Στην ενότητα παρουσιάζονται τα φαινόμενα: δοτική, προτάσεις (χρονικο-υποθετικές 6).
Πατήστε στον κατάλογο για να εμφανιστούν σελίδες με παρόμοιο περιεχόμενο.
Κατέβασε το αρχείο σε
, για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.
Καλή προσπάθεια.
Για τον Ξενοφώντα
Βικιπαίδεια 
,
Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας 
Το κείμενο:
Περισσότερα κείμενα του Ξενοφώντα στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
Για το κείμενο
Ο Ξενοφώντας στο διαλογικό του έργο Οικονομικός, παρουσιάζει τον Σωκράτη να συζητά με τον Κριτόβουλο και τον Ισχόμαχο για ζητήματα οικιακής οικονομίας και αγροτικής παραγωγής. Στο απόσπασμα ο Ισόμαχος αναφέρεται στους τρόπους με τους οποίους μπορεί κάποιος να επιτύχει την υπακοή των ζώων και των ανθρώπων.
[6] οὐκοῦν, ἔφη, ὦ Σώκρατες, τὰ μὲν ἄλλα ζῷα ἐκ δυοῖν τούτοιν τὸ πείθεσθαι μανθάνουσιν, ἔκ τε τοῦ ὅταν ἀπειθεῖν ἐπιχειρῶσι κολάζεσθαι καὶ ἐκ τοῦ ὅταν προθύμως ὑπηρετῶσιν εὖ πάσχειν. [7] οἵ τε γοῦν πῶλοι μανθάνουσιν ὑπακούειν τοῖς πωλοδάμναις τῷ ὅταν μὲν πείθωνται τῶν ἡδέων τι αὐτοῖς γίγνεσθαι, ὅταν δὲ ἀπειθῶσι πράγματα ἔχειν, ἔστ᾽ ἂν ὑπηρετήσωσι κατὰ γνώμην τῷ πωλοδάμνῃ: [8] καὶ τὰ κυνίδια δὲ πολὺ τῶν ἀνθρώπων καὶ τῇ γνώμῃ καὶ τῇ γλώττῃ ὑποδεέστερα ὄντα ὅμως καὶ περιτρέχειν καὶ κυβιστᾶν καὶ ἄλλα πολλὰ μανθάνει τῷ αὐτῷ τούτῳ τρόπῳ. ὅταν μὲν γὰρ πείθηται, λαμβάνει τι ὧν δεῖται, ὅταν δὲ ἀμελῇ, κολάζεται. [9] ἀνθρώπους δ᾽ ἔστι πιθανωτέρους ποιεῖν καὶ λόγῳ, ἐπιδεικνύοντα ὡς συμφέρει αὐτοῖς πείθεσθαι, τοῖς δὲ δούλοις καὶ ἡ δοκοῦσα θηριώδης παιδεία εἶναι πάνυ ἐστὶν ἐπαγωγὸς πρὸς τὸ πείθεσθαι διδάσκειν: τῇ γὰρ γαστρὶ αὐτῶν ἐπὶ ταῖς ἐπιθυμίαις προσχαριζόμενος ἂν πολλὰ ἁνύτοις παρ᾽ αὐτῶν. αἱ δὲ φιλότιμοι τῶν φύσεων καὶ τῷ ἐπαίνῳ παροξύνονται. πεινῶσι γὰρ τοῦ ἐπαίνου οὐχ ἧττον ἔνιαι τῶν φύσεων ἢ ἄλλαι τῶν σίτων τε καὶ ποτῶν.
Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus.tufts.edu
[6] οὐκοῦν, ἔφη, ὦ Σώκρατες, τὰ μὲν ἄλλα ζῷα ἐκ δυοῖν τούτοιν τὸ πείθεσθαι μανθάνουσιν, ἔκ τε τοῦ ὅταν ἀπειθεῖν ἐπιχειρῶσι κολάζεσθαι καὶ ἐκ τοῦ ὅταν προθύμως ὑπηρετῶσιν εὖ πάσχειν. [7] οἵ τε γοῦν πῶλοι μανθάνουσιν ὑπακούειν τοῖς πωλοδάμναις τῷ ὅταν μὲν πείθωνται τῶν ἡδέων τι αὐτοῖς γίγνεσθαι, ὅταν δὲ ἀπειθῶσι πράγματα ἔχειν, ἔστ᾽ ἂν ὑπηρετήσωσι κατὰ γνώμην τῷ πωλοδάμνῃ· [8] καὶ τὰ κυνίδια δὲ πολὺ τῶν ἀνθρώπων καὶ τῇ γνώμῃ καὶ τῇ γλώττῃ ὑποδεέστερα ὄντα ὅμως καὶ περιτρέχειν καὶ κυβιστᾶν καὶ ἄλλα πολλὰ μανθάνει τῷ αὐτῷ τούτῳ τρόπῳ. ὅταν μὲν γὰρ πείθηται, λαμβάνει τι ὧν δεῖται, ὅταν δὲ ἀμελῇ, κολάζεται. [9] ἀνθρώπους δ᾽ ἔστι πιθανωτέρους ποιεῖν καὶ λόγῳ, ἐπιδεικνύοντα ὡς συμφέρει αὐτοῖς πείθεσθαι, τοῖς δὲ δούλοις καὶ ἡ δοκοῦσα θηριώδης παιδεία εἶναι πάνυ ἐστὶν ἐπαγωγὸς πρὸς τὸ πείθεσθαι διδάσκειν: τῇ γὰρ γαστρὶ αὐτῶν ἐπὶ ταῖς ἐπιθυμίαις προσχαριζόμενος ἂν πολλὰ ἁνύτοις παρ᾽ αὐτῶν. αἱ δὲ φιλότιμοι τῶν φύσεων καὶ τῷ ἐπαίνῳ παροξύνονται. πεινῶσι γὰρ τοῦ ἐπαίνου οὐχ ἧττον ἔνιαι τῶν φύσεων ἢ ἄλλαι τῶν σίτων τε καὶ ποτῶν.
