Κατεβάστε τις ενότητες 11-20 σε αρχείο 
ΤΑ ΗΘΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ
Η ρωμαϊκή ιστορική σκέψη είναι ρωμαιοκεντρική και εθνικιστική. Οι αναφορές στους ξένους λαούς –με εξαίρεση τους Έλληνες– γίνονται συνήθως με αφορμή τις σχέσεις της Ρώμης μαζί τους στα διάφορα στάδια της δημιουργίας της αυτοκρατορίας. Η στάση των Ρωμαίων απέναντι στους «βαρβάρους» περιέχει στοιχεία περιέργειας, θαυμασμού και περιφρόνησης· όταν πια η αυτοκρατορία είναι έτοιμη να καταρρεύσει –4ος και 5ος αιώνας μ.Χ.– τα συναισθήματά τους κάτω από την απειλή εξελίσσονται σε μίσος. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τους Γερμανούς μας δίνει ο Καίσαρας στο βιβλίο του «De bello Gallico», με αφορμή τις πολεμικές επιχειρήσεις των Ρωμαίων εναντίον τους. 150 χρόνια αργότερα ο ιστορικόςΤάκιτος ασχολείται μαζί τους σε μια μονογραφία του με τον τίτλο Germania (Γερμανία)· στις περιγραφές των ηθών των Γερμανών από τον ιστορικό αυτό διακρίνουμε στοιχεία νοσταλγίας για τα παλιότερα αυστηρά ρωμαϊκά ήθη· σημαντική είναι επίσης η ομολογία του πως οι διαμάχες ανάμεσα στα γερμανικά φύλα αποτελούν πια την ουσιαστική θωράκιση της αυτοκρατορίας απέναντι τους. Το κείμενο που ακολουθεί προέρχεται από τον Καίσαρα.
Διάβασε για τον Γάιο Ιούλιο Καίσαρα 
, και τα γερμανικά φύλα
Αιχμάλωτος Δάκας (107-117μ.Χ.· από τη Ρώμη).
Το κείμενο
Germanōrum vita omnis in venationibus atque in studiis rei militāris consistit. Germāninon student agricultūrae; lacte, caseo et carne nutriuntur. Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur. Cum civitas bellum gerit,magistrātus creantur cum vitae necisque potestāte. Equestribus proeliis saepeex equis desiliunt ac pedibus proeliantur: ephippiōrum usus res turpis etiners habētur. Vinum a mercatoribus ad se importāri non sinunt quod eā rē, utarbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.
Λεξιλόγιο
res militāris (εν.) τα στρατιωτικά(2)
consisto, -stiti, -sistĕre, 3 = συν-ίσταμαι· περιορίζομαι in venationibus στο κυνήγι
studeo ασχολούμαι
agricultūra -ae γεωργία(3)
lac, lactis (ουδ.) = γάλα
caseus -i τυρί
caro, carnis (θηλ.) κρέας(4)· frumento, lacte, caseo, carne (αφ. του μέσου) nutriuntur τρέφονται με
frigidus -a -um παγωμένος(5) frigidissimus -a -um υπερθ.
