Στην ενότητα παρουσιάζονται τα φαινόμενα: κατηγορούμενο, απρόσωπη σύνταξη, ρηματικά επίθετα, -τος - τέος, προτάσεις (υποθετικές 3, αναφορικές 2).
Πατήστε στον κατάλογο για να εμφανιστούν σελίδες με παρόμοιο περιεχόμενο.
Κατέβασε το αρχείο σε , για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.
Καλή προσπάθεια.
Για τον Πλάτωνα
Βικιπαίδεια ,
Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Ο λόγος: Απολογία ,
Περισσότερα κείμενα στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
Για το κείμενο
Στον λόγο του Πλάτωνα Γοργίας (ή περί ρητορικής· ανατρεπτικός = που αναιρεί τους λόγους των άλλων) το θέμα που συζητείται είναι η σύγκρουση της φιλοσοφικής ηθικής με τη ρητορική και νικήτρια αναδεικνύεται η πρώτη. Στο τέλος της συζήτησης γίνεται αποδεκτό ότι είναι προτιμότερο να αδικείται κανείς παρά να αδικεί, ότι η δίκαιη τιμωρία είναι καλύτερη από την ατιμωρησία και ότι πρέπει να είναι κανείς και όχι να φαίνεται δίκαιος. Η ρητορική οφείλει να υπηρετεί το δίκαιο. Το άδικο δεν υπερισχύει του δικαίου. Το θέμα θα ξανασυζητηθεί στην Πολιτεία.
[507 γ] ἐγὼ μὲν οὖν ταῦτα οὕτω τίθεμαι καί φημι ταῦτα ἀληθῆ εἶναι· εἰ δὲ ἔστιν ἀληθῆ, τὸν βουλόμενον, ὡς ἔοικεν, εὐδαίμονα [507 δ] εἶναι σωφροσύνην μὲν διωκτέον καὶ ἀσκητέον, ἀκολασίαν δὲ φευκτέον ὡς ἔχει ποδῶν ἕκαστος ἡμῶν, καὶ παρασκευαστέον μάλιστα μὲν μηδὲν δεῖσθαι τοῦ κολάζεσθαι, ἐὰν δὲ δεηθῇ ἢ αὐτὸς ἢ ἄλλος τις τῶν οἰκείων, ἢ ἰδιώτης ἢ πόλις, ἐπιθετέον δίκην καὶ κολαστέον, εἰ μέλλει εὐδαίμων εἶναι. οὗτος ἔμοιγε δοκεῖ ὁ σκοπὸς εἶναι πρὸς ὃν βλέποντα δεῖ ζῆν, καὶ πάντα εἰς τοῦτο τὰ αὑτοῦ συντείνοντα καὶ τὰ τῆς πόλεως, ὅπως δικαιοσύνη παρέσται καὶ σωφροσύνη [507 ε] τῷ μακαρίῳ μέλλοντι ἔσεσθαι, οὕτω πράττειν, οὐκ ἐπιθυμίας ἐῶντα ἀκολάστους εἶναι καὶ ταύτας ἐπιχειροῦντα πληροῦν, ἀνήνυτον κακόν, λῃστοῦ βίον ζῶντα. οὔτε γὰρ ἂν ἄλλῳ ἀνθρώπῳ προσφιλὴς ἂν εἴη ὁ τοιοῦτος οὔτε θεῷ· κοινωνεῖν γὰρ ἀδύνατος, ὅτῳ δὲ μὴ ἔνι κοινωνία, φιλία οὐκ ἂν εἴη.
Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus.tufts.edu
[507c] ἐγὼ μὲν οὖν ταῦτα οὕτω τίθεμαι καί φημι ταῦτα ἀληθῆ εἶναι· εἰ δὲ ἔστιν ἀληθῆ, τὸν βουλόμενον, ὡς ἔοικεν, εὐδαίμονα [507d] εἶναι σωφροσύνην μὲν διωκτέον καὶ ἀσκητέον, ἀκολασίαν δὲ φευκτέον ὡς ἔχει ποδῶν ἕκαστος ἡμῶν, καὶ παρασκευαστέον μάλιστα μὲν μηδὲν δεῖσθαι τοῦ κολάζεσθαι, ἐὰν δὲ δεηθῇ ἢ αὐτὸς ἢ ἄλλος τις τῶν οἰκείων, ἢ ἰδιώτης ἢ πόλις, ἐπιθετέον δίκην καὶ κολαστέον, εἰ μέλλει εὐδαίμων εἶναι. οὗτος ἔμοιγε δοκεῖ ὁ σκοπὸς εἶναι πρὸς ὃν βλέποντα δεῖ ζῆν, καὶ πάντα εἰς τοῦτο τὰ αὑτοῦ συντείνοντα καὶ τὰ τῆς πόλεως, ὅπως δικαιοσύνη παρέσται καὶ σωφροσύνη [507e] τῷ μακαρίῳ μέλλοντι ἔσεσθαι, οὕτω πράττειν, οὐκ ἐπιθυμίας ἐῶντα ἀκολάστους εἶναι καὶ ταύτας ἐπιχειροῦντα πληροῦν, ἀνήνυτον κακόν, λῃστοῦ βίον ζῶντα. οὔτε γὰρ ἂν ἄλλῳ ἀνθρώπῳ προσφιλὴς ἂν εἴη ὁ τοιοῦτος οὔτε θεῷ· κοινωνεῖν γὰρ ἀδύνατος, ὅτῳ δὲ μὴ ἔνι κοινωνία, φιλία οὐκ ἂν εἴη.
ἐγὼ μὲν οὖν ταῦτα οὕτω |
α-κύρια |
τίθεμαι |
|
καί φημι (ἐγὼ) |
β-κύρια |
ταῦτα ἀληθῆ εἶναι· |
|
εἰ δὲ |
υποθετική |
ἔστιν ἀληθῆ, (ταῦτα) |
|
ὡς ἔοικεν, |
αναφορική |
τὸν βουλόμενον |
γ-κύρια |
εὐδαίμονα εἶναι |
|
σωφροσύνην μὲν |
|
διωκτέον [δεῖ διώκειν] |
|
καὶ ἀσκητέον, |
δ-κύρια |
[δεῖ ἀσκεῖν] (τὸν βουλόμενον) |
|
ἀκολασίαν δὲ |
ε-κύρια |
φευκτέον [δεῖ φεύγειν] (τὸν βουλόμενον) |
|
ὡς ἔχει |
αναφορική |
ποδῶν ἕκαστος ἡμῶν, |
|
καὶ παρασκευαστέον [δεῖ παρασκευάζεσθαι] μάλιστα μὲν |
στ-κύρια |
μηδὲν δεῖσθαι |
|
τοῦ κολάζεσθαι, |
|
ἐὰν δὲ δεηθῇ |
υποθετική |
ἢ αὐτὸς (οὗτος) |
|
ἢ ἄλλος τις τῶν οἰκείων, |
|
ἢ ἰδιώτης |
|
ἢ πόλις, |
|
ἐπιθετέον δίκην |
ζ-κύρια |
[δεῖ ἐπιτίθεσθαι δίκην αὐτῷ] |
|
καὶ κολαστέον, |
η-κύρια |
[δεῖ κολάζεσθαι αὐτόν] |
|
εἰ μέλλει (οὗτος) |
υποθετική |
εὐδαίμων εἶναι. |
|
οὗτος ἔμοιγε δοκεῖ |
θ-κύρια |
ὁ σκοπὸς εἶναι |
|
πρὸς ὃν βλέποντα |
αναφ. προσδ. |
δεῖ |
|
ζῆν, |
|
καὶ πάντα εἰς τοῦτο |
ι-κύρια |
τὰ αὑτοῦ συντείνοντα |
|
καὶ τὰ τῆς πόλεως, |
|
ὅπως δικαιοσύνη καὶ σωφροσύνη |
πλάγ. ερωτ. |
παρέσται |
|
τῷ μακαρίῳ μέλλοντι ἔσεσθαι, |
|
οὕτω [δεῖ] |
|
πράττειν, |
|
οὐκ ἐπιθυμίας ἐῶντα |
|
ἀκολάστους εἶναι |
|
καὶ ταύτας ἐπιχειροῦντα |
|
πληροῦν, |
|
ἀνήνυτον κακόν, |
|
λῃστοῦ βίον ζῶντα. |
|
οὔτε γὰρ ἂν ἄλλῳ ἀνθρώπῳ |
ια-κύρια |
προσφιλὴς ἂν εἴη |
|
ὁ τοιοῦτος |
|
οὔτε θεῷ· |
|
κοινωνεῖν γὰρ ἀδύνατος |
ιβ-κύρια |
(ἐστί), |
|
ὅτῳ δὲ κοινωνία, |
ιγ-κύρια |
μὴ ἔνι |
|
φιλία |
|
οὐκ ἂν εἴη. |
|
Λεξιλογικά
τίθεμαι: θεωρώ, πιστεύω, νομίζω
δεῖσθαι: του ρ. δέω: έχω ανάγκη από, χρειάζομαι
συντείνω: κατευθύνω όλες μου τις δυνάμεις προς κάτι συγκεκριμένο
πάρειμι: είμαι δίπλα ή κοντά σε κάποιον
ἀνήνυτος: αναποτελεσματικός, ανεκτέλεστος, ατελέσφορος
κοινωνέω-ῶ: έχω σχέσεις ή συναναστρέφομαι
κοινωνία: συμμετοχή, συναναστροφή, συνομιλία
Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για τις άγνωστες λέξεις
Συντακτική ανάλυση: για να δεις τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, αν χρησιμοποιείς υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη, αν χρησιμοποιείς τηλέφωνο ή τάμπλετ.
