Πρόγραμμα Πρόληψης Σχολικού Εκφοβισμού

Ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα πρόληψης του σχολικού εκφοβισμού για το χώρο του σχολείου είναι το γνωστό σε πολλούς Πρόγραμμα Πρόληψης Σχολικού Εκφοβισμού του Olweus του 1993 (Olweus Bulling Prevention Program).

 Πρόκειται για ένα σύνθετο πρόγραμμα που εφαρμόζεται στο χώρο του σχολείου και περιλαμβάνει τρία στάδια:

Οι στόχοι της σχολικής διαμεσολάβησης και των σχετικών προγραμμάτων αφορούν:

Αμφισβητούσε η σκέψη?

Ίσως το ακατόρθωτο?

Την έκβαση προεξοφλούσε?

Σε ένα πόρισμα αξονικής? τόση λεηλασία?

Ένας μικρός κόμπος στο λαιμό?

Ύστερα αγρύπνια στην ατέλειωτη νύχτα?

Ίριδες διεσταλμένες στην τελική αγωνία?

Γουργουρητό νανούρισμα θανάσιμο?

Η απάτη του οξυγόνου?

Ξέρεις πως ο αέρας δε φτάνει μέσα?

Για αυτό θαρρείς πως κρέμονται στους τοίχους τα οξυγόνα?

Μόνο το σφίξιμο στο στήθος επιστρέφει δριμύ?

Και αγναντεύεις την Άννα τη Μήγκου? τη Μελπομένη τη Μοριχοβίτου? την Έλισσάβετ την Κέδρου?

Να σου ψιθυρίζουν υποδόρια ότι ζητάει το κορμί?

Άρε Κική? Κί(ρ)κη? μάντισσα..

Σώμα φωλιά οδύνης?

Σφρίγος φευγάτο?

Αύριο ενυπόθηκο?

Στον αντιστροφομέτρη χρόνο του τελικού σταδίου της επέμβασης?

Εκείνο το ρολόι ακριβείας στον προθάλαμο των χειρουργείων?

Πάνω θαρρείς από τις άγριες εκχυμώσεις του νυστεριού που προκάλεσε στο ναρκωμένο κορμί? η Αρετή? που δεν κατάφερα να γνωρίσω?

Στο διάτρητο χέρι από τις ??πεταλούδες???

Άραγε τι να μετρά;

Που να στραφεί το πέτρινο χείλι;

Που να στραφεί η κόρη της ίριδας;

Ο κύριος Μεντεσίδης;

Ω! φωνή των ερειπίων της σκέψης!

Εγγαστρίμυθη νύξη της αρχέγονης φωτιάς θαρρείς?!

Λούζονταν ένα ολόκληρο πεπρωμένο μέσα στο γαλανό καταστατικό της απόρθητης πόρτας εισόδου των επεξηγήσεων?

??ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΑΥΣΤΗΡΑ Η ΕΙΣΟΔΟΣ??

Στα λιγοστά βήματα είχα καλά κρυμμένη μέσα μου μια απόπειρα κατανόησης για την ετυμηγορία?

Σκόρπισαν ρόδα?

Ακούραστα τα χέρια μιας επιμονής που λάτρεψα τις σιωπηλές κινήσεις τους?

Ένας απόηχος απομακρυσμένης μουσικής κίνησε τον αέρα?

Τα χειρουργημένα φωνήεντα μπήκαν ανάμεσα στα σύμφωνα με τόση αρμονία? όμοια της επέμβασης θαρρείς?

Πέρασαν τα πρώτα ιατρικά ??νήματα???

Κι ο ουρανός χωρίστηκε από τον ίσκιο του κυπαρισσιού?

Ίσως κι από το ??ανάστημα?? του χειρουργού?

Το σκοτάδι ξημέρωσε?

Σα μαύρη ανάσα που σβήστηκε από το τοπίο?

Κι έτσι η πρώτη νύχτα? κι η επόμενη? κι η επόμενη?

Νύχτα με το δικό του φως?

Γιορτινό από ευγένεια ψυχής?

Κι ύστερα πορεύτηκα..

Προς την ??αυξημένη φροντίδα???

Οι λάμψεις των φοβισμένων ουρανών περπατούσαν ανάποδα?