locis = in locis
pellis -is (θ.) δέρμα(6)
solum (επίρρ.) μόνον
flumen -inis (ουδ.) ποτάμι
Iavo, lavi, lautum (lavātum), lavāre, 1 πλένω(7)
creo, 1 εκλέγω
nex -necis (θ.) θάνατος(8)
potestas -ātis (θ.) δύναμη, εξουσία· cum vitae necisque potestāte με εξουσία ζωής και θανάτου
equester -stris -stre ιππικός· (9)
proelium -ii (i) μάχη· equestribus proeliis στις ιππομαχίες
saepe (επίρρ.) συχνά
desilio, -silui, -silīre, 4 (de + salio) πηδώ κάτω(10)
pes, pedis (αρσ.) ≃ πόδι· pedibus πεζοί(11)
ac = atque
proelior, proeliātus sum, proeliāri αποθ.1 πολεμώ(12)
ephippium -ii(13) είδος σέλας
usus -us (αρσ.) χρήση
turpis -is -e αισχρός
iners, -rtis μαλθακός, άπραγος(14)
habeo, 2 θεωρώ (βλ. το μάθ. V)
vinum -i κρασί(15)
a = ab από
mercātor -ōris (αρσ.) έμπορος
sino, sivi, situm, sinĕre, 3 ( + απαρ.) επιτρέπω
quod (σύνδ. αιτ.) επειδή
arbitror, αποθ. 1 νομίζω, πιστεύω· ut arbitrantur όπως πιστεύουν
eā re (αφ. της αιτίας) από αυτό το πράγμα
remollesco, -ĕre, 3 γίνομαι μαλθακός
effemino, 1(16) = εκ-θηλύνω
Ετυμολογικά: 1. πρβ. στούντιο << ιτ. 2 < miles· πρβ. μιλιταρισμός << γαλλ. 3. ager + cultura = καλλιέργεια· πρβ. κουλτούρα << ιτ. 4. πρβ. κείρω < *κερ-ϳω = κουρεύω 5. ρίγος 6. πέλ-τη, πέλ-μα 7. λού-ζω, λου-τρό· πρβ. λαβο-μάνο << ιτ. 8. νέκ-υς, νεκ-ρός 9. < equus-i ≃ ίππος 10. πρβ. σάλτο << ιτ. 11. πεζῇ .12. < proelium 13. < αρχ. ἐφίππιον 14. in+ars 15. οἶνος< Foινoς· 16. < ec+femina.
Κείμενο και μετάφραση
Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ
ή εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ
ΡΗΜΑΤΑ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΕΠΙΘΕΤΑ
Δες τα παραθετικά των επιθέτων πατώντας στο β ή εμφάνισε - απόκρυψέ τα όλα πατώντας εδώ
Β΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
se (προσωπική)
is, ea, id (οριστική)
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
solum
saepe – saepius – saepissime
Γραμματικές παρατηρήσεις
Χρονικές αντικαταστάσεις
| εν. | consistit | student | nutriuntur | habent | lavantur | gerit | creantur | desiliunt |
| πρτ. | consistebat | studebant | nutriebantur | habebant | lavabantur | gerebat | creabantur | desiliebant |
| μελ. | consistet | studebunt | nutrientur | habebunt | lavabuntur | geret | creabuntur | desilient |
| πρκ. | constitit | studuerunt/ -ere | nutriti sunt | habuerunt/ -ere | lavati/ lauti sunt | gessit | creati sunt | desiluerunt/ -ere |
| υπρ. | constiterat | studuerant | nutriti erant | habuerant | lavati/ lauti erant | gesserat | creati erant | desiluerant |
| σ.μελ. | constiterit | studuerint | nutriti erunt | habuerint | lavati/ lauti erint | gesserit | creati erint | desiluerint |
| εν. | desiliunt | proeliantur | habetur | importari | sinunt | arbitrantur | remollescunt |
| πρτ. | desiliebant | proeliabantur | habebatur | - | sinebant | arbitrabantur | remollescebant |
| μελ. | desilient | proeliabuntur | habebitur | importatum iri | sinent | arbitrabuntur | remollescent |
| πρκ. | desiluerunt/ -ere | proeliati sunt | habitus est | importatum esse | siverunt | arbitrati sunt | - |
| υπρ. | desiluerant | proeliati erat | habitus erat | - | siverant | arbitrati erant | - |
| σ.μελ. | desiluerint | proeliati erunt | habitus erit | importatum fore | siverint | arbitrati erunt | - |
Συντακτικές παρατηρήσεις
Χαρακτηρισμός δευτερευουσών προτάσεων
cum civitas bellum gerit. Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με τον χρονικό επαναληπτικό σύνδεσμο cum. Εκφέρεται με οριστική, γιατί η πράξη ενδιαφέρει από καθαρά χρονική άποψη. Συγκεκριμένα, με οριστική ενεστώτα γιατί δηλώνει την αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στην κύρια που ακολουθεί, με ρήμα το creantur.