Για τη μετάφραση της κάθε σειράς πάτα τον αριθμό.
ὡς
ἔοικεν,
τὸν βουλόμενον
εὐδαίμονα [507 δ]
εἶναι
σωφροσύνην μὲν
διωκτέον
[δεῖ
διώκειν]
καὶ
παρασκευαστέον
[δεῖ
παρασκευάζεσθαι]
μάλιστα μὲν
μηδὲν
δεῖσθαι
τοῦ κολάζεσθαι,
ἐὰν δὲ δεηθῇ ἢ
αὐτὸς ἢ
ἄλλος
τις
τῶν οἰκείων, ἢ
ἰδιώτης ἢ πόλις,
καὶ
κολαστέον,
[δεῖ
κολάζεσθαι
αὐτόν]
καὶ
πάντα
εἰς τοῦτο
τὰ αὑτοῦ
συντείνοντα καὶ
τὰ τῆς πόλεως,
ὅπως
δικαιοσύνη
παρέσται καὶ
σωφροσύνη [507 ε]
τῷ μακαρίῳ
μέλλοντι
ἔσεσθαι
,
οὕτω
[δεῖ]
πράττειν, οὐκ
ἐπιθυμίας
ἐῶντα
ἀκολάστους
εἶναι καὶ
ταύτας
ἐπιχειροῦντα
πληροῦν,
ἀνήνυτον
κακόν,
λῃστοῦ
βίον
ζῶντα.
1. 1. Να γίνει χρονική και εγκλητική αντικατάσταση των ρημάτων: δεηθῇ, ἔνι
ενεστώτας | παρτ. | μέλλοντας | Αόριστος | παθ. αόρ. | παρακείμενος | υπερσ. |
δέοιτο | -- | -- | δεήσηται | δεηθῇ | δεδεημένος ᾖ | -- |
ἔνεστι / ἔνι | ἐνῆν | ἐνέσται | ἐνεγένετο | -- | ἐγγέγονε | ἐνεγεγόνει |
οριστική | υποτακτική | ευκτική | προστακτική |
ἐδεήθη | δεηθῇ | δεηθείη | κηδέσθω |
ἔνεστι / ἔνι | ἐνῇ | ἐνείη | ἐνέστω |
2.: Να γραφτούν οι ζητούμενοι τύποι:
βουλόμενον, δοτ. πληθ. | βουλομένοις
ποδῶν, ονομαστική ενικού | ὁ πούς
ζῆν, απρμφ. αορίστου β' | βιῶναι
συντείνοντα, μτχ. ενεργητικού αορίστου, δοτ. πληθ., θηλυκού γένους | ταῖς συντεινάσαις
πληροῦν, απρμφ. μέλλοντα, αορίστου, παρακειμένου | πληρώσειν, πληρῶσαι, πεπληρωκέναι
1. Να βρεθεί το είδος των προτάσεων και να δικαιολογηθεί ο τρόπος εκφοράς τους: α) ἵνα μὴ αὐτῶν πλέον ἔχωσιν, β) ὡς αἰσχρὸν καὶ ἄδικον τὸ πλεονεκτεῖν
α). ἵνα μὴ αὐτῶν πλέον ἔχωσιν: δ. τελική, εκφέρεται με υποτακτική γιατί είναι πρόταση επιθυμίας
β) ὡς αἰσχρὸν καὶ ἄδικον τὸ πλεονεκτεῖν: δ. ειδική, εκφέρεται με οριστική, γιατί δείχνει το πραγματικό