Από μιας γης τη βεβαιότητα?

Τα καλώδια πλεγμένα παντού?

Τα μόνιτορ αναβόσβηναν τους δικούς σου φερέλπιδους παλμούς θαρρείς?

Κι όλο το προσωπικό εκεί?

Κατασκεύαζε στιγμιότυπα ομορφιάς? απίστευτης ευγένειας? χαμόγελου? εξυπηρέτησης? κατανόησης?

Σάστισε η σκέψη κι η ψυχή?

Για κείνα τα πραγματικά ??παλληκάρια???

Παρά την απόμακρη ??καμπύλη?? της καρδιάς από την ευταξία της καρπόδεσης?

Η ομορφιά παντού?

Από στόμα σε στόμα?

Από βλέμμα σε βλέμμα?

Κι ύστερα στο 237?

Στο ανεξερεύνητο υλικό της σκέψης έγινε η ψυχή μάρτυρας ανακαλύψεων?

Στο βλέμμα όλων των κοριτσιών και αγοριών?

Πασχαλίδου Φωτεινή? Αναγνώστου Βασμαμία?

Έλαμπαν τα μάτια τους?

Μπουγιουκλή Χιονία? Γεωργατζά Ευαγγελία?

Απίστευτη αίσθηση?

Περπάτη Αναστασία? Παπανίκου Θεοδώρα?

Κατάθεση ψυχής?

Τσουτσούρη Αφροδίτη? Λιόλιου Μαρία?

Οι συνοδοί να περάσουν έξω?

Καραμίχου Στέλλα.. Σοματσέσκου Ραμόνα?

??Θέλω να πάω να στολίσω το δέντρο μου???

Τσίρου Μαρία? Παπαγιάννη Δέσποινα?

Ανάταση ψυχής?

Τέλιου Μαρία? Τιπουϊκίδου Γεωργία?

Με συγχωρείτε? Αμέσως!

Γεωργιάδου Ελπίδα? Γαβριηλίδου Λίτσα?

Και τα παλληκάρια?

Ηλιάδης Νίκος? Σιάτρας Απόστολης?

Κυρία προϊσταμένη!?

Δε σας λησμόνησα!?

Μουστάκα Κωνσταντίνα?

Σε κάθε συναπάντημα και πέρασμα από το βουβό περίκλειστο υαλοπέτασμα PVC? παρατήρησα πως είχε διαρροές? Το διαπερνούσε το χαμόγελο και η ακούραστη ευγένεια και εξυπηρέτησή σας?

Να είστε περήφανη για το προσωπικό σας?!

Όπως κι αυτό για σας?!

Στο βλέμμα τους κατοικούσαν τα οράματα της ψυχής θαρρείς?

Ακάλεστη η θλίψη στα μάτια των ασθενών?

Δοξαριά Vivaldi σε κάθε σκέψη υπακοής?

Αυτό το προσωπικό έπλαθε αλήθειες?

Με τα ερχόμενα σεντόνια των ανέμων? και της ??καμαριέρας?? τους?

Των τροχήλατων βαγονιών της νοσηλείας?

Των γαλαζοφορεμένων καθαριστριών?

Της ??οσμής?? των τραπεζοκόμων της ??κουζίνας???

Πάντα το ίδιο?

Άνθρωποι θεοί?

Η αίσθηση ανεξερεύνητη?

Μαγική?

Οι λέξεις κι οι ανάσες τους χνώτα λουλουδιών?

Αγρυπνούσαν για να ξυπνήσουν θύμησες θαρρείς?

Στο σούρουπο οι νότες της φωνής τους ζωγραφίζανε?

Τις άπειρες αλήθειες για τον κόσμο τούτο?

Μα που κανείς δε βλέπει?

Ο χρυσός αυτής της ματιάς?

Του καθενός? της καθεμιάς?

Ορυκτός?

Του πεπρωμένου?

Σπανίζει?

Μέσα στο θόρυβο?

Στην ακοή ασθμαίνοντας?

Της μάντισσας σιωπής?

Τα μάτια της σελάνας ανοιγόκλειναν?

Θαρρείς σαν τα δικά τους?

