ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ
Τα δώρα
Ο Μίλτος Σαχτούρης διαβάζει το ποίημα Τα δώρα
Το κύριο πρόσωπο του ποιήματος εδώ είναι ο ποιητής. Μέσα από εικόνες της καθημερινής ζωής το ποίημα αναφέρεται με συμβολικό τρόπο στη σχέση του ποιητή με τους ανθρώπους. Προέρχεται από τη δεύτερη ποιητική συλλογή του Σαχτούρη Παραλογαίς (1948).
Σήμερα φόρεσα ένα ζεστό κόκκινο αίμα σήμερα οι άνθρωποι μ' αγαπούν μια γυναίκα μού χαμογέλασε ένα κορίτσι μού χάρισε ένα κοχύλι ένα παιδί μού χάρισε ένα σφυρί Σήμερα γονατίζω στο πεζοδρόμιο Δυο άνθρωποι ψιθυρίζουν Μ. Σαχτούρης, Ποιήματα, Κέδρος |
Παράλληλα Κείμενα
Ν. Εγγονόπουλος, «Πρωινό τραγούδι»
Τζ. Μαστοράκη, «Η πόρτα»
Λεξιλόγιο
*ρεκλάμες: φωτεινές επιγραφές, διαφημίσεις· η λέξη εδώ χρησιμοποιείται μεταφορικά
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1. Παρατηρήστε την περιγραφή των περαστικών, με σκοπό να αποδώσετε την ψυχική τους κατάσταση τη στιγμή που τους καρφώνει ο ποιητής. Αν προτιμάτε, ζωγραφίστε το θέμα.
2. Το ποίημα παρουσιάζει αρκετές γλωσσικές και υφολογικές επαναλήψεις. Γιατί τις χρησιμοποιεί ο ποιητής;
3. Διαβάστε προσεκτικά το ποίημα του Ελύτη «Δώρο ασημένιο ποίημα». Ποιον ιδιαίτερο ρόλο έχει εδώ ο ποιητής και ποια σημασία έχει το δώρο του για τους ανθρώπους; Συγκρίνετε με τον αντίστοιχο ρόλο του ποιητή στο σαχτουρικό ποίημα.
4. Αν έχετε τη δυνατότητα, είναι πολύ ενδιαφέρον να δείτε το ντοκιμαντέρ Ποιος είναι ο τρελός λαγός του Λευτέρη Ξανθόπουλου (1992). Επίσης μπορείτε να ακούσετε τον Σαχτούρη να διαβάζει ποιήματά του σε κασέτα ή CD από τη σειρά «Διόνυσος» (1977).
Γιάννης Μόραλης, Το τραπέζι
Δείτε τον πίνακα σε μεγάλη ανάλυση στην
Εθνική Πινακοθήκη
Διάβασε για τη ζωή και το έργο του εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό . Δες και παρακάτω στο Υλικό.
