(Άγγελος Λιβαθινός, Καρδαμάς-Kardamas)Αγώνες και Αγωνίες μιάς ολόκληρης Γενιάς

« Κι’ αν φύγανε οι Γερμανοί ,

ήρθαν οι Αμερικανοί ,

καινούργια πάλι κατοχή … »

-------------

Τραγούδι του Τζαβέλλα

Για την μεταπολεμική γενιά ο λόγος. Για τους σημερινούς ανθρώπους, που γεννήθηκαν στην Ελλάδα τής υποτέλειας, τού χαφιεδισμού και τού παρακράτους. Στην Ελλάδα τού Εμφυλίου Πολέμου και τής μετεμφυλιακής περιόδου τών Πέτρινων Χρόνων.

Είχε προηγηθή σχεδόν μια δεκαπενταετία σκληρών και αιματηρών αγώνων τών απλών ανθρώπων τής Πόλης και τού Χωριού εναντίον τού φασιστικού καθεστώτος τού Μεταξά, εναντίον τής ξένης φασιστικής και ναζιστικής Κατοχής τής Χώρας μας, εναντίον τού δοσιλογισμού και τών συνεργατών τού εχθρού .

Ακολούθησε το μαύρο, πηκτό σκοτάδι. Ανελέητο κυνηγητό εναντίον τών ανυπότακτων συνειδήσεων, στρατοδικεία σκοπιμότητας, εξορίες, εκτελέσεις, ήταν το τίμημα, που πλήρωσε ο λαός και η Αριστερά, επειδή τόλμησαν να αντισταθούν στους Γερμανούς κατακτητές και να τα βάλουν με τα νέα αφεντικά, τους Εγγλέζους και Αμερικάνους, νέους κατακτητές .

Ήτανε μία τιτάνια, από τις ελάχιστες σε παγκόσμιο επίπεδο, σύγκρουση ενός λαού με τον διεθνή Ιμπεριαλισμό. Απίστευτες σελίδες τιμής, δόξας, ηρωϊσμού και πατριωτισμού. Αγώνας τίμιος , πατριωτικός, αλλά άνισος. Οι Αγγλο-Αμερικάνοι Ιμπεριαλιστές, με τους δοσίλογους συνεργάτες τους, νίκησαν. Και εγκατέστησαν τους «επίλεκτους» κουΐσλιγκς, για να κυβερνήσουν τον τόπο, και για να συνεχίσουν το έργο τών κουκουλοφόρων, τών ταγματασφαλιτών και τών Μπουραντάδων τής Κατοχής.

Δυσβάστακτες και ασήκωτες οι αλυσίδες . Το «κράτος» και το παρακράτος τής γνήσιας ή μεταλλαγμένης Δεξιάς, τών Αμερικάνων και τών συνεργατών τους, τών χαφιέδων και τών «εθνικοφρόνων», έσταζε αίμα και μίσος κατά τών πατριωτών, κατά τών ανθρώπων, που πολέμησαν με ψηλά το κεφάλι για την λευτεριά τής Πατρίδας, για την ανεξαρτησία αυτού τού Τόπου .

Για αρκετά χρόνια, η καρδιά του λαού, κρυφά αλλά σταθερά και ανυποχώρητα, κτυπούσε στο ρυθμό τής Δημοκρατίας και τής Εθνικής Ανεξαρτησίας. Παντού, σε κάθε γωνιά αυτού τού τόπου. Στο χωράφι, με την αξίνα και με το δρεπάνι συντροφιά. Στο εργοστάσιο, πλάϊ στην ανυπόφορη βουή τής μηχανής και με συντροφιά την αγωνία να βγή το μεροκάματο. Στα θρανία τής νέας γενιάς, που θα παρελάμβανε την σκυτάλη τών νέων αγώνων. Αλλά και στα κολαστήρια τού Αη-Στράτη και τής Μακρονήσσου, εκεί όπου συνετρίβοντο οι προσωπικότητες χιλιάδων αγωνιστών με τα απίστευτα μαρτύρια και βασανιστήρια, εκεί όπου οι εντολοδόχοι τών Αγγλο-Αμερικάνων έδωσαν το όνομα «Νέος Παρθενώνας» για την «διαπαιδαγώγηση» τού λαού και τής Αριστεράς . Εκεί όπου κάθε ματωμένη από το αίμα τών αγωνιστών ξερολιθιά αξίζει, ίσως, όσο τα μαρμάρινα μνημεία τής Ολυμπίας ή τής Ακρόπολης. Εκεί, όπου τις κραυγές τού πόνου τών αγωνιστών, οι οποίες έκαναν « τους λύκους να σωπαίνουν», όπως γράφει ο Μενάλαος Λουντέμης, τις ακούει και σήμερα ακόμη ο σεμνός επισκέπτης και προσκυνητής .

