(Άγγελος Λιβαθινός, Καρδαμάς-Kardamas)Στον Απόηχο τών Εξετάσεων

« Άν αποτύχω, δεν ξέρω τί να κάνω.

Δεν το έχω σκεφθή κάν.

Αλλά, με τί προϋποθέσεις να ψάξω

για δουλειά;».

Δήλωση νέου σε

Αθηναϊκή Εφημερίδα, 9-6-1985

Σ’ αυτές τις απλές κουβέντες, που εδημοσίευσε ΑθηναΪκή εφημερίδα, την Κυριακή 9-6-1985, και που ανήκουν σε νέον υποψήφιον στις πρόσφατες εισαγωγικές εξετάσεις, νομίζουμε πως συμπυκνώνεται με τον πλέον παραστατικόν και αποκαλυπτικόν τρόπον όλη η ουσία τού κοινωνικού προβλήματος, που χρόνια τώρα έρχεται στην επιφάνεια κάθε τέτοιαν εποχή, με τις εξετάσεις για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια. Στις εξετάσεις, που πρίν από λίγες ημέρες ετελείωσαν και για τις οποίες πολύ μελάνι χύθηκε στον Τύπο, περί τής «ευκολίας» ή «δυσκολίας» τών θεμάτων, περί τών «λαθών» ή «παραλείψεων» τής Επιτροπής.

Εκείνο, που, κατά την γνώμην μας, πρέπει να έλθει στην πρώτην θέση τής συζήτησης και τού προβληματισμού μας, είναι ότι: περίπου εκατόν πενήντα χιλιάδες ( 150.000) νέοι έδωσαν εφέτος την μάχη για περίπου πενήντα χιλιάδες (50.000) θέσεις στα Πανεπιστήμια, στις Ακαδημίες και στα ΤΕΙ ( πρώην ΚΑΤΕΕ).

Ξεκινώντας με βάση αυτήν την πρώτην διαπίστωση, βρισκόμαστε αμέσως, είτε το θέλουμε είτε όχι, μπροστά σε δύο κυρίαρχα ερωτήματα κοινωνικού και πολιτικού χαρακτήρα.

ΠΡΩΤΟΝ:

Ποιοί από τους υποψηφίους θα «περάσουν» στις σχολές, αφού οι 100.000 θα μείνουν «απ’ έξω»; Δηλαδή, ποιά συμμετοχή στις «επιτυχίες» έχουν τα παιδιά τής εργατικής Τάξης και τής Αγροτιάς, που αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία τού Ελληνικού Λαού; Και

ΔΕΥΤΕΡΟΝ:

Ποιές προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης και κοινωνικής ένταξης έχουν αυτοί, που δεν θα είναι «τυχεροί», δηλαδή οι 100.000 νέοι;

Στον βαθμόν, που η άρχουσα Τάξη τής χώρας μας καταφέρνει να διατηρεί τους ταξικούς φραγμούς στην μόρφωση ( με τις ανισότητες μεταξύ τών κεντρικών και περιφερειακών σχολείων, με το χαμηλό επίπεδο τής παρεχόμενης εκπαίδευσης, με τα «καλά» ιδιωτικά σχολεία, με τις χαμηλές δαπάνες για την Εκπαίδευση, κλπ), στον ίδιον αυτόν βαθμόν έχει εξασφαλισμένη την επιτυχία για τα δικά της παιδιά, σε βάρος τών παιδιών εκείνων, που προέρχονται από τα κατώτερα λαϊκά στρώμματα, δηλαδή σε βάρος τών παιδιών τής εργατικής τάξης και τής αγροτιάς. Και, απ’ ό,τι δείχνουν τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα, φαίνεται, πως η άρχουσα τάξη τα καταφέρνει πολύ καλά σ’ αυτήν της την προσπάθεια. Δεν είναι όμως τού παρόντος να εξετάσουμε αναλυτικώς το πρόβλημα αυτό. Ελπίζουμε να μάς δοθεί η ευκαιρία να το επιχειρήσουμε σε άλλο σημείωμά μας.

Άν, όμως, το πρόβλημα τής κοινωνικής σύνθεσης τών «τυχερών», που «μπαίνουν» στις σχολές, θέτει κάθε χρόνο το ζήτημα μίας άλλης πολιτικής στην Εκπαίδευση, μίας πολιτικής όχι απλού «εκσυγχρονισμού» της σύμφωνα με τις οδηγίες τής ΕΟΚ και τής Διεθνούς Τράπεζας, αλλά μίας πολιτικής ουσιαστικής αναβάθμισης τής Εκπαίδευσης προς όφελος τών οικονομικώς κατωτέρων λαϊκών στρωμμάτων, περισσότερον πιεστικά μπαίνει το ζήτημα τής Επαγγελματικής Αποκατάστασης και Προοπτικής, αλλά και Κοινωνικής Ένταξης, τών 100.000 νέων, που θα «αποτύχουν»!

Διότι, τίθεται το ερώτημα: Με ποιά εφόδια θα αντικρύσουν την ζωή αυτοί οι νέοι; Άν εξαιρέσουμε μία μικρή μειοψηφία, που έχει τις οικονομικές δυνατότητες για σπουδές στο εξωτερικό, οι υπόλοιποι, δηλαδή η μεγάλη πλειοψηφία από τις 100.000 νέους, που σίγουρα θα ακολουθήσουν τον δρόμο τής «αγοράς» εργασίας, «με ποιές προϋποθέσεις» θα ψάξουν για δουλειά, όπως είπε και ο νέος στην εφημερίδα; Όλοι αυτοί θα βρεθούν χωρίς επαγγελματικά εφόδια στην αγορά τών 350.000 ανέργων, εκ τών οποίων οι 220.000 είναι νέοι!