Μύριζε ζωή?

Νύχτες με τα πολλά τους χρώματα?

Κυνηγημένες από το άγχος της δουλειάς τους?

Κάτι όμως επέμενε να ??μυρίζει???

Κάτι που ανοιγόκλεινε και τα δικά μου μάτια?

Τελειοποιώντας έτσι μέσα στην κίνησή τους τη μορφή και το χαμόγελο του καθενός και καθεμιάς? κι εκείνης της ??μικρούλας΄΄?

Αειθαλής δημιουργία?

Ένα κόσμημα από συστατικά δυσεύρετα?

Η ομορφιά από στόμα σε στόμα?

Θέλει όργανα ευαίσθητα η αναγνώρισή της?

Η θλίψη που εναπόθετε το βάρος της στη ??διαδρομή?? της νύχτας?

Κατασκόπευε ακάλεστα συμβάντα?

Ώσπου η αύρα του περάσματος ??χυνόταν?? έξω από την αυταπάτη του ματιού?

Απεραντοσύνη?

Νυσταλέα παρηγορούσα τη μαρτυρική ματαιοδοξία των ??θνητών???

Άκουγες νότες στα βήματά τους?

Ακούραστα τα δάκρυα πότιζαν παράξενα τις δικές μου χαρές?

Λόγια παρμένα από τον πυθμένα μιας γλυκιάς ανάμνησης?

Κι ο διευθυντής?

Στις όποιες επαφές? ακούραστος? χαμογελαστός? με ενδιαφέρον αμείωτο? όπως κι ο Κρητικός? γεμάτος ευγένεια ψυχής?

Κι ο Νίκος ο Ζανδές?

Ο άνθρωπος αυτός διασχίζει τις σκιές?

Διαβαίνει το χρόνο που λευκαίνει τις σκέψεις?

Αποστηθίζει στους τριγμούς το ??χώμα???

Και το φως φέρνει ενώ ??βουλιάζει???

Σαν σε παιχνίδισμα που κατεβαίνει?

Από ψηλά? κι η χάρη του πικραίνεται?

Μυρίζει ο αέρας χώμα υγρό σε σάπια ??φύλλα???

Μα υψώνεται σαν τους αιώνες?

Ο άνθρωπος αυτός αλυχτά μες΄την αλήθεια του?

Μυρίζει ζωή, σάρκα και ιδρώτα?

Μυρίζει ??φόβο??? κόπο? και θυμό?

Εδώ που ελαχτάρησε να ζει?

Απ΄τη μεγάλη επιθυμία για ζωή?

Μες΄τη μορφή του αγρυπνά η ζωή?

Ευωδιάζει και σαγηνεύει τη φύση του λειτουργήματός του?

Μάρτυράς του η νύχτα καθώς πλέει σε πελάγη εφημερίας?

Με δύναμη ψυχής συμπαντική?

Τη φύση να δαμάσει βούλεται?

Οσμίζεται τον κόσμο?

Σε αλήθειες μπαίνει ??απόρρητες???

Στέκεται εκεί ακύμαντος?

Εν μέσω τρικυμίας που μοιάζει με ζωή?

Μεγάλα όνειρα πλέκουνε γύρω του ιστό?

Αφού τα μαγικά χέρια του κρατούν?

Ζωή απ΄της ψυχής του το κλειδί?

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ?.

Λουσμένος ναός στο φως όλων αυτών?

Μόνο στη λάμψη τους γονατιστός μπορείς να μετρηθείς?

Μένοντας στον αέρα των δικών τους εκπνοών?

Που της καθημερινής υγείας τους τα σπλάχνα τα σαπίζει?

Χαμόγελα και καλοσύνη?

Στη φυγόδικη στάση ίσως ενός οραματισμένου τίποτα?

Το βλέμμα κι η ψυχή τους είχαν τη χάρη να δίνουν παραίσθηση μόνιμη?

Δε θ΄αναγνώριζα τίποτα εκεί?

Αν το λαβωμένο απόγευμα είτε βράδυ είτε πρωί τους?

Δε νοιάζονταν για τη σκίρτηση νεοφερμένων πόνων?