Και, επειδή η Ιστορία δεν μας έχει συνηθίσει σε φάρσες, τον λόγο είχαν πάλι τα Αμφιθέατρα και το πεζοδρόμιο. Ακολούθησαν τα χρόνια τού 1-1-4 και τού 15% για την Παιδεία. Τότε, που, αμούστακα παιδιά εμείς, η γενιά μας, στεκόμαστε μισοκρυμμένοι σε μια γωνιά τού Καφενείου τού χωριού για ν’ ακούσουμε τις πολιτικές συζητήσεις τών μεγάλων, ή τρέχαμε, ξυπόλητοι και με τα μαύρα κοντά παντελονάκια, πίσω από τους μεγαλύτερους εκείνους, που είχαν πάντα κάτι ενδιαφέρον και καλό να πούν ή να κάνουν για τους πολλούς , για την δημοκρατία .

Άλλοι από εμάς συντάχθηκαν με το δίκιο, σπρωγμένοι από αγνότητα και από το ένστικτο. Άλλοι ακολουθήσαμε τον ίδιο δρόμο τού δίκιου και τής ανθρωπιάς, σπρωγμένοι και διδαγμένοι από τις δυσκολίες τής ζωής και από τον αγώνα τού μεροκάματου και τής επιβίωσης. Τα άλλα, τα βιβλία και οι θεωρίες, ήλθαν αργότερα. Η αποφασιστική μορφή τού Γρηγόρη Λαμπράκη και οι αγώνες του για την Ειρήνη και την Δημοκρατία ήτανε ο Φάρος που φώτιζε τους δρόμους τών αγώνων μας .

΄Ηλθαν οι εκλογές του 1963-64, και ο λαός πίστεψε πως θα ανασάνει επί τέλους. Αλλά πάτησε πάνω σε σάπια σανίδα. Οι μισοί και πλέον από δαύτους, που «σάρωσαν τη Δεξιά», ήσαν πράκτορες τού Παλατιού και τών Αμερικάνων. Οι ίδιοι, άλλωστε, έστρωσαν το χαλί στους Αμερικάνους και στους χουνταίους, για να ξανακαθίσουν στο σβέρκο τού λαού με την 7χρονη δικτατορία τους .

Νέος κύκλος αγώνων, θυσιών και μαρτυρίων για τον λαό, που αντιστέκεται, διδαγμένος από την ίδια του την Ιστορία. Η νεολαία, η γενιά μας, παίρνει την σκυτάλη από τους μαγαλύτερους τής Εθνικής Αντίστασης, και ανοίγει τον δρόμο τής πτώσης τής χούντας τών Συνταγματαρχών.

Μεταπολίτευση, νέα εποχή για την Ελλάδα τών αγώνων και τών θυσιών. Η γενιά μας γίνεται αστείρευτη δεξαμενή νέων αγωνιστών και στελεχών για την Αριστερά και για τις Κοινωνικές Οργανώσεις, για την Δημοκρατία, για την Εθνική Ανεξαρτησία, για μια Κοινωνία πιο δίκαιη και Ανθρώπινη. Τα Γράμματα και οι Τέχνες ανθίζουν και το Εργατικό συνδικαλιστικό Κίνημα ανασυγκροτείται.

Δύσκολη εποχή για την συντήρηση, ο δρόμος για τα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα έχει ανοίξει διάπλατα. Δεν είναι εύκολο πλέον να ξαναϋποταχθή ο λαός, η κλασσική Δεξιά υποχρεώνεται σε υποχωρήσεις κάτω από την κοινωνική πίεση. Τα σχέδια, πλέον, τής Άρχουσας Τάξης πρέπει να προσβλέπουν σε βάθος χρόνου .

