Πολυτονισμός
Για να μπορούμε να γράψουμε πολυτονικά κείμενα χρειαζόμαστε ελληνικό πολυτονικό πληκτρολόγιο και πολυτονικές γραμματοσειρές.
- Για να εγκατασταθεί το πολυτονικό πληκτρολόγιο θα πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα: Κάντε κλικ στο “Έναρξη” (Start), επιλέξτε “Πίνακας Ελέγχου” (Control Panel). Κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο “Ημερομηνία, Ώρα, Γλώσσα και Τοπικές Ρυθμίσεις” (Date, Time, Language, and Regional Options). Στην κατηγορία “ή επιλογή εικονιδίου του Πίνακα Ελέγχου” (or pick a Control Panel icon), κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο “Τοπικές Ρυθμίσεις και Ρυθμίσεις Γλώσσας” (Regional and Language Options). Στην καρτέλα “Γλώσσες” (Languages) και στην ενότητα “Υπηρεσίες κειμένου και γλώσσες εισαγωγής” (Text services and input languages) κάντε κλικ στο κουμπί “Λεπτομέρειες” (Details). Στην καρτέλα “Ρυθμίσεις” (Settings) και στην ενότητα “Εγκατεστημένες υπηρεσίες” (Installed services) κάντε κλικ στο κουμπί “Προσθήκη” (Add). Κάντε κλικ στην λίστα “Γλώσσα Εισαγωγής” (Input Language) και επιλέξτε “Ελληνικά” (Greek). Κάντε κλικ στη λίστα “Διάταξη πληκτρολογίου/IME” (Keyboard layout/IME) και επιλέξτε “Ελληνική πολυτονική” (Greek Polytonic). Κάντε κλικ στο κουμπί “OK” μέχρι να κλείσει το μενού “Τοπικές Ρυθμίσεις και Ρυθμίσεις Γλώσσας” (Regional and Languages Options).
- Οι πολυτονικές γραμματοσειρές που ακολουθούν το πρότυπο Unicode όπως έχουν κωδικοποιηθεί από το Unicode Consortium και είναι εγκατεστημένες στο λειτουργικό σύστημα είναι η Palatino Linotype και η Arial Unicode MS. Βεβαίως υπάρχει η δυνατότητα να μεταφορτώσετε και άλλες από την Εταιρεία Ελληνικών Τυπογραφικών Στοιχείων ή από Κίνησην Πολιτῶν γιὰ τὴν Ἐπαναφορὰ τοῦ Πολυτονικοῦ Συστήματος. Αφού μεταφορτώσουμε όποια επιλέξουμε, (σε συμπιεσμένη μορφή) την αποσυμπιέζουμε με τι 7zip και πατάμε Install.
-
Οι χαρακτήρες παράγονται ως εξής:Τα άτονα φωνήεντα (κεφαλαία-πεζά) παράγονται όπως και στο μονοτονικό.Τα τονούμενα παράγονται με τον τρόπο που δείχνει ο παρακάτω πίνακας.Για κάθε τόνο, πνεύμα ή συνδυασμό τους, έχει οριστεί ένα πλήκτρο. Για να παράγετε ένα φωνήεν με κάποιο πνεύμα, τόνο ή συνδυασμό τους, πρέπει να πατήσετε πρώτα το πλήκτρο του πνεύματος και στη συνέχεια το πλήκτρο του φωνήεντος.Πατώντας το πλήκτρο του πνεύματος, θα παρατηρήσετε ότι δεν παράγεται κανένας χαρακτήρας, λειτουργεί σαν τα λεγόμενα “νεκρά πλήκτρα” τα οποία δεν παράγουν τίποτα, αλλά καθορίζουν ποιος θα είναι ο επόμενος χαρακτήρας που θα παραχθεί (νεκρό πλήκτρο: Είναι το πλήκτρο που κρατάει στη μνήμη το σημείο στίξης, ώστε να εμφανιστεί μόλις πατηθεί το επιθυμητό φωνήεν. Εάν μετά από ένα πνεύμα πατήσετε το πλήκτρο κάποιου φωνήεντος θα εμφανιστεί το φωνήεν με το πνεύμα.
