] ὅτε τὸ πρῶτον ἦλθεν εἰς τὴν οἰκίαν Μηλόβιος ἐκ τῶν ὤτων ἐξείλετο. καὶ οὐδὲ κατὰ τὸ ἐλάχιστον μέρος τῆς οὐσίας ἐλέου παρ᾽ αὐτῶν ἐτυγχάνομεν. ἀλλ᾽ οὕτως εἰς ἡμᾶς διὰ τὰ χρήματα ἐξημάρτανον, ὥσπερ ἂν ἕτεροι μεγάλων ἀδικημάτων ὀργὴν ἔχοντες, οὐ τούτων ἀξίους γε ὄντας τῇ πόλει, ἀλλὰ πάσας μὲν τὰς χορηγίας χορηγήσαντας, πολλὰς δ᾽ εἰσφορὰς εἰσενεγκόντας, κοσμίους δ᾽ ἡμᾶς αὐτοὺς παρέχοντας καὶ πᾶν τὸ προσταττόμενον ποιοῦντας, ἐχθρὸν δ᾽ οὐδένα κεκτημένους, πολλοὺς δ᾽ Ἀθηναίων ἐκ τῶν πολεμίων λυσαμένους· τοιούτων ἠξίωσαν οὐχ ὁμοίως μετοικοῦντας ὥσπερ αὐτοὶ ἐπολιτεύοντο.

Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus.tufts.edu

Σύρε τον πίνακα, για να δεις και τις υπόλοιπες στήλες.

καὶ ἔχοντες μὲν ἑπτακοσίας ἀσπίδας τῶν ἡμετέρων,	α-κύρια
ἔχοντες δὲ
ἀργύριον
καὶ χρυσίον τοσοῦτον,
χαλκὸν δὲ
καὶ κόσμον
καὶ ἔπιπλα
καὶ ἱμάτια γυναικεῖα
ὅσα οὐδεπώποτε ᾤοντο κτήσεσθαι, (οὗτοι)	αναφορική
καὶ ἀνδράποδα εἴκοσι καὶ ἑκατόν,
ὧν τὰ μὲν βέλτιστα ἔλαβον, (οὗτοι)	αναφορική
τὰ δὲ λοιπὰ εἰς τὸ δημόσιον ἀπέδοσαν, (οὗτοι)	αναφορική
εἰς τοσαύτην ἀπληστίαν καὶ αἰσχροκέρδειαν
ἀφίκοντο (οὗτοι)

καὶ τοῦ τρόπου τοῦ αὑτῶν	β-κύρια
ἀπόδειξιν
ἐποιήσαντο· (οὗτοι)

τῆς γὰρ Πολεμάρχου γυναικὸς	γ-κύρια
χρυσοῦς ἑλικτῆρας,
οὓς ἔχουσα ἐτύγχανεν, (αὕτη)	αναφορική
ὅτε τὸ πρῶτον ἦλθεν εἰς τὴν οἰκίαν (αὕτη)	χρονική
Μηλόβιος ἐκ τῶν ὤτων ἐξείλετο.

καὶ οὐδὲ	δ-κύρια
κατὰ τὸ ἐλάχιστον μέρος τῆς οὐσίας
ἐλέου
παρ᾽ αὐτῶν
ἐτυγχάνομεν (ἡμεῖς).

ἀλλ᾽ οὕτως	ε-κύρια
εἰς ἡμᾶς
διὰ τὰ χρήματα
ἐξημάρτανον, (οὗτοι)
ὥσπερ ἂν ἕτεροι	αναφορική
μεγάλων ἀδικημάτων ὀργὴν ἔχοντες
(ἐξημάρτανον),
οὐ τούτων ἀξίους γε ὄντας τῇ πόλει,
ἀλλὰ πάσας μὲν τὰς χορηγίας χορηγήσαντας,
πολλὰς δ᾽ εἰσφορὰς εἰσενεγκόντας,
κοσμίους δ᾽ ἡμᾶς αὐτοὺς παρέχοντας
καὶ πᾶν τὸ προσταττόμενον ποιοῦντας,
ἐχθρὸν δ᾽ οὐδένα κεκτημένους,
πολλοὺς δ᾽ Ἀθηναίων ἐκ τῶν πολεμίων λυσαμένους·

τοιούτων	στ-κύρια
ἠξίωσαν (οὗτοι) οὐχ ὁμοίως
μετοικοῦντας
ὥσπερ αὐτοὶ ἐπολιτεύοντο.	αναφορική

Υπόμνημα: υποκείμενο, ρήμα, μετοχή, απαρέμφατο, προσδιορισμός

Λεξιλογικά

ἔχω: έχω, κατέχω

ᾤοντο: του ρ. οἴομαι: νομίζω, πιστεύω, φαντάζομαι, προσδοκώ

ἀνδράποδον: κάποιος που αιχμαλωτίστηκε στον πόλεμο και πουλήθηκε ως δούλος, αιχμάλωτος

ἑλικτήρ: ενώτιο, σκουλαρίκι

ἐξείλετο: του ρ. ἐξαιρέω: αφαιρώ, βγάζω

οὐσία: περιουσία

ἔλεος: οίκτος, έλεος, συμπάθεια

ἐξαμαρτάνω: σφάλλω, αμαρτάνω

κόσμιος: τακτικός, φρόνιμος, ήσυχος, διακριτικός

λυσαμένους: του ρ. λύω: για αιχμαλώτους = απελευθερώνω

μετοικοῦντας : του ρ. μετοικέω: είμαι μέτοικος

ἐπολιτεύοντο: του ρ. πολιτεύομαι: ζω ως πολίτης ή ελεύθερος πολίτης

Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για τις άγνωστες λέξεις

Σύνταξη - Μετάφραση

Για τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, για υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη για οθόνη αφής.
Για τη μετάφραση της κάθε σειράς πάτα τον αριθμό. Για όλη τη μετάφραση πάτα

καὶ τοῦ τρόπου τοῦ αὑτῶν ἀπόδειξιν ἐποιήσαντο·

τῆς γὰρ Πολεμάρχου γυναικὸς χρυσοῦς ἑλικτῆρας, οὓς ἔχουσα ἐτύγχανεν, ὅτε τὸ πρῶτον ἦλθεν εἰς τὴν οἰκίαν Μηλόβιος ἐκ τῶν ὤτων ἐξείλετο.

καὶ οὐδὲ κατὰ τὸ ἐλάχιστον μέρος τῆς οὐσίας ἐλέου παρ᾽ αὐτῶν ἐτυγχάνομεν.

τοιούτων ἠξίωσαν οὐχ ὁμοίως μετοικοῦντας

ὥσπερ αὐτοὶ ἐπολιτεύοντο.

Η μετάφραση του Ν.Χ. Χουρμουζιάδη είναι αντιγραμμένη
από τις Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα.

1. χορηγήσαντας, εἰσενεγκόντας, παρέχοντας, ποιοῦντας, κεκτημένους, μετοικοῦντας: να γίνει χρονική αντικατάσταση

Ενεστώτας	Μέλλοντας	Αόριστος	Παρακείμενος
χορηγοῦντας	χορηγήσοντας	χορηγήσαντας	κεχορηγηκότας
εἰσφέροντας	εἰσοίσοντας	εἰσενέγκαντας εἰσενεγκόντας	εἰσενηνοχότας
παρέχοντας	παρέξοντας παρασχήσοντας	παρασχόντας	παρεσχηκότας
ποιοῦντας	ποιήσοντας	ποιήσαντας	πεποιηκότας
κτωμένους	κτησομένους	κτησαμένους	κεκτημένους
μετοικοῦντας	μετοικήσοντας	μετοικήσαντας	μετῳκηκότας

2. χρυσίον, ἱμάτια, ἀνδράποδα, ἀπόδειξιν, ἑλικτῆρας, ὤτων, ἐλέου, χρήματα, ὀργὴν, εἰσφορὰς: να γραφτεί η δοτική ενικού και πληθυντικού

Απάντηση:

χρυσίον: χρυσίῳ, χρυσίοις

ἱμάτια: ἱματίῳ, ἱματίοις

ἀνδράποδα: ἀνδραπόδῳ, ἀνδραπόδοις

ἀπόδειξιν: ἀποδείξει, ἀποδείξεσιν

ἑλικτῆρας: ἑλικτῆρι, ἑλικτῆρσιν

ὤτων: ὠτί, ὠσίν

ἐλέου: ἐλέῳ, ἐλέοις

χρήματα: χρήματι, χρήμασιν

ὀργήν: ὀργῇ, ὀργαῖς

εἰσφορὰς: εἰσφορᾷ, εἰσφοραῖς

Να γραφτούν δύο ομόρριζες λέξεις, απλές ή σύνθετες, της νέας ελληνικής για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ἑλικτῆρας, ὤτων, ἐξείλετο

Απάντηση:

ἑλικτῆρας: ελιγμός, έλικας, ελικοειδής, εξέλιξη, ελικόπτερο

ὤτων: ωτασπίδα, ωτογλυφίδα, ωτοσκόπηση, ωτορινολαρυγγολόγος, ωτίτιδα, αυτί

ἐξείλετο: εξαιρώ, εξαίρεση, καθαίρεση, αφαίρεση, προαίρεση, διαίρεση