Το ποίημα «Τα δώρα» είναι το πρώτο δείγμα της ποιητικής του Σαχτούρη. Ανήκει στη δεύτερη ποιητική συλλογή του Παραλογαίς (1948), η οποία περιέχει ποικίλους μετασχηματισμούς θεμάτων, αντλημένων από τα δημοτικά τραγούδια (παραλογές), το παραμύθι και την ταραγμένη μεταπολεμική ιστορία. Η λιτή γλώσσα και ο αδρός χειρισμός του θέματος συνδυάζονται με την εξπρεσιονιστική τεχνική. Στον τίτλο και στην πρώτη στροφή του ποιήματος κυριαρχεί η ευχάριστη διάθεση μέσα από το αίσθημα της προσφοράς των ανθρώπων στον ποιητή. Στη δεύτερη στροφή ο ποιητής χρησιμοποιεί τα δώρα που έλαβε, με τρόπο που ανατρέπει τις συνηθισμένες προσδοκίες του αναγνώστη: γονατίζει και καρφώνει στο πεζοδρόμιο τα πόδια των περαστικών. Αυτοί που καθηλώνονται δακρύζουν ―μα δε δείχνουν τρομαγμένοι― και στρέφουν το βλέμμα τους στον φωτισμένο ουρανό, όπου δεσπόζει μια βασανισμένη στη γη ζητιάνα, που πουλά τσουρέκια (εικόνα συγγενική με εκείνη του ποιήματος «Το ψωμί»). Μέσα από τις συμβολικές αυτές ενέργειες του ποιητή ανακαλείται, με αντεστραμμένους ρόλους (ο ποιητής καρφώνει τους ανθρώπους/η ζητιάνα δικαιώνεται στον ουρανό), η μορφή και η σταύρωση του Χριστού. Η τρίτη στροφή εισάγεται με τριτοπρόσωπη αφήγηση, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί διάλογος δύο ανθρώπων, μέσα από τον οποίο επανέρχεται συμβολικά το θέμα της προσφοράς, από την πλευρά, αυτήν τη φορά, του ποιητή. Οι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι ο ποιητής απευθύνεται τελικά στην καρδιά τους, στοχεύει δηλαδή να αφυπνίσει το συναίσθημα, να ευαισθητοποιήσει την ψυχή τους, να παρεμβάλει την ουράνια εικόνα ανάμεσα στις καθημερινές έγνοιες της επίγειας ζωής (όπως συμβαίνει και στο ποίημα «Το ψωμί»).
Μίλτος Σαχτούρης
Ο Μίλτος Σαχτούρης διαβάζει το ποίημα Τα δώρα
Αναγνώσεις ποιημάτων από τον ποιητή
στη Βικιπαίδεια
Ψηφίδες, Συμφραστικός πίνακας λέξεων, βιογραφία, έργα
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
Βιβλιοnet
ΠΟ.Θ.Ε.Γ.
Συλλογή ποιημάτων στο nektarios.gr
Συλλογή ποιημάτων στο Μικρός Απόπλους
Γιάννης Μόραλης, βιογραφία και έργα
στη Βικιπαίδεια
στην Εθνική Πινακοθήκη
στο ΙΣΕΤ
στο art magazine
στο eikastikon
στο paleta art ,
στο artnet
στη ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΛΑΡΙΣΑΣ ΜΟΥΣΕΙΟ Γ.Ι. ΚΑΤΣΙΓΡΑ
στο ΝΙΚΙΑΣ
στο wiki art
στο Google Arts & Culture
Για τα λογοτεχνικά ρεύματα - κινήματα δείτε εδώ
Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.
Ποιο είναι το ποιητικό υποκείμενο, ο αφηγητής;
Το ποιητικό υποκείμενο είναι...
Σε ποιον απευθύνεται;
Απευθύνεται...
Σε ποιο πρόσωπο και αριθμό βρίσκονται τα ρήματα του ποιήματος, π.χ. γ' ενικό
Τα ρήματα βρίσκονται...
Ποιος είναι ο χώρος;
Ο χώρος του ποιήματος είναι...
Ποιος είναι ο χρόνος;
Ο χρόνος του ποιήματος είναι...
Ποιες είναι οι εικόνες του ποιήματος;
Οι εικόνες του ποιήματος είναι...
Από πού αντλεί τις εικόνες του ο ποιητής; (π.χ. φύση)
Ο ποιητής αντλεί τις εικόνες του...
Ποιους εκφραστικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο ποιητής; (π.χ. σχήματα λόγου, χρήση επιθέτων)
Οι εκφραστικοί τρόποι είναι οι εξής...
Πώς χρησιμοποιεί τη στίξη;
Ο ποιητής....
Ποια είναι η γλώσσα; (π.χ. κοινή, λόγια, κοινή με λόγια στοιχεία κλπ.)
Το ποίημα είναι γραμμένο σε...
Το ποίημα έχει ομοιοκαταληξία κι αν ναι τι είδους; (π.χ. ζευγαρωτή, πλεκτή, σταυρωτή κλπ.)
Η ομοιοκαταληξία είναι....
Ποια συναισθήματα σου προκαλεί;
Τα συναισθήματα...