-
Οι συνδυασμοί πλήκτρων για πολυτονική γραφή είναι οι εξής (εφόσον έχει επιλέγει το Ελληνικό Πολυτονικό πληκτρολόγιο με alt+shift):
| Πίνακας νεκρών πλήκτρων και συνδυασμών | ||
|---|---|---|
| Επιθυμητό αποτέλεσμα | Συνδυασμός πλήκτρων | Ισχύει για… |
| άνω τελεία | Alt + Shift + } | |
| βαρεία | νεκρό πλήκτρο ( ] ) + φωνήεν | Όλα τα φωνήεντα |
| βαρεία υπογεγραμμένη | Alt + νεκρό πλήκτρο ( ] ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| βραχύ | Shift + νεκρό πλήκτρο ( _ ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, υ και ι |
| δασεία | Shift + νεκρό πλήκτρο ( ” ) + φωνήεν ή το γράμμα ρ | Όλα τα φωνήεντα και το γράμμα ρ |
| δασεία βαρεία | Shift + νεκρό πλήκτρο ( | ) + φωνήεν | Όλα τα φωνήεντα |
| δασεία βαρεία υπογεγραμμένη | Alt + Shift + νεκρό πλήκτρο ( | ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| δασεία οξεία | Shift + νεκρό πλήκτρο ( ? ) + φωνήεν | Όλα τα φωνήεντα |
| δασεία οξεία υπογεγραμμένη | Alt + Shift + νεκρό πλήκτρο ( ? ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| δασεία περισπωμένη | Shift + νεκρό πλήκτρο ( + ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, ι, υ, η και ω |
| δασεία περισπωμένη υπογεγραμμένη | Alt + Shift + νεκρό πλήκτρο ( + ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| δασεία υπογεγραμμένη | Alt + Shift + νεκρό πλήκτρο ( ” ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| διαλυτικά βαρεία | Shift + νεκρό πλήκτρο ( ~ ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα υ και ι |
| διαλυτικά οξεία | νεκρό πλήκτρο ( ` ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα υ και ι |
| διαλυτικά περισπωμένη | Alt + νεκρό πλήκτρο ( ` ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα υ και ι |
| μακρόν | Shift + νεκρό πλήκτρο ( – ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, υ και ι |
| οξεία | νεκρό πλήκτρο ( ; ) + φωνήεν | Όλα τα φωνήεντα |
| οξεία υπογεγραμμένη | AltGr (δεξί Alt κουμπί)+ νεκρό πλήκτρο (Q) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| περισπωμένη | νεκρό πλήκτρο ( [ ) + φωνήεν | * Τα φωνήεντα α, ι, υ, η και ω |
| περισπωμένη υπογεγραμμένη | Alt + νεκρό πλήκτρο ( [ ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| υπογεγραμμένη | Shift + νεκρό πλήκτρο ( { ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| ψιλή | νεκρό πλήκτρο ( ‘ ) + φωνήεν | Όλα τα φωνήεντα |
| ψιλή βαρεία | νεκρό πλήκτρο ( ) + φωνήεν | Όλα τα φωνήεντα |
| ψιλή βαρεία υπογεγραμμένη | Alt + νεκρό πλήκτρο ( ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| ψιλή οξεία | νεκρό πλήκτρο ( / ) + φωνήεν | Όλα τα φωνήεντα |
| ψιλή οξεία υπογεγραμμένη | Alt + νεκρό πλήκτρο ( / ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, ι, υ, η και ω |
| ψιλή περισπωμένη υπογεγραμμένη | Alt + νεκρό πλήκτρο ( = ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
| ψιλή υπογεγραμμένη | Alt + νεκρό πλήκτρο ( ‘ ) + φωνήεν* | * Τα φωνήεντα α, η και ω |
Ειδικές περιπτώσεις:
- Εάν θέλετε να παράγετε τους χαρακτήρες που αναγράφονται πάνω στα πλήκτρα, π.χ. [ ] { } κ.λπ., μετά το πάτημα του αντίστοιχου πλήκτρου απλά πατήστε το διάστημα (space).
- Εάν θέλετε να παράγετε τα πνεύματα και τους τόνους μόνους τους, χωρίς φωνήεν, μετά το πάτημα του αντίστοιχου πλήκτρου πατήστε την τελεία (.).
- Αγγλικά (ή άλλη ξένη γλώσσα) μέσα σε πολυτονικό κείμενο: Με την απλή αλλαγή πληκτρολογίου (συνήθως με τα πλήκτρα Alt-Space) μπορείτε να γράψετε αγγλικούς χαρακτήρες ή άλλης γλώσσας.
- Ειδικοί χαρακτήρες-σύμβολα: Με τη διαδικασία “Εισαγωγή συμβόλου” μπορείτε να εισάγετε στο κείμενό σας όποιον ειδικό χαρακτήρα θέλετε (αρκεί να είναι διαθέσιμος στη γραμματοσειρά σας).
Βέβαια επειδή όλα τα παραπάνω είναι σχετικά περίπλοκα υπάρχει και ένα μικρό πρόγραμμα που απλοποιεί αρκετά την κατάσταση. Πρόκειται για το Γράφω Πολυτονικά του Μιχάλη Χουρδάκη. Εξαιρετικά απλό και αποτελεσματικό. Δοκιμάστε το!!!!
