ΓΛΩΣΣΑ

Παιδικά νανουρίσματα 

Το νανούρισμα στην αρχαία Ελλάδα

Στην αρχαία Ελλάδα συνήθιζαν να νανουρίζουν τα μωρά τους λικνίζοντας τα και τραγουδώντας μελωδίες γνωστές ως 

“βαυκαλήματα ή βαυκαλήσεις ή καταβαυκαλήσεις”.

Ο Θεόκριτος διασώζει το τραγούδι της Αλκμήνης στα παιδιά της, Ηρακλή και Ιφικλή, όταν τα νανούριζε στην ασπίδα-λάφυρο πολέμου, που της είχε δωρίσει ο άντρας της Αμφιτρύων.

Ο Πλάτων συμβουλεύει τις μητέρες, όταν τα παιδιά τους δυσκολεύονται να κοιμηθούν να τα κουνούν στην αγκαλιά τους και να τους τραγουδούν.

Για το Γαληνό ο μητρικός θηλασμός είναι το ισχυρότερο φάρμακο και ως προς το νανούρισμα αναφέρει χαρακτηριστικά: “Κάποια μέτρια κίνηση και κάποιος μελωδικός χρωματισμός της φωνής τους (των τρο­φών), τα οποία, χρησιμοποιώντας συνεχώς, όχι μόνο καταπραΰνουν, αλλά και τα βάζουν για ύπνο, ενώ συγχρόνως αυτά δηλώνουν και το φυσικό στοιχείο, ότι διάκεινται ευμενώς προς τη μουσική και τη γυμναστική. Και όποιος είναι ικανός να χρησιμοποιεί καλά τις τέχνες, αυτός θα εκπαιδεύσει πάρα πολύ καλά το σώμα και τη ψυχή”.

Σε κάθε περίπτωση καταδικάζονταν οι υπερβολές και η χορήγηση φαρμάκων και βοτάνων που επιφέρουν στα μωρά νάρκη.

Θεοκρίτου: Άπαντα, Ειδύλλια ΧΧIV, Ηρακλίσκος, 6­9.

Πλάτωνος: Νόμοι, Βιβλ. Ζ΄, 790de. Βιβλ. Ζ΄, 791de. Βιβλ. Ζ΄, 792de.

Γαληνού: Υγιεινών Λόγος Α΄, Κεφ. ζ΄, Τόμ. VI, σελ. 36­37.

Ένα νανούρισμα από την Κ. Ιταλία που το συναντάμε και στην Ελλάδα...

Στις ελληνόφωνες περιοχές της Κ. Ιταλίας βρίσκουμε αυτό το νανούρισμα, στο οποίο είναι χαρακτηριστική η αναφορά στα "ρόδα" λουλούδι ιδιαίτερα αγαπημένο σε αυτούς τους πληθυσμούς. Η λέξη ‘santoulos’ που χρησιμοποιείται εδώ, σημαίνει «ο νονός» στα ιταλικά.

Ύπνε μου, επάρε μού το
κι άμε το στα περβόλια
και την ποδιά του γέμισε
τριαντάφυλλα και ρόδα.

Τα ρόδα να’ν’ της μάνας του,
τα ρόδα του κυρού του
και τ’ άσπρα τριαντάφυλλα
να’ναι του σάντουλού του,
και τ' άσπρα τριαντάφυλλα
να'ναι του σάντουλού του.

Ένα νανούρισμα της Ιταλίας με εμφανείς επιρροές της βυζαντινής παράδοσης ως προς τη μορφή. Η μητέρα εύχεται υγεία και πλούτη στο μωρό της.

Nana bobo’,
nana bobo’
all children are sleeping
but Guido isn’t.

Sleep, sleep, sleep, beautiful baby,
I wish you a healthy life

and then wealth.
Sleep, sleep, sleep, cradle baby.

Nana bobo’,
nana bobo’
all children are sleeping
but Guido isn’t.
Nana bobò,
nana bobò,
tutti i bambini dormen*
e Guido no.

E dormi, dormi, dormi per un anno,
La sanità** a to padre poi il guadagno

E dormi, dormi, dormi, bambin de cuna***.
To mama no la gh’è la a-sé andà via****

Nana bobò,
nana bobò,
tutti i bambini dormen
e Guido no

Επιστροφή στην αρχή της σελίδας