ΖΑΚ ΠΡΕΒΕΡ
Βγαίνοντας από το σχολειό
Το ποίημα του Πρεβέρ μάς ταξιδεύει σε ένα φανταστικό γύρο του κόσμου, με όχημα τη νεανική πνοή, την εφευρετικότητα του νου και την ψυχική ανάγκη των παιδιών για επικοινωνία. Προέρχεται από τη δεύτερη ποιητική συλλογή του Πρεβέρ Ιστορίες (1946).
Βγαίνοντας από το σχολειό μας |
Άγαλμα με το έμβλημα της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Ένωσης
Κι όταν γυρίσαμε στη γη μας
Ζ. Πρεβέρ,
Θέαμα και ιστορίες, |
Παράλληλα κείμενα
Ζακ Πρεβέρ, «Ο κακός μαθητής
Ζακ Πρεβέρ, «Σελίδα γραπτού
Οδυσσέας Ελύτης, «ΧVII»
Λεξιλόγιο:
τους τρεις σωματοφύλακες: αναφορά στο
γνωστό μυθιστόρημα Οι τρεις σωματοφύλακες του Αλέξανδρου
Δουμά
μανιβέλα: σιδερένιος μοχλός
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Βρείτε τρία σημεία στα οποία το πραγματικό συνδέεται με το φανταστικό.
2. Ποια μεταφορικά μέσα χρησιμοποιούν οι μαθητές κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους και σε ποιες εποχές ανήκουν αυτά τα μέσα;
3. Το ποίημα έχει μοντέρνα τεχνοτροπία τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή. Εντοπίστε τα βασικά χαρακτηριστικά του μοντερνισμού, κάνοντας ειδικές αναφορές σε στίχους του ποιήματος.
4. Πώς συνδέεται το φανταστικό ταξίδι των παιδιών στο ποίημα του Πρεβέρ με την προσφώνηση του Ελύτη για τα παιδιά «πατριωτάκια του ήλιου»;
Διάβασε για τη ζωή και το έργο του εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό . Δες και παρακάτω στο Υλικό.
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ
Η ανάγκη των παιδιών να «δραπετεύσουν» από το ασφυκτικό πλαίσιο του σχολείου
Η επιθυμία των παιδιών να γνωρίσουν τον κόσμο και να αποκτήσουν εμπειρίες ζωής
Η αισιοδοξία, η τόλμη και η ομορφιά της παιδικής ηλικίας
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Στο ποίημα αυτό βρίσκουμε τα βασικά γνωρίσματα του υπερρεαλισμού. Αρχικά υπάρχει η κεντρική έννοια του ταξιδιού, η οποία, σύμφωνα με τους υπερρεαλιστές, ταυτίζεται με τον υπερρεαλισμό. Τα διάφορα μεταφορικά μέσα (σιδηρόδρομος, ιστιοφόρο, υποβρύχιο, αυτοκίνητο, άλογο) εκφράζουν την ανάγκη φυγής από την ασφυκτική πραγματικότητα, την υπέρβαση του κοινότοπου, την κατάργηση του «λογικού» [μπορούμε να αναφερθούμε σε παραπλήσια, υπερβατικά, μέσα επικοινωνίας (υπερωκεάνιο και μηχανάκι) που συναντάμε σε ποιήματα του Εμπειρίκου, «Στροφές στροφάλων», Ενδοχώρα (1945), και του Ελύτη, «Ντούκου, ντούκου μηχανάκι», Τα ρω του έρωτα (1972)]. Άλλα υπερρεαλιστικά χαρακτηριστικά που συναντάμε είναι η ώσμωση του πραγματικού με το φανταστικό («ο σιδηρόδρομος μας έφερε μια βόλτα γύρω τριγύρω από τη γη μας») οι ανοίκειες εικόνες («τη θάλασσα να κάνει περίπατο με τα κοχύλια της», «ένα σπίτι που γύρω από τη γη όλο γύριζε»), οι τυχαίες συναντήσεις λέξεων και πραγμάτων («τα λουλούδια βαλθήκανε να σπρώχνουν
τον σιδηρόδρομο»). Η επικράτηση της φαντασίας απελευθερώνει τον άνθρωπο από τα δεσμά της λογικής, ενεργοποιεί τη γλώσσα με στόχο την έκφραση των βαθύτερων, ασυνείδητων επιθυμιών. Το ποίημα είναι απαλλαγμένο από μορφικούς περιορισμούς (ομοιοκαταληξία, μέτρο, στιχουργικούς κανόνες) και έχει καθαρά μοντέρνα χαρακτηριστικά (ελεύθερος στίχος, αντικατάσταση της στροφής από την ελεύθερη ποιητική ενότητα, πεζολογικός τόνος κ.λπ.).
Πολλά στοιχεία της υπερρεαλιστικής τεχνικής είναι δυνατό να αξιοποιηθούν δημιουργικά ώστε οι μαθητές/τριες να εκφράσουν ελεύθερα τις επιθυμίες και τα όνειρά τους, ώστε όχι μόνο να κατανοήσουν το πνεύμα και το ύφος του ποιήματος αλλά και να κινηθούν δυναμικά στο παγκόσμιο υπερρεαλιστικό ταξίδι στο οποίο τους ενέπλεξε το ποίημα. Είναι πιθανόν μάλιστα η έμπνευση τους να ξεπεράσει τον Πρεβέρ, καθώς οι σημερινοί μαθητές έχουν, εκτός των άλλων, και το προνόμιο να είναι μέλη μιας παγκοσμιοποιημένης και τεχνολογικά πολύ πιο προηγμένης κοινωνίας.
Για τα λογοτεχνικά ρεύματα - κινήματα δείτε εδώ
Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.
Ποιο είναι το ποιητικό υποκείμενο, ο αφηγητής;
Το ποιητικό υποκείμενο είναι...
Σε ποιον απευθύνεται;
Απευθύνεται...
Σε ποιο πρόσωπο και αριθμό βρίσκονται τα ρήματα του ποιήματος, π.χ. γ' ενικό
Τα ρήματα βρίσκονται...
Ποιος είναι ο χώρος;
Ο χώρος του ποιήματος είναι...
Ποιος είναι ο χρόνος;
Ο χρόνος του ποιήματος είναι...
Ποιες είναι οι εικόνες του ποιήματος;
Οι εικόνες του ποιήματος είναι...
Από πού αντλεί τις εικόνες του ο ποιητής; (π.χ. φύση)
Ο ποιητής αντλεί τις εικόνες του...
Ποιους εκφραστικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο ποιητής; (π.χ. σχήματα λόγου, χρήση επιθέτων)
Οι εκφραστικοί τρόποι είναι οι εξής...
Πώς χρησιμοποιεί τη στίξη;
Ο ποιητής....
Ποια είναι η γλώσσα; (π.χ. κοινή, λόγια, κοινή με λόγια στοιχεία κλπ.)
Το ποίημα είναι γραμμένο σε...
Το ποίημα έχει ομοιοκαταληξία κι αν ναι τι είδους; (π.χ. ζευγαρωτή, πλεκτή, σταυρωτή κλπ.)
Η ομοιοκαταληξία είναι....
Ποια συναισθήματα σου προκαλεί;
Τα συναισθήματα...