Οι προωθημένες κοινωνικές απαιτήσεις τού λαϊκού κινήματος υποχρεώνουν αστούς πολιτικούς, που ποτέ δεν είχαν κάποια σχέση με την αριστερά, να κλέψουν τα αριστερά και ριζοσπαστικά συνθήματα τής νέας γενιάς, και με σημαία τους αυτά να προσεταιρισθούν το τεράστιο κύμα τής κοινωνικής αλλαγής, που σάρωσε στο διάβα του την παραδοσιακή Δεξιά. Οι ίδιοι κι’ όλας δήλωσαν πως την έκλεισαν « στο χρονοντούλαπο τής Ιστορίας». Φρόντισαν όμως να τής δώσουν το κλειδί τής πίσω πόρτας, για να επανέλθει φτιασιδωμένη και με νέους διαχειριστές. Άλλωστε , το όνειρό τους, όπως οι ίδιοι δήλωναν δημόσια αργότερα, ήτανε να συντρίψουν και να περιθωριοποιήσουν την Αριστερά στο 5-7% !

Όνειρα, ελπίδες, ιδανικά τής νέας αυτής γενιάς πολτοποιούνται στις μυλόπετρες τής νέας πολιτικής εξουσίας, στην πολιτική τού σχεδιασμένου συμβιβασμού και τού πολιτικού εκφυλισμού. Το ράπισμα είναι ισχυρό και η απογοήτευση εκκωφαντική .

Ακολουθεί και η σχεδιασμένη ανατροπή τών σοσιαλιστικών καθεστώτων με πρωτεργάτη τον ίδιο τον Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, όπως ο ίδιος κυνικά πλέον ομολογεί σε ανοιχτές και δημόσιες ομιλίες του: «Το όνειρο τής ζωής μου ήταν να συντρίψω τον Κομμουνισμό», ομολογεί ο ίδιος σε ομιλία του στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο τής Άγκυρας το καλοκαίρι τού 2000 ( Πράβδα, Αύγουστος 2000, και Ριζοσπάστης, Οκτώβριος του 2000 ).

Μπορεί τα σοσιαλιστικά καθεστώτα να μην ήσαν ακριβώς αυτό, το οποίο ονειρεύεται ο καθένας μας, που οραματίζεται μια σοσιαλιστική κοινωνία, αλλά στην κοινωνική τους βάση, στην ανθρώπινη διάστασή τους και στην πολιτική στόχευσή τους συγκροτούσαν τον πυρήνα εκείνων τών ανθρώπινων ιδανικών, που αναπτέρωναν το ηθικό τών εργαζομένων, που σφυρηλατούσαν και καθοδηγούσαν τους αγώνες τους, που τους διατηρούσαν την ελπίδα τής πολιτικής και κοινωνικής απελευθέρωσής τους, ήσαν ακριβώς αυτά, που βοήθησαν αποτελεσματικά τόσα και τόσα Εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα ανά την υφήλιο. Και ακριβώς αυτή η απουσία τών σοσιαλιστικών χωρών σήμερα γίνεται κατανοητή, αλλά και οδυνηρή, για τόσους και τόσους λαούς τής Γής .

Σχεδόν σαράντα χρόνια γεμάτα συγκλονιστικά γεγονότα. Χρόνια γεμάτα όνειρα και απογοητεύσεις, νίκες και ήττες, κοινωνικές ανατάσεις και διαψεύσεις, αλλά προ πάντων χρόνια γεμάτα ανυπόκριτους και ανεπιτήδευτους κοινωνικούς αγώνες από τους περισσότερούς μας .

Είμαστε, σαν γενιά, τυχεροί και συνάμα άτυχοι.

Τυχεροί, γιατί μεγαλώσαμε με οράματα και ιδανικά, που μας τα μεταλαμπάδευσαν οι μεγαλύτεροί μας, με τους αιματηρούς πατριωτικούς αγώνες τους, και αγωνιστήκαμε γι’ αυτά.

΄Ατυχοι, γιατί πέσαμε θύματα τής πιο καλά σχεδιασμένης πολιτικής απάτης στην χώρα μας, και βιώσαμε κοινωνικές και πολιτικές κατεδαφίσεις.