Η πείρα λέει, ότι αρκετοί από αυτούς θα πέσουν θύματα τής παραπαιδείας και τών διαφόρων «Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών», για κάποια «ειδίκευση»! Ενώ, δεν θα είναι λίγοι εκείνοι, που θα αποτελέσουν μίαν έτοιμη «πελατεία» για τους πολιτικούς τής «ρουσφετολογίας». Για εκείνους, που στηρίζουν την πολιτική καρριέρα τους και το «βουλευτηλίκι» τους στην εκμετάλευση τής αγωνίας τών νέων και τών οικογένειών τους, για μία θέση στην ζωή, με αντάλλαγμα την ψήφο τους!

Αλλά, άν αυτή είναι σήμερα η πραγματικότητα για τους 100.000 νέους, που έτσι κι αλλοιώς θα μείνουν «απ’ έξω», αυτό δεν σημαίνει, ότι η κατάσταση αυτή δεν μπορεί και να αλλάξει!

- Άν οι νέοι αυτοί είχανε αποφοιτήσει από ένα σχολείο, που, ταυτοχρόνως με την δυνατότητα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, θα τούς έδινε και κάποια εφόδια ( ειδίκευση) για την σύνδεσή τους με την παραγωγή, σίγουρα δεν θα βρισκόμαστε σήμερα στην απογοητευτικήν κατάστασην, ώστε οι νέοι τών 17-20 ετών, που τελειώνουν το Λύκειο, να μην γνωρίζουν τίποτε άλλο , παρά να κρατούν στο χέρι τους ένα στυλό! Θα μπορούσαν τότε να συνδεθούν αμέσως με την παραγωγή!

- Άν οι προσλήψεις στο Δημόσιο και στους διάφορους Οργανισμούς ( Τράπεζες, ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΕΛΤΑ, ΟΣΕ, Χωροφυάκή, Πυροσβεστική, κλπ) σταματούσαν να γίνονται «από το παράθυρο» ή με διάφορες « ειδικές» εξετάσεις αμφιβόλου αξιοπιστίας, και εγένοντο μέσω τών Γενικών Εισαγωγικών Εξετάσεων για τα Πανεπιστήμια, και με κριτήρια:

1) την βαθμολογία τών Υποψηφίων στις εξετάσεις αυτές, και

2) την οικογενειακήν και οικονομική τους κατάσταση,

τότε πιστεύουμε, ότι, για τους 100.000 νέους, που θα «αποτύχουν» να εισαχθούν σε κάποια σχολή, τα πράγματα θα ήσαν πολύ διαφορετικά και βεβαίως καλλίτερα!

· Η καθιέρωση ενός και μοναδικού τύπου Λυκείου, τού Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου, που θα δίνει και επαγγελματικά εφόδια για την σύνδεση τών νέων με την παραγωγή παράλληλα με την δυνατότητα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, και

· Ο τρόπος πρόσληψης, που προτείνουμε παραπάνω, για τις διάφορες θέσεις ( Γραφείου ή Ειδικότητας),

θα έθεταν το πρόβλημα αυτό στον δρόμο για την λύση του, εφ’ όσον βεβαίως και τα μέτρα αυτά συνοδεύοντο από γενναία και αποφασιστικά βήματα για την εξάλειψη ( από τις ρίζες που την γεννούν) τής ανεργίας.

Το κέρδος, μάλιστα, από μία τέτοια αντιμετώπιση τής κατάστασης, θα ήτανε διπλό από κοινωνικής πλευράς:

- Όχι μόνον θα έδιναν μίαν σωστή διέξοδο στο ζωντανό αυτό κομμάτι τού λαού μας ( την νεολαία) και θα περιορίζαμε αποτελεσματικά τον κίνδυνο να οδηγηθούν οι νέοι μας σε τραυματικές εμπειρίες ή στην επιλογή τού «εύκολου» τρόπου ζωής και τής περιθωριοποίησής τους στην πιό κρίσιμη ηλικία τους,

- αλλά, θα έμπαινε επί τέλους φραγμός και θα απαλλάσσετο ο δημόσιος βίος τής χώρας μας από την ροπή προς την «ρουσφετολογία» και την συναλλαγή, που οδηγούν στην εξουδετέρωση τής έμφυτης τάσης τών νέων ανθρώπων, για μία αγωνιστική στάση απέναντι στην ζωή! Θα έμπαινε, επί τέλους, φραγμός στην μεγάλη πληγή τής νεοελληνικής κοινωνίας μας, στην ιδιοτελή συναλλαγή, στο «ρουσφέτι», δηλαδή στο εμπόριο με την ελπίδα και το δικαίωμα στην δουλειά και στην ζωή!

Άν θυμηθούμε τα λόγια τού νέου, σημειώσαμε στην αρχή τού άρθρου, αξίζει και επιβάλλεται να παλέψουμε προς μίαν τέτοι κατεύθυνση. Ο καθένας μας έχει μερίδιο στην ευθύνη, που μπαίνει μπροστά του.-

Άγγελος Λιβαθινός

Καθηγ. Μαθηματικών στο 2^ο Λύκειο Αμαλιάδος

Μέλος, και πρ. Πρόεδρος, τού Δ.Σ. τής ΕΛΜΕ Ηλείας

.................................................................................

(*) Το άρθρο αυτό εδημοσιεύθη στην ημερησία εφημερίδα «ΠΑΤΡΙΣ» Ηλείας, την 22^α Ιουνίου 1985