Επίσης, ο εννοιολογικός χάρτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το διδάσκοντα ως διδακτικό εργαλείο εμπλουτίζοντας τη διδακτική του προσέγγιση. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας, ο χάρτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί (i) για την παρουσίαση των εννοιών μιας ενότητας, (ii) ως οργανωτής προώθησης (advance organizer) (ο εννοιολογικός χάρτης λειτουργεί ως γνωστική γέφυρα, περιλαμβάνοντας έννοιες που ήδη γνωρίζουν οι μαθητές και σταδιακά εμπλουτίζεται με νέες έννοιες επιτρέποντας τη σύνδεση της νέας γνώσης με την παλιά), και (iii) ως επαναληπτικός χάρτης για τη σύνοψη των βασικότερων/σημαντικότερων εννοιών της ενότητας. Στην (i) περίπτωση

συνήθως ο χάρτης κατασκευάζεται από τον ίδιο το διδάσκοντα ενώ στις περιπτώσεις (ii) και (iii) μπορεί να κατασκευάζεται και μέσα από τη συνεργασία διδάσκοντα - μαθητών.

Ως εργαλείο αξιολόγησης, ο εννοιολογικός χάρτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο στη φάση της διαγνωστικής αξιολόγησης για τη διερεύνηση των πρότερων αντιλήψεων των μαθητών, όσο και στις φάσεις της διαμορφωτικής και της τελικής αξιολόγησης. Η γραφική αναπαράσταση των εννοιών μέσω του χάρτη δίνει τη δυνατότητα στο διδάσκοντα να διερευνήσει τις έννοιες που γνωρίζει ο μαθητής, τις έννοιες που δε γνωρίζει, τις σχέσεις των εννοιών που έχει κατανοήσει καθώς και τις σχέσεις των εννοιών που αγνοεί ή έχει παρανοήσει. Στη φάση της διαμορφωτικής αξιολόγησης, η ποιοτική ανάλυση διαδοχικών χαρτών των μαθητών μπορεί να αποδώσει το βαθμό κατανόησης των εννοιών από τους μαθητές καθώς και την εννοιολογική τους αλλαγή. Επιπλέον, η ποσοτική ανάλυση των χαρτών μπορεί να αποδώσει πληροφορίες χρήσιμες για την τελική αξιολόγηση που αφορά στην επίδοση των μαθητών. Συνήθως, για την αξιολόγηση των χαρτών χρησιμοποιείται ως μέτρο σύγκρισης ένας χάρτης που κατασκευάζεται από τον ειδικό. Στη βιβλιογραφία έχουν προταθεί διάφοροι μέθοδοι ποσοτικής αξιολόγησης, όπως η δομική μέθοδος (structural method) (Novak & Gowin 1984) σύμφωνα με την οποία δίνεται 1 βαθμός σε κάθε ορθή πρόταση, 5 βαθμοί σε κάθε σωστό επίπεδο ιεραρχίας, 10 βαθμοί σε κάθε σημαντική και ορθή σύνθετη σύνδεση και 1 βαθμός σε κάθε σωστό παράδειγμα. Οι δραστηριότητες μπορεί να περιλαμβάνουν οποιουδήποτε τύπου εργασία εννοιολογικής χαρτογράφησης υποστηριζόμενων ή όχι από λίστα εννοιών/συνδέσμων ανάλογα με τη φάση της αξιολόγησης (π.χ. στο πλαίσιο της διαμορφωτικής αξιολόγησης μπορεί να δοθεί μία εργασία που να αφορά στη συμπλήρωση/επέκταση ενός χάρτη ενώ στο πλαίσιο της τελικής αξιολόγησης μπορεί να δοθεί μία εργασία που να αφορά στην κατασκευή ενός χάρτη).

Επισυνάπτονται 2 αρχεία:

Attachments:

article1.pdf	[ ]	374 Kb
concept_maps.ppt	[ ]	2089 Kb