|
οὐκοῦν, ἔφη, ὦ Σώκρατες, |
α-κύρια |
|
τὰ μὲν ἄλλα ζῷα |
|
|
ἐκ δυοῖν τούτοιν τὸ πείθεσθαι |
|
|
μανθάνουσιν, |
|
|
ἔκ τε τοῦ κολάζεσθαι |
|
|
ὅταν ἀπειθεῖν ἐπιχειρῶσι (τὰ ζῷα) |
χρον. υποθ. |
|
καὶ ἐκ τοῦ εὖ πάσχειν. |
|
|
ὅταν προθύμως ὑπηρετῶσιν (τὰ ζῷα) |
χρον. υποθ. |
|
|
|
|
|
|
|
οἵ τε γοῦν πῶλοι μανθάνουσιν |
β-κύρια |
|
ὑπακούειν τοῖς πωλοδάμναις τῷ |
|
|
ὅταν μὲν πείθωνται (οἵ πῶλοι) |
χρον. υποθ. |
|
τῶν ἡδέων τι αὐτοῖς γίγνεσθαι, |
|
|
ὅταν δὲ ἀπειθῶσι (οἵ πῶλοι) |
χρον. υποθ. |
|
πράγματα ἔχειν, |
|
|
|
|
|
ἔστ᾽ ἂν ὑπηρετήσωσι (οἵ πῶλοι) |
χρον. υποθ. |
|
κατὰ γνώμην τῷ πωλοδάμνῃ· |
|
|
|
|
|
καὶ τὰ κυνίδια δὲ |
γ-κύρια |
|
πολὺ τῶν ἀνθρώπων |
|
|
καὶ τῇ γνώμῃ |
|
|
καὶ τῇ γλώττῃ |
|
|
ὑποδεέστερα ὄντα |
|
|
ὅμως καὶ περιτρέχειν |
|
|
καὶ κυβιστᾶν |
|
|
καὶ ἄλλα πολλὰ |
|
|
μανθάνει |
|
|
τῷ αὐτῷ τούτῳ τρόπῳ. |
|
|
|
|
|
ὅταν μὲν γὰρ πείθηται, (τὰ κυνίδια) |
χρον. υποθ. |
|
|
|
|
λαμβάνει τι ( τούτων) (τὰ κυνίδια) |
δ-κύρια |
|
|
|
|
ὧν δεῖται, (τὰ κυνίδια) |
αναφ. ονομ. |
|
|
|
|
ὅταν δὲ ἀμελῇ, (τὰ κυνίδια) |
χρον. υποθ. |
|
|
|
|
κολάζεται. (τὰ κυνίδια) |
ε-κύρια |
|
|
|
|
ἀνθρώπους δ᾽ ἔστι |
στ-κύρια |
|
πιθανωτέρους ποιεῖν |
|
|
καὶ λόγῳ, ἐπιδεικνύοντα |
|
|
|
|
|
ὡς συμφέρει αὐτοῖς |
ειδική |
|
πείθεσθαι, |
|
|
|
|
|
τοῖς δὲ δούλοις |
στ-κύρια |
|
καὶ ἡ δοκοῦσα θηριώδης παιδεία |
|
|
εἶναι πάνυ |
|
|
ἐστὶν |
|
|
ἐπαγωγὸς |
|
|
πρὸς τὸ πείθεσθαι διδάσκειν· |
|
|
|
|
|
τῇ γὰρ γαστρὶ αὐτῶν |
ζ-κύρια |
|
ἐπὶ ταῖς ἐπιθυμίαις |
|
|
προσχαριζόμενος (τι πλέον) |
|
|
ἂν πολλὰ ἁνύτοις (σύ) |
|
|
παρ᾽ αὐτῶν. |
|
|
|
|
|
αἱ δὲ φιλότιμοι τῶν φύσεων |
η-κύρια |
|
καὶ τῷ ἐπαίνῳ παροξύνονται. |
|
|
|
|
|
πεινῶσι γὰρ τοῦ ἐπαίνου |
θ-κύρια |
|
οὐχ ἧττον ἔνιαι τῶν φύσεων |
|
|
ἢ ἄλλαι τῶν σίτων τε καὶ ποτῶν. |
|
Λεξιλογικά
πῶλος: πουλάρι, νεαρό άλογο
πωλοδάμνης: δαμαστής αλόγων
κυνίδιον: μικρός σκύλος, κουτάβι, σκυλάκι
κυβιστάω-ῶ: πέφτω με το κεφάλι και γυρίζω τούμπα, κατρακυλώ, αναστρέφομαι
κολάζω: τιμωρώ
ἐπαγωγός: ελκυστικός, δελεαστικός, γοητευτικός, θελκτικός, αυτός που αποπλανεί, που εξαπατά
γαστήρ: κοιλιά, στομάχι
προσχαρίζομαι: κάνω για χάρη κάποιου, δωρίζω επιπλέον
παροξύνω: παροτρύνω, παρακινώ
σῖτος: φαγητό, τρόφιμα
Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για τις άγνωστες λέξεις
Συντακτική ανάλυση: για να δεις τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, αν χρησιμοποιείς υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη, αν χρησιμοποιείς τηλέφωνο ή τάμπλετ.