Οι διαθέσεις τους δρομολογούνταν θαρρείς από την αποκλειστικότητα όλων των ατόμων μιας γενικευμένης συμπεριφοράς?

Που η ??γύρη?? της έμπαζε τη σκόνη της στις νύχτες των μυστηρίων?

Στις αλειτούργητες εκφράσεις της ψυχής?

Στα αφυδατωμένα μπουκάλια των ορών?

Καληνυχτίζοντας τους φόβους των ??νηπίων???

Με το ??ασβεστολιθικό?? νανούρισμα του ελέγχου της έκχυσης των αμινοξέων?

Τα μάτια τους κυοφορούσαν το μυσταγωγικό ??χαίρε???

Απίστευτο?

Ακόμη και μέσα στα παρατεταμένα πρωϊνά της νοσηλείας?

Σε κείνη την καταθλιπτική ??παρέλαση?? κύκνων?

Σε ξένιζε η εμβέλεια του αποκρυπτογραφημένου χαμόγελου?

Που τόσο λείπει απ΄τη ζωή μας?

Τα λόγια τούτα ορύονται?

Με απεραντοσύνη?

Αποχαιρετώντας την αλησμόνητη μνήμη τυχόν εξαιρέσεων από τούτες τις άψυχες σελίδες?

Κείνα τα παιδιά του ΕΚΑΒ το βράδυ κείνης της Δευτέρας?

Που ήρθαν στην Κοιλάδα?

Άφησαν άφωνη τη σκέψη?

Με την απίστευτη ευγένεια ψυχής?

Μυθοποίηση λοιπόν του αιώνια συμβατικού?

Και απομυθοποίηση εξωφρενικών διαλόγων στο ίδιο συνάφι?

Στέλνουν ??χαιρετίσματα?? στην εξουσία?

Στη δικαιοδοσία του αδιαχώρητου της σκέψης?

??Τα σταφύλια της οργής???

Μεθούν την αποξένωση?

Οι συναθροίσεις των κυρίων κυρίων αρουραίων στα υπόγεια των επιλογών?

Κι όχι στο φως του ΜΑΜΑΤΣΕΙΟΥ?

Προκαλούν εμετική διάθεση?

Καταλήγουν αβίωτες?

Το μερτικό της αθανασίας μοιρασμένο σε ??συσσίτια?? δεν πρέπει να κάνει ούτε ένα ??γεύμα?? πίσω?

Μην τους αφήσετε το θάνατο σε σκηνικό φονικό να στήσει πύλες?

Όπως λέει κι ο αδικοχαμένος Θέμης Κουτρούτσος?

Αναστάσιος Μεντεσίδης

Εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής

Ένας ακριβής ορισμός για το τι συνιστά παιχνίδι δεν υπάρχει γιατί το παιχνίδι είναι δύσκολο να οριστεί. Περιλαμβάνει ποικίλες συμπεριφορές που δεν είναι ίδιες. Εκδηλώνεται ποικιλοτρόπως. Έτσι, το παιχνίδι μπορεί να είναι σωματικό, οργανωμένο, αυθόρμητο, μοναχικό, κοινωνικό. Επίσης είναι δυνατόν ο ορισμός του παιχνιδιού να αλλάζει ανάλογα με τον προσανατολισμό, το θεωρητικό υπόβαθρο του ερευνητή που αναφέρεται στο παιχνίδι. Είναι κάτι σαν την ομορφιά, της οποίας ο ορισμός εξαρτάται από την οπτική γωνία του καθενός. Έτσι και ο ορισμός του παιχνιδιού εξαρτάται από την πλευρά του καθενός που το παρατηρεί. Σε ό,τι αφορά στο θεωρητικό υπόβαθρο του παιχνιδιού, υπάρχουν διάφορες θεωρίες για το παιχνίδι που χωρίζονται σε κλασικές και μοντέρνες θεωρίες.

Οι κλασικές θεωρίες δημιουργήθηκαν τον 19ο αιώνα και προσπάθησαν να εξηγήσουν την ύπαρξη και το σκοπό του παιχνιδιού. Κάποιες από αυτές είναι η θεωρία της πλεονάζουσας ενέργειας (Spencer, 1978), η θεωρία της χαλάρωσης, ξεκούρασης μέσω του παιχνιδιού (Lazarus, 1883).

