Αντίο, θάλασσα
Γλώσσα, Α΄τάξη

Πρώτο κείμενο της 2ης ενότητας της Γλώσσας Α΄ δημοτικού "Η παρέα".

Στόχοι της διδασκαλίας: η καλλιέργεια του προφορικού λόγου, η γνωριμία με το γράμμα Α,α, η επαφή με το κείμενο και η εκφραστική ανάγνωση.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΑΣ

Η διδασκαλία ξεκινά από την εικόνα που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και υποστηρίζει το κείμενο, που έτσι κι αλλιώς σε αυτό το στάδιο τα παιδιά δεν είναι σε θέση να το διαβάσουν όλο. Απευθύνουμε ερωτήσεις στους μαθητές:

• Ποιους βλέπουμε στην εικόνα αυτή; (Στοχεύουμε στου δύο ήρωες που ήδη ξέρουν τα παιδιά). Με την απάντηση γράφουμε «Άρης», «Μαρίνα» στον πίνακα.

• Είναι μόνοι τους; (Στοχεύουμε στο πρόσωπο της μητέρας, που είναι ένας καινούριος ήρωας, καθώς και στα ζώα). Με την απάντηση γράφουμε «μαμά» στον πίνακα.

• Πού βρίσκονται;

• Πώς πήγαν εκεί;

• Γιατί άραγε σταμάτησαν σε αυτό το σημείο; (Είναι καντίνα. Θέλουν να ψωνίσουν). Εσείς τι θα ψωνίζατε;

• Τι κάνει ο Άρης; (Κρατάει έναν αχινό). Με την απάντηση γράφουμε «αχινός» στον πίνακα.

• Έχετε πιάσει ποτέ αχινό; Πώς είναι; Ξέρετε κανένα τραγούδι για τον αχινό; (Συνήθως τα πρωτάκια ξέρουν το σχετικό τραγουδάκι. Οι εκπαιδευτικοί της μουσικής το διδάσκουν από νωρίς).

Τους διαβάζουμε το σχετικό λάχνισμα και τους βάζουμε το τραγουδάκι και το τραγουδάνε μαζί.

Χωρίζουμε τη λέξη αχινός, βρίσκουμε την πρώτη φωνούλα. Τα ενημερώνουμε ότι σήμερα μαθαίνουμε Α, α. Κυκλώνουν Α,α στο λάχνισμα.

 
Σύνδεσμος ΕΔΩ

Επιστρέφουμε στην εικόνα.

• Εκεί στην άμμο τι άλλο υπάρχει; Γιατί είναι έξω από τη θάλασσα; Με την απάντηση γράφουμε «αστερίας» στον πίνακα. Χωρίζουμε τη λέξη αστερίας και βρίσκουμε την πρώτη φωνούλα.

• Τι κάνει η Μαρίνα; (χαιρετάει το ψάρι και τη θάλασσα).

• Τι μπορεί να λέει; (Αντίο, θάλασσα. Υπογραμμίζουμε στον πίνακα τον τίτλο του μαθήματος ή τον γράφουμε).

• Γιατί τη χαιρετάει; (Είναι ώρα να φεύγουν, ήρθε το φθινόπωρο, άνοιξαν τα σχολεία κλπ).

• Τι μπορεί να του λέει η μαμά;

• Πώς θα γυρίσουν στο σπίτι τους;

• Ποιον δρόμο θα πάρουν; Πού πάνε;

ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι μαθητές πρέπει να εξασκηθούν να απαντούν στις ερωτήσεις ολοκληρωμένα. Περισσότερα για τον προφορικό λόγο ΕΔΩ.

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΗΧΟΣ

Η ταμπέλα λέει Αθήνα – Θεσσαλονίκη. Υπάρχει κάποιο γράμμα που το ξέρουν; Εστιάζουμε στο Α.

Φωνολογικές ασκήσεις:

1. Λέμε λέξεις που αρχίζουν από Α,α. Τα βάζουμε να χωρίσουν συλλαβές και εστιάζουμε στην πρώτη φωνή ως εξής: «Αθήνα.

Χωρίζουμε βγάζοντας δάχτυλα: Α-θή-να.
Πόσες; Τρεις συλλαβές.
Πρώτη φωνούλα; Α.

2. Ποιο είναι Α, α; Τους δείχνουμε καρτέλες με το καινούριο γράμμα γραμμένες με διαφορετικές γραμματοσειρές και χρώματα και τους ζητούμε να μας πουν ποιο χρώμα είναι το γράμμα που μας ενδιαφέρει.

Επαναλαμβάνουμε μέχρι οι μαθητές να αναγνωρίζουν το επίμαχο γράμμα όπως και να τους το δείχνουμε.

3. Βρίσκουν τα ζώα που αρχίζουν από "α". Σύνδεσμος ΕΔΩ.