Για τη μετάφραση της κάθε σειράς πάτα πάτα τον αριθμό.
οὐκοῦν,
ἔφη,
ὦ Σώκρατες,
τὰ μὲν ἄλλα
ζῷα
ἐκ
δυοῖν
τούτοιν
τὸ πείθεσθαι
μανθάνουσιν,
ἔκ τε τοῦ
ὅταν
ἀπειθεῖν
ἐπιχειρῶσι
κολάζεσθαι καὶ
ἐκ τοῦ
ὅταν
προθύμως
ὑπηρετῶσιν
εὖ πάσχειν.
οἵ τε γοῦν πῶλοι
μανθάνουσιν
ὑπακούειν
τοῖς πωλοδάμναις τῷ
ὅταν μὲν
πείθωνται
τῶν ἡδέων
τι
αὐτοῖς
γίγνεσθαι,
ὅταν δὲ
ἀπειθῶσι
πράγματα
ἔχειν,
ἔστ᾽ ἂν
ὑπηρετήσωσι
κατὰ γνώμην
τῷ πωλοδάμνῃ·
καὶ
τὰ κυνίδια δὲ
πολὺ
τῶν ἀνθρώπων καὶ
τῇ γνώμῃ καὶ
τῇ γλώττῃ
ὑποδεέστερα
ὄντα ὅμως καὶ
περιτρέχειν καὶ
κυβιστᾶν καὶ
ἄλλα
πολλὰ
μανθάνει
τῷ αὐτῷ
τούτῳ
τρόπῳ.
ὅταν μὲν γὰρ
πείθηται,
ὧν
δεῖται,
ὅταν δὲ
ἀμελῇ,
ἀνθρώπους δ᾽
ἔστι
πιθανωτέρους
ποιεῖν καὶ
λόγῳ,
ἐπιδεικνύοντα
1. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι:
τούτοιν: δοτική ενικού και πληθυντικού: τούτῳ, τούτοις
τι: γενική ενικού και πληθυντικού: τινός / του, τινῶν
πωλοδάμναις: κλητική ενικού: πωλοδάμνα
ἀμελῇ: ενεστώτας, προστακτική, β' ενικό: ἀμέλει
θηριώδης: υπερθετικός βαθμός, αιτιατική ενικού: θηριωδέστατον
γαστρὶ: δοτική πληθυντικού: γαστράσι
ἁνύτοις: αόριστος, προστακτική, β' πληθυντικό: ἁνύσατε
2. πείθεσθαι, ἀπειθεῖν, κολάζεσθαι, πάσχειν, ὑπακούειν, γίγνεσθαι, περιτρέχειν, κυβιστᾶν, ποιεῖν. Να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων στην ίδια φωνή.
| Ενεστώτας | Μέλλοντας | Αόριστος | Παρακείμενος |
| πείθεσθαι | πείσεσθαι | πιθέσθαι | πεπεῖσθαι |
| ἀπειθεῖν | ἀπειθήσειν | ἀπειθῆσαι | - |
| κολάζεσθαι | κολάσεσθαι | κολάσασθαι | κεκολάσθαι |
| πάσχειν | πείσεσθαι | παθεῖν | πεπονθέναι |
| ὑπακούειν | ὑπακούσεσθαι | ὑπακοῦσαι | ὑπακηκοέναι |
| γίγνεσθαι | γενήσεσθαι | γενέσθαι | γεγενῆσθαι / γεγονέναι |
| περιτρέχειν | περιδραμεῖσθαι | περιδραμεῖν | περιδεδραμηκέναι |
| κυβιστᾶν | κυβιστήσειν | κυβιστῆσαι | - |
| ποιεῖν | ποιήσειν | ποιῆσαι | πεποιηκέναι |