ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ


Ορισμός
Η εκπαίδευση ενηλίκων εντάσσεται στο ευρύτερο πεδίο της Δια βίου εκπαίδευσης και μάθησης από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Συμβάλλει στην κατανόηση των κοινωνικών και πολιτισμικών αλλαγών και στην προσαρμογή των ανθρώπων στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της κοινωνίας της γνώσης, καθώς και στην κατάρτιση των ατόμων στον εργασιακό τους τομέα, στον εμπλουτισμό της προσωπικής τους ζωής και στον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας.
Σε οποιαδήποτε ανάλυση των όρων «εκπαίδευση ενηλίκων» και «εκπαίδευση για ενηλίκους», ο όρος του ενηλίκου είναι σημαντικά δύσκολος να οριστεί, καθώς υπάρχουν πολλές και διαφορετικές ερμηνείες για το τι μπορεί να είναι «ενήλικος». Πολλοί σπεύδουν να συνδέουν την έννοια ενήλικος με την ηλικία. Όμως δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη ηλικία που να προσδιορίζει τον ενήλικο.[1] Σύμφωνα με την UNESCO (1976), «ενήλικοι είναι εκείνοι που θεωρούνται ενήλικοι απ? την κοινωνία στην οποία ζουν».[2] Επιπλέον, στην προσπάθεια να οριστεί η έννοια του ενήλικου ορισμένοι μελετητές ανάδειξαν την έννοια της ενηλικιότητας. Σύμφωνα με τον Knowles, η ενηλικιότητα σχετίζεται με το γεγονός ότι και η επίγνωση των ίδιων των ατόμων για τον εαυτό τους και η αντίληψη των άλλων γι? αυτά τους αποδίδει το χαρακτηρισμό της ενηλικιότητας μέσα στην ίδια την κοινωνία τους. Επομένως, η εκπαίδευση για ενηλίκους αναφέρεται σε εκείνες τις μαθησιακές διαδικασίες τις οποίες ακολουθούν άνθρωποι, που έχουν κατορθώσει να φτάσουν στην κατάσταση του ενήλικου.[2]
Παραπέρα, ένας άλλος όρος που χρησιμοποιείται είναι ο όρος «εκπαίδευση για ενήλικους». Αυτός μπορεί να αναφέρεται σε οποιαδήποτε εκπαιδευτική διαδικασία όπου εμπλέκονται ενήλικοι, τόσο σε γενικό επίπεδο όσο και σε επαγγελματικό. Η ορολογία αυτή υποδηλώνει επίσης ότι η εκπαίδευση δεν ολοκληρώνεται σε κανένα στάδιο της ζωής και ότι η εκπαίδευση για ενηλίκους μπορεί πράγματι να ξεκινάει κατά την περίοδο της αρχικής εκπαίδευσης και, για κάποιους ανθρώπους, να συνεχίζεται σε πεδία μετά την υποχρεωτική εκπαίδευση.[3]

adult-learning


Χαρακτηριστικά εκπαίδευσης ενηλίκων
Η εκπαίδευση ενηλίκων διαφοροποιείται σημαντικά από την τυπική εκπαίδευση, γιατί αναφέρεται σε ενήλικα άτομα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και ανάγκες. Σύμφωνα με τον Alan Rogers [4], τα γενικά χαρακτηριστικά των ενήλικων εκπαιδευομένων είναι τα εξής:
  • Οι συμμετέχοντες είναι εξ ορισμού ενήλικοι.
  • Βρίσκονται σε εξελισσόμενη διεργασία ανάπτυξης, όχι στο ξεκίνημα μιας διεργασίας
  • Φέρνουν μαζί τους ένα σύνολο εμπειριών και αξιών.
  • Έρχονται στην εκπαίδευση με δεδομένες προθέσεις.
  • Έρχονται με προσδοκίες όσον αφορά τη μαθησιακή διεργασία.
  • Έχουν ανταγωνιστικά ενδιαφέροντα.
  • Έχουν διαμορφώσει ήδη τα δικά τους μοντέλα μάθησης.
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά έχουν σημαντική επίδραση στον τρόπο οργάνωσης των προγραμμάτων εκπαίδευσης των ενηλίκων και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό.