Kωστής Παλαμάς
O Oλυμπιακός ύμνος
Μουσική και μουσικοί στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896 [πηγή: Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος Λίλιαν Βουδούρη]
Ολυμπιακός ύμνος (βίντεο) [πηγή: Εκπαιδευτική Τηλεόραση]
Κατεβάστε ανάλυση της Ευαγγελίας Οικονόμου.
Oι σύγχρονοι Oλυμπιακοί Αγώνες αναβίωσαν για πρώτη φορά το 1896 στην Αθήνα. Με αφορμή την τέλεσή τους ανατέθηκε, ένα χρόνο πριν, στον Κωστή Παλαμά να γράψει τον ύμνο των Oλυμπιακών Αγώνων, ο οποίος μελοποιήθηκε από τον Κερκυραίο συνθέτη Σπυρίδωνα Σαμάρα. Από την Oλυμπιάδα του Τόκιο, το 1952, καθιερώθηκε ως ο επίσημος ύμνος των Αγώνων και ακούγεται στην ελληνική γλώσσα σε κάθε Oλυμπιάδα.
Οπτικοποίηση του ύμνου, © Ευαγγελία Οικονόμου
Στο Σαμάρα, που φτερά του έβαλε |
Αρχαίο Πνεύμ’ αθάνατον, αγνέ πατέρα του ωραίου, του μεγάλου και τ’ αληθινού, κατέβα, φανερώσου κι άστραψ’ εδώ πέρα στη δόξα της δικής σου γης και τ’ ουρανού. Στο δρόμο και στο πάλεμα και στο λιθάρι, στων ευγενών Αγώνων λάμψε την ορμή, και με τ’ αμάραντο στεφάνωσε κλωνάρι και σιδερένιο πλάσε κι άξιο το κορμί. Κάμποι, βουνά και πέλαγα φέγγουν μαζί σου σαν ένας λευκοπόρφυρος μέγας ναός, και τρέχει στο ναό εδώ προσκυνητής σου, Αρχαίο Πνεύμ’ αθάνατο, κάθε λαός. |
Κ. Παλαμάς, Άπαντα, τόμ. 3, Μπίρης
Ερρίκος Ματίς, O χορός
Αγώνας πυγμαχίας (μελανόμορφο αγγείο, Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο)
Δείτε περισσότερες εικόνες από τους αγώνες της αρχαιότητας
εδώ, στην ενότητα Υλικό.
Διάβασε για τη ζωή και το έργο του εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό. Δες και παρακάτω στο Υλικό
Θεματικά κέντρα
Ολυμπιακοί Αγώνες στην αρχαία Ελλάδα (ιστορική πορεία, συνθήκες τέλεσης τους, βραβεία κ.ά.).
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες (ιστορία της αναβίωσης τους, σύγκρισή τους με τους αγώνες στην αρχαία Ελλάδα κ.ά.).
Ενδεικτική ερμηνευτική προσέγγιση
Ο «Ολυμπιακός ύμνος» του Κ. Παλαμά είναι μια επίκληση στο πνεύμα του αρχαίου ολυμπισμού, όπως μας έχει παραδοθεί από τη γραμματεία, αλλά και όπως έχει καταγραφεί στη συνείδηση του σύγχρονου κόσμου («ωραίο», «μεγάλο», «αληθινό»), προκειμένου να φωτίσει και να κυριαρχήσει στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο ποιητής, ο οποίος κλήθηκε να συνθέσει τον πανηγυρικό ύμνο των Αγώνων με αφορμή την πρώτη τους αναβίωση το 1896 στην Αθήνα, δεν κρύβει την περηφάνια του για την ελληνική καταγωγή της ολυμπιακής ιδέας (βλ. στ. 3-4). Στην πραγματικότητα εύχεται τα ιδεώδη των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων (ευγενής άμιλλα, ανιδιοτελής συμμετοχή των αθλητών, συναδέλφωση των λαών, ολυμπιακή εκεχειρία κ.ά.) να γίνουν σεβαστά και στη σύγχρονη εποχή. Ιδιαίτερα τονίζει την παγκόσμια αποδοχή και τον πάνδημο σεβασμό που γνωρίζει το αρχαίο ολυμπιακό πνεύμα. Η τέλεση των Αγώνων αποτελεί αφορμή για να αποτίσουν όλοι οι άνθρωποι φόρο τιμής στο σπάνιο συνδυασμό δυναμισμού και αγνότητας (πρβ. «λευκοπόρφυρος ναός»), που χαρακτήριζε το αρχαίο ολυμπιακό ιδεώδες.
Ηλία Υφαντή, Περαιεί, ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΑ
[...]
Τους αρίστους
επαινώ, κι απ' τους αρίστους, τον άριστο,
σε αγώνα που προσέρχεται ευγενικόν, για ν' αγκαλιάσει
τη Νίκη. Έτσι κι εσένα Ηλία, του Υφαντή γιε, σ' αρπάζω
τώρα, με τη βοήθεια του Απόλλωνα, απ' τον Χρόνο,
σώζοντας σε από ασκήμια, γήρας κι Άδη, να σε παραδώσω
στην αιωνιότητα, νέο πάντα, ωραίο κι ακμαίο,
πρότυπο κούρου του καιρού μου,
στους νέους που θα 'ρθουν αύριο να δοξάσουν
τη γενιά και την πόλη τους. Εσένα
διάλεξε η Νίκη μες στους όμοιους σου, τον ύμνο τούτο
για να κινήσεις, τον πολύτροπο, που εγκωμιάζει εσένα
και τη μεγάλη ομάδα σου.
Ευτυχισμένος
ο Πειραιάς, που έχει φορτώσει τόσες
απ' τις ελπίδες του πάνω σε τέτοια αγόρια!
Κωστής Παλαμάς
Βικιπαίδεια
βιογραφία, ποιητικό έργο, συμφραστικός πίνακας στις Ψηφίδες: ,
ΕΚΕΒΙ
Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας
Οδύσσεια, Υπ. Παιδείας Κύπρου, σύντομο βιογραφικό
Σελίδα του Ν. Σαραντάκου, Πλούσιο υλικό
«ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ»
Μελοποιημένα ποιήματα στο stixoi.info
Ποιήματα στο nektarios.gr
Αναγνώσεις ποιημάτων στο Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
Για τα λογοτεχνικά ρεύματα - κινήματα δείτε εδώ
Γενικά στοιχεία αφηματολογίας θα βρείτε εδώ
Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.
Ποιο είναι το ποιητικό υποκείμενο, ο αφηγητής;
Το ποιητικό υποκείμενο είναι...
Σε ποιον απευθύνεται;
Απευθύνεται...
Σε ποιο πρόσωπο και αριθμό βρίσκονται τα ρήματα του ποιήματος, π.χ. γ' ενικό
Τα ρήματα βρίσκονται...
Ποιος είναι ο χώρος;
Ο χώρος του ποιήματος είναι...
Ποιος είναι ο χρόνος;
Ο χρόνος του ποιήματος είναι...
Ποιες είναι οι εικόνες του ποιήματος;
Οι εικόνες του ποιήματος είναι...
Από πού αντλεί τις εικόνες του ο ποιητής; (π.χ. φύση)
Ο ποιητής αντλεί τις εικόνες του...
Ποιους εκφραστικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο ποιητής; (π.χ. σχήματα λόγου, χρήση επιθέτων)
Οι εκφραστικοί τρόποι είναι οι εξής...
Πώς χρησιμοποιεί τη στίξη;
Ο ποιητής....
Ποια είναι η γλώσσα; (π.χ. κοινή, λόγια, κοινή με λόγια στοιχεία κλπ.)
Το ποίημα είναι γραμμένο σε...
Το ποίημα έχει ομοιοκαταληξία κι αν ναι τι είδους; (π.χ. ζευγαρωτή, πλεκτή, σταυρωτή κλπ.)
Η ομοιοκαταληξία είναι....
Ποια συναισθήματα σου προκαλεί;
Τα συναισθήματα...