Ενότητα 9η: Οι νόμοι επισκέπτονται τον Σωκράτη στη φυλακή
Ο Σωκράτης πίνει το κώνειο στη φυλακή, ενώ οι μαθητές του γύρω του βρίσκονται σε απόγνωση (Zακ Λουί Νταβίντ, 1787, ελαιογραφία, Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης).
Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις με βάση το
περιεχόμενό τους ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ), λαμβάνοντας υπόψη σας
και το α.ε. κείμενο της Ενότητας.
Ο Πλάτων στο έργο του Κρίτων παρουσιάζει τα επιχειρήματα που προέβαλε ο
ίδιος, αποκρούοντας τις προτάσεις των φίλων του να δραπετεύσει πριν από την
εκτέλεση της θανατικής του ποινής.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Στον Σωκράτη επιβλήθηκε από το δικαστήριο της Ηλιαίας το 399 π.Χ. πρόστιμο
500 μνων.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Η κατηγορία που οδήγησε τον Σωκράτη στην καταδίκη ήταν ότι πίστευε σε άλλους
θεούς από εκείνους που τιμούσε η πόλη και ότι διέφθειρε τους νέους.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Οι φίλοι του Σωκράτη υποστηρίζουν στον διάλογο αυτόν πως η δραπέτευση του
δασκάλου τους δεν θα αποτελούσε αδικία, αλλά θεραπεία μιας αδικίας.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Στο κείμενο της Ενότητας ο Σωκράτης παρουσιάζει τους νόμους
προσωποποιημένους να του προτείνουν να δραπετεύσει από τη φυλακή και να
γλιτώσει μ’ αυτόν τον τρόπο τη ζωή του.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Τα διαλεγόμενα πρόσωπα στο συγκεκριμένο απόσπασμα είναι ο Σωκράτης και ο
Κριτίας.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Ο Σωκράτης επισημαίνει στον Κρίτωνα πόσο σημαντικό είναι για την ύπαρξη μιας
πολιτείας να γίνονται σεβαστές οι δικαστικές αποφάσεις.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Η σημασία που αποδίδεται στη δικαστική εξουσία είναι διαχρονική. Στη
σύγχρονη εποχή, στα δημοκρατικά πολιτεύματα η ανεξαρτησία και η απρόσκοπτη
λειτουργία της Δικαιοσύνης θεωρούνται εγγύηση για τον σεβασμό των
δικαιωμάτων του πολίτη και χαρακτηριστικά της πραγματικής δημοκρατίας.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Η λέξη «ἰδιώτης» χαρακτηρίζει τον ανειδίκευτο, απλό πολίτη και
αντιδιαστέλλεται προς τα πρόσωπα που κατέχουν δημόσια αξιώματα (στρατηγός,
ἄρχων), έχουν μια επαγγελματική ιδιότητα (χειροτέχνης, ἰατρός) ή μια
ειδικότερη ενασχόληση (φιλόσοφος).
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Όταν ένας πολίτης πρότεινε την τροποποίηση, την αντικατάσταση ή και την
κατάργηση ενός νόμου, η Εκκλησία του Δήμου όριζε συνηγόρους ρήτορες, για να
υπερασπίσουν τον νόμο αυτόν. Η διαδικασία της κρίσης του νόμου λάμβανε χώρα
ενώπιον του δικαστηρίου της Πνύκας. Εκθέτονταν τα επιχειρήματα υπέρ και κατά
του νόμου και κατόπιν λαμβανόταν η σχετική απόφαση.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Η χρήση του διαλόγου προσθέτει στο απόσπασμα αυτό ζωντάνια, δραματικότητα
και παραστατικότητα.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Η προσωποποίηση των νόμων είναι ένα λογοτεχνικό σχήμα που προσδίδει
περισσότερη δραματικότητα στο κείμενο, αλλά στοχεύει κυρίως στο να καταστεί
σαφές ότι η απόδραση και η ανυπακοή του Σωκράτη στις δικαστικές αρχές
έρχονται σε αντίθεση με το συνολικό καλό της πολιτείας.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Οι προσωποποιημένοι νόμοι εμφανίζονται στον Σωκράτη με ύφος επίσημο, σοβαρό
και αυστηρό και χωρίς να αφήνουν περιθώρια για άλλες επιλογές και
αντεπιχειρήματα τονίζουν πως η κατάλυσή τους θα έχει τραγικές συνέπειες τόσο
στους ίδιους όσο και στην αθηναϊκή πολιτεία.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Ο Σωκράτης θεωρεί πως υπάρχει μεγάλος κίνδυνος με την πιθανή δραπέτευσή του
να υπάρξει κατάλυση των νόμων και κατά συνέπεια και της πολιτείας, διότι με
τον τρόπο αυτόν δεν γίνονται σεβαστές οι δικαστικές αποφάσεις, όταν
ακυρώνονται από τον κάθε πολίτη.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί ο Σωκράτης στο συγκεκριμένο απόσπασμα είναι
λογικά και πειστικά.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Ο Σωκράτης ήταν κορυφαίος αρχαίος Έλληνας μαθηματικός.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Ο Πλάτων είναι σπουδαίος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και είχε δάσκαλό του τον
Αριστοτέλη.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Ο Σωκράτης στο συγκεκριμένο απόσπασμα παρουσιάζεται ηθικός και υπάκουος στις
αποφάσεις των δικαστικών αρχών της πόλης του, ψύχραιμος μέχρι την τελευταία
στιγμή, διότι πιστεύει στην αθωότητά του, και κυρίως συνεπής με τα όσα
πρεσβεύει ο ίδιος και η φιλοσοφία του, γιατί έμπρακτα αποδεικνύει,
θυσιάζοντας τη ζωή του, ότι δεν θα διαπράξει αδικία για το δικό του καλό
ενάντια στο κοινό συμφέρον της πολιτείας.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Ο Πλάτων χρησιμοποιεί τον διάλογο για ηθικοδιδακτικούς λόγους, δηλ.
προσπαθεί να εμφυσήσει στους αναγνώστες/ακροατές του τον ορθό τρόπο
λειτουργίας μιας πολιτείας και τα δικαιώματα, όρια και υποχρεώσεις που
οφείλουν να έχουν οι πολίτες της.
ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
Ο Σωκράτης στο τέλος ακολούθησε πιστά τις δικαστικές αποφάσεις, παρέμεινε
στη φυλακή και ήπιε το κώνειο.