ΔΗΛΟΣ, ΟΙΚΙΑ ΤΩΝ ΔΕΛΦΙΝΙΩΝ

Συνοικία του Θεάτρου

 

Η Οικία των Δελφινιών βρίσκεται στη συνοικία του Θεάτρου, στους πρόποδες του όρους Κύνθου, δίπλα στην Οικία των Προσωπείων. [Εικ. 1, 2, 3]

Δεξιά και αριστερά της εισόδου υπήρχαν δύο βωμοί που προστάτευαν τους ενοίκους του σπιτιού. Ο ένας ήταν τετράγωνος, κτιστός και δε σώζεται, ενώ ο δεύτερος μαρμάρινος και κυλινδρικός, με μικρή κόγχη στο επάνω μέρος που έφερε τοιχογραφία του Ηρακλή.

Στον διάδρομο της οικίας συναντάμε ψηφιδωτό δάπεδο (tessellatum) με το σύμβολο της φοινικικής θεότητας Τανίτ, το οποίο ήταν τοποθετημένο σ' εκείνο το σημείο, για να απομακρύνει το κακό μάτι των επισκεπτών, με άλλα λόγια είχε αποτροπαϊκό χαρακτήρα.

Δήλος, σύμβολο Τανίτ

Από τον διάδρομο περνάμε στο αίθριο το οποίο ήταν διακοσμημένο με ένα ψηφιδωτό (tessellatum) του Ασκληπιάδη [Εικ. 3] από τη φοινικική πόλη Άραδο. Το κέντρο του ψηφιδωτού καταλαμβάνει ένας ρόδακας που περιβάλλεται από δεκαέξι ομόκεντρους κύκλους διακοσμημένους με πλοχμό, εναλλασσόμενες κεφαλές γρυπών και λεόντων, κυμάτια και τρισδιάστατο μαίανδρο. Στα τέσσερα τρίγωνα που σχηματίζονται μεταξύ του κύκλου και του τετράγωνου πλαισίου παριστάνονται Έρωτες που οδηγούν ζευγάρι δελφίνια. Το θέμα ίσως αποτελεί παραλλαγή ενός ρωμαϊκού ακροβατικού αγωνίσματος, που γινόταν, βέβαια, με δύο άλογα που κάλπαζαν και ο αναβάτης έπρεπε να πηδήξει από το ένα στο άλλο. Κάθε Έρωτας κρατά κι από ένα σύμβολο θεού: τον θύρσο του Διόνυσου, την τρίαινα του Ποσειδώνα, το κηρύκειο του Ερμή και το ρόπαλο του Ηρακλή. Επειδή το δελφίνι που οδηγεί ο Έρωτας με τον θύρσο κρατά στο ρύγχος του στεφάνι, υποθέτουμε πως είναι και ο νικητής του αγωνίσματος.

Από πολύ νωρίς το δελφίνι συνδέθηκε με τον Έρωτα τόσο εξαιτίας της αγάπης του για τον σύντροφό του όσο και για την παροιμιώδη αγάπη του για τη μουσική. Πολύ συχνά παριστάνονται Ερωτιδείς είτε κολυμπώντας πιασμένοι από δελφίνια είτε ιππεύοντάς τα είτε ακόμη να παίζουν λύρα καθισμένοι στη ράχη τους. Δεν αποκλείεται η παράσταση αυτή, με τους Έρωτες που οδηγούν ορμητικά δελφίνια οδηγώντας τα με χαλινάρια, σαν να ήταν η μηχανή των πολεμικών πλοίων, να αναφέρονται αλληγορικά στον πολεμικό και καταστρεπτικό χαρακτήρα του θεού.

Δήλος, Οικία των Δελφινιών, γενική
Πηγή: k.namkung, flickr

Δήλος, Οικία των Δελφινιών

Δήλος, Οικία των Δελφινιών
Πηγή: Jeffrey Bale

Δήλος, συνοικίες Δήλος, κάτοψη Φωτογραφία από τη συνοικία του Θεάτρου Δήλος, οικία δελφινιών, Ασκληπιάδης

 



Βιβλιογραφία - Δικτυογραφία:

Δρ Monika Trümper, Η κατοικία στην υστεροελληνιστική Δήλο, περ. Αρχαιολογία, τ. 114
Υπουργείο Πολιτισμού, Οδυσσέας, Δήλος δεσμός
J.J. Pollitt, Η τέχνη στην ελληνιστική εποχή, εκδ. Δημ. Παπαδήμα, 2011
Π.Ι. Χατζηδάκης, Δήλος, Όμιλος Λάτση