Επιμένουμε, όμως να ονειρευόμαστε μιαν άλλη κοινωνία, ανθρώπινη και δίκαιη, και γι’ αυτήν ακόμη αγωνιζόμαστε, μαζί με τους νεώτερους, οι οποίοι δικαιούνται να οραματίζονται μια κοινωνία που βρίσκεται στον αντίποδα τής σημερινής, την οποία τους σερβίρει η Νέα Τάξη και οι πολιτικοί της Υπάλληλοι .

Μπορεί, βέβαια, κάποιοι να συμβιβάστηκαν, γιατί τους κούρασε ο ανιδιοτελής αγώνας, ή άλλοι ακόμη και να θεώρησαν οφελιμώτερο για τον εαυτό τους να πραγματοποιήσουν το άλμα και να βρεθούν πλέον στο ίδιο πολιτικό χαράκωμα με τους πολιτικούς δυνάστες τού λαού και τής δημοκρατίας, στο ίδιο πολιτικό χαράκωμα με την σημερινή πολιτική εξουσία, που πρώτιστο μέλημά της έχει να υπηρετεί το Κεφάλαιο και την Άρχουσα Τάξη, κονιορτοποιώντας ακόμη και τα πιο στοιχειώδη εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα.

Οι περισσότεροι, όμως, είναι εδώ, παρόντες, στέκονται ακόμη όρθιοι. Είτε συμμετέχοντας ενεργά στο κίνημα, είτε παραμένοντας στην εφεδρεία, περιμένοντας κάτι καλλίτερο και πιο ελπιδοφόρο.

Όλοι αυτοί, που συνεχίζουν να ονειρεύονται και να αγωνίζονται, είναι αυτοί, που αρνούνται να προσκυνήσουν παίρνοντας κι αυτοί ένα ψίχουλο τής σημερινής μίζερης εξουσίας. Είναι αυτοί, που νοιώθουν την ίδια συγκίνηση, όπως πρώτα, όταν ακούνε το τραγούδι «Σώπα, όπου νά ' ναι, θα σημάνουν οι καμπάνες » . Είναι αυτοί, που εξακολουθούν να έχουν στο νού τους τον Τσε Γκεβάρα όχι από «μόδα», αλλά από αγάπη στα ιδανικά για τα οποία ο ίδιος θυσίασε την ζωή του. Είναι αυτοί, που αισθάνονται περηφάνεια για τα ιδανικά, για τα οποία αγωνίστηκε ο Νίκος Μπελογιάννης και τόσοι άλλοι αγωνιστές. Και όλοι αυτοί έχουν αρκετά ακόμη να προσφέρουν και να δώσουν στην Κοινωνία, στην νέα γενιά .

Ονειρεύτηκε, λοιπόν, η γενιά μας ! Και καλά έκανε που ονειρεύτηκε, γιατί οραματίστηκε σωστά, και αγωνίσθηκε ταυτόχρονα για έναν κόσμο καλλίτερο και ανθρώπινο. Αλλοιώς, η ζωή θα είχε γίνει, προ πολλού ήδη, η Βαρβαρότητα που ετοιμάζουν η Νέα Τάξη και οι πολιτικοί της υπάλληλοι στην χώρα μας.

Τα λάθη και οι ήττες μας, μάς έχουν κάμει σοφώτερους. Και τώρα ξέρουμε καλά, ότι μπορεί να χάσαμε κάποιες μάχες, αλλά ο αγώνας συνεχίζεται, επειδή εξακολουθεί να είναι δίκαιος. Ακόμη είναι και αναγκαίος αυτός ο αγώνας σήμερα, περισσότερο ίσως από κάθε άλλη φορά.-

Άγγελος Λιβαθινός

Καθηγ. Μαθηματικών-Λυκειάρχης

-----------------------------------------------------------------------------------

^(*) Το άρθρο αυτό γράφτηκε με αφορμή τα 60 χρόνια από την εποποιΐα τού ’40 και τής Εθνικής Αντίστασης, και αποτελεί έναν ελάχιστο φόρο τιμής σ’ όλους τους Πατριώτες, που έδωσαν την ψυχή τους, και πολλοί απ’ αυτούς την ζωή τους, για μιαν Ελλάδα λεύτερη, κοινωνικά δίκαιη, Δημοκρατική, χωρίς ξένα αφεντικά, και δημοσιεύθηκε στις Εφημερίδες: 1) "ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ" Αμαλιάδος ( 3-11-2000), και 2) " Η ΑΥΓΗ" Πύργου ( 6-11-2000)