Κάνουμε την πρώτη άσκηση του βιβλίου του μαθητή: Συμπλήρωσε τα Α, α και βρες τι έγραψε η Μαρίνα στην άμμο.

Ήδη μέχρι εδώ έχουν μάθει τον τίτλο του μαθήματος.

Προβάλουμε την «Αχτένιστη αγελάδα» από τη σειρά «Ένα γράμμα, μια ιστορία». Μπορούμε βέβαια να την αφήσουμε και για το τέλος ή αργότερα όταν θα είναι πιο κουρασμένοι οι μαθητές μας.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Επιστρέφουν πλέον στο κείμενο, το οποίο ή το προβάλλουμε ή το έχουμε γράψει από πριν στον πίνακα.

Δείχνουμε τον συλλαβισμό των λέξεων έλα, Ελάτε, Πάμε. Σύνδεσμος ΕΔΩ.

Διαβάζουμε το κείμενο εκφραστικά και υποβάλουμε ερωτήσεις:

• Πόσα άτομα μιλούν; Ποια;

• Τι έχει μπροστά του καθένας που μιλάει; (παύλα)

• Τι θα κάνει ο Άρης;

• Τι κάνει η Μαρίνα λίγο πριν φύγουν;

Διαβάζουμε ξανά το μάθημα εκφραστικά 3-4 φορές, δείχνοντας τις λέξεις και τα παιδιά επαναλαμβάνουν.

Το διαβάζουμε και από το βιβλίο και τα παιδιά δείχνουν τις λέξεις με τα δαχτυλάκια τους. Περνάμε πάνω από τα κεφάλια τους και βοηθάμε να βρίσκουν τις λέξεις εκείνα που έχουν μία δυσκολία. Επιμένουμε στην εκφραστική ανάγνωση. Ευχαριστεί, διασκεδάζει και περνάει στα παιδιά τα συναισθήματα των ηρώων. Ανάμεσα στις αναγνώσεις ζητάμε να δείξουν πού λέει «Άρης», πού λέει «Μαρίνα», «μαμά», «έλα» κλπ.  

Διάβασε το μάθημα μαζί με τη δασκάλα. Σύνδεσμος ΕΔΩ.

Δραματοποίηση: Αρέσει πολύ στα μικρούλια. Μπορούν να παίξουν τους ρόλους τους με ότι λόγια θυμούνται, αλλά και μπορούν να τα "διαβάσουν" από τον πίνακα ή το βιβλίο.

Ανακεφαλαίωση: Τι έκαναν τα παιδιά με τη μαμά; (απαντούν ολοκληρωμένα) 

ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ: ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣ - ΤΡΟΠΟΣ ΓΡΑΦΗΣ

Ζητάμε από κάποιο παιδί να αναγνωρίσει τον τίτλο του μαθήματος.

Στις εικόνες κυκλώνουν το επίμαχο γράμμα.

Διδάσκουμε τη γραφή του Α (με τη σωστή φορά), αφού το μικρό το έμαθαν να το γράφουν στην πρώτη ενότητα.

Ύστερα το γράφουν στον αέρα, στο θρανίο, στο πινακάκι τους (ΕΔΩ), στον πίνακα όπου έχουμε φτιάξει γραμμές. Επιμένουμε το κεφαλαίο να φτάνει από πάνω έως κάτω στις γραμμές. Μεγαλώνοντας το κάθε παιδί θα διαμορφώσει τον δικό του γραφικό χαρακτήρα, όμως τώρα επιμένουμε στο από πάνω μέχρι κάτω, γιατί αλλιώς καταλήγουν να το κάνουν σε μέγεθος ίσο με το μικρό.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Λέμε τη φωνή του γράμματος και ΟΧΙ το όνομα. Είναι «α» και ΟΧΙ άλφα.

Γράφουν το γράμμα στο Τ.Ε.

Κάνουμε την άσκηση 2, διαβάζουν (ήδη αναγνωρίζουν τα περισσότερα παιδιά τις λέξεις αυτές χωρίς να τις συλλαβίζουν) και μετά την 3. Τι αγόρασαν λοιπόν από την καντίνα φεύγοντας τα παιδιά και η μαμά;

Για επιπλέον εξάσκηση εγώ έδωσα την παρακάτω φωτό. Κατεβάστε το αρχείο από ΕΔΩ.

Για επιπλέον εξάσκηση στην ανάγνωση έγραφα συλλαβές, λέξεις και προτάσεις στον πίνακα και ζητούσα να τις διαβάσουν. Π.χ.

Για εξάσκηση στο σπίτι έδωσα την παρακάτω φωτό. Κατεβάστε το αρχείο από ΕΔΩ.

 
Σύνδεσμος ΕΔΩ

Eπαναληπτικές ασκήσεις ΕΔΩ και ΕΔΩ.