Οι μοντέρνες θεωρίες, από την άλλη, προσπαθούν να εξηγήσουν το ρόλο του παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού. Τέτοιες θεωρίες είναι η ψυχοδυναμική θεωρία του παιχνιδιού (Freud 1961, Erikson 1985) και οι γνωστικές αναπτυξιακές θεωρίες (Piaget 1962, Vygotsky 1985).

Θεωρία της Πλεονάζουσας Ενεργητικότητας

Øθεωρεί το παιχνίδι ως το χαρακτηριστικό της παιχνιδιάρικης συμπεριφοράς, που μοιάζει να είναι παγκόσμιο και το οποίο το χαρακτηρίζει η έντονη ζωηρότητα στα νεαρά άτομα (ανθρώπους ή ζώα).

Ø

ØΤο παιχνίδι είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής ενεργητικότητας, η οποία συσσωρεύεται (σαν φυσιολογικό προϊόν ενός υγιούς νευρικού συστήματος) στο παιδί και πρέπει να ελευθερωθεί.

Ø

Ø Η θεωρία αυτή μπορεί να δικαιολογήσει την εκλογή παιχνιδιών με ζωηρότερες ενέργειες, δεν μπορεί όμως να ερμηνεύσει απόλυτα το παιχνίδι, ούτε να δικαιολογήσει πιο πολύπλοκα παιχνίδια.

Ø

ØΗ βάση αυτής της θεωρίας είναι ότι συγκεντρώνεται ενέργεια στον οργανισμό του παιδιού σαν αποτέλεσμα της παρατεταμένης αδράνειάς του και αυτή η πλεονάζουσα ενέργεια πρέπει με κάποιο τρόπο να απελευθερωθεί.

Η θεωρία δεν είναι ικανοποιητική για τους παρακάτω τρεις λόγους:     

α) δεν υπάρχει αντικειμενικό κριτήριο σχετικά με το ποσό της ενέργειας που θεωρείται πλεονάζον,

β) η ιδέα της συσσώρευσης ενέργειας, που είναι αναγκαίο να απελευθερωθεί είναι εσφαλμένη κατά τη φυσιολογία,

γ) δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί τα παιδιά συχνά - ακόμα και όταν είναι εντελώς εξαντλημένα από το παιχνίδι - εξακολουθούν να παίζουν, ενώ έχει ήδη ξοδευτεί η πλεονάζουσα ενέργειά τους.

Θεωρία της Προγονικής Κληρονομικότητας

Øτο παιχνίδι των παιδιών αντανακλά την πορεία της εξέλιξης από την προϊστορική εποχή ως σήμερα.

Øτο παιχνίδι αποτελεί ωφέλιμη λειτουργία για το είδος και όχι για το άτομο και χρησιμεύει για την εξάλειψη διάφορων στοιχειωδών λειτουργιών, που σήμερα είναι άχρηστες ή και ανεπιθύμητες.

Ø

Θεωρία της Προπαρασκευής ή Αυτοαγωγής

Øδεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο παιχνίδι του παιδιού και στα παιχνίδια των ζώων

Ø

Øτο παιχνίδι φέρνει στην επιφάνεια τα πρωτόγονα ένστικτα, τα καλλιεργεί και συντελεί στην ανάπτυξή τους προετοιμάζοντας έτσι το παιδί ή το ζώο για την ηλικία της ωριμότητας.

Ø

Øη θεωρία αυτή μπορεί να ερμηνεύσει τα λειτουργικά παιχνίδια, όχι όμως και τα μιμητικά ανταγωνιστικά και πατροπαράδοτα παιχνίδια.

Ø

Ø δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί παίζουν και οι μεγάλοι, ενώ δε θα έπρεπε, αφού σύμφωνα με τη θεωρία, το παιχνίδι προετοιμάζει το παιδί για την ενήλικη ζωή.

Θεωρία του P. Janet

το συναίσθημα της χαράς που συνοδεύει τις επιτυχίες του.

Θεωρία του J.Chateau

το ‘εγώ’ του, να δοκιμάσει τις δυνατότητές του και να

αποδείξει την αξία του.