quod ea re remollescunt homines. Δευτερεύουσα επιρρηματική αιτιολογική πρόταση. Εισάγεται με τον αιτιολογικό σύνδεσμο quod. Εκφέρεται με οριστική, καθώς δηλώνει αντικειμενική αιτιολογία· συγκεκριμένα με οριστική Ενεστώτα, γιατί αναφέρεται στο παρόν και δηλώνει το σύγχρονο. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στην κύρια πρόταση, με ρήμα το non sinunt.
(atque ea re) effeminantur (homines) Δευτερεύουσα επιρρηματική αιτιολογική πρόταση. Εισάγεται με τον αιτιολογικό σύνδεσμο quod (παρατακτική σύνδεση με την προηγούμενη). Εκφέρεται με οριστική, καθώς δηλώνει αντικειμενική αιτιολογία· συγκεκριμένα με οριστική Ενεστώτα, γιατί αναφέρεται στο παρόν και δηλώνει το σύγχρονο. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στην κύρια πρόταση, με ρήμα το non sinunt
ut arbitrantur. Δευτερεύουσα επιρρηματική απλή παραβολική-συγκριτική πρόταση που εκφράζει τρόπο. Εισάγεται με τον παραβολικό σύνδεσμο ut. Εκφέρεται με οριστική, επειδή η σύγκριση αφορά δύο πράξεις ή καταστάσεις που είναι (ή θεωρούνται ως) αντικειμενική πραγματικότητα. Συγκεκριμένα, με οριστική ενεστώτα (arbitrantur), γιατί αναφέρεται στο παρόν. Λειτουργεί ως β΄ όρος σύγκρισης με α΄ όρο τις δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις μεταξύ των οποίων παρεμβάλλεται.
Mετατροπή δευτερεύουσας πρότασης σε μετοχή
Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur…: δευτερεύουσα χρονική
→ Αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή: Civitate bellum gerente, magistratus creantur
Αυτοπάθεια
▪ Έμμεση ή πλάγια αυτοπάθεια: Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt
▪ Έκφραση αυτοπάθειας με μέσο τύπο του ρηματικού τύπου:
□ Germani lacte, caseo et carne nutriuntur = Germani lacte, caseo et carne nutriunt se
□ in fluminibus lavantur = in fluminibus lavant se
Μετατροπή σύνταξης
| Μετατροπή ενεργητικής | Σε παθητική σύνταξη |
| Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt | Germani non sinunt mercatores importare ad se vinum |
| Pelles habent (Germani) | Pelles habentur (a Germanis) |
| Civitas bellum gerit | (a) civitate bellum geritur |
| Μετατροπή παθητικής | Σε ενεργητική σύνταξη |
| (Germani) nutriuntur | (Germani) nutriunt se |
| (Germani) lavantur | (Germani) lavant se |
| Magistratus creantur (a Germanis) | Germani magistratus creant |
| Usus… res turpis et iners habetur (a Germanis) | Germani usum … rem turpem et inertem habent |
| Ea re (ποιητικό αίτιο) homines effeminantur | Ea res homines effeminat |
Απαρεμφατική σύνταξη
| Ευθύς λόγος | Πλάγιος λόγος |
| Germani lacte, caseo et carne nutriuntur. | Ille dixit Germanos lacte, caseo et carne nutrire. |
| Germani in fluminibus lavantur. | Ille dixit Germanos in fluminibus lavare. |
| Ephippiorum usus res turpis et iners habetur. | Ille dixit ephippiorum usum rem turpis et iners haberi. |
| Germani non student agriculturae. | Scriptor narrat Germanos non studere agriculturae. Germani dicuntur non studere agriculturae. |