Στην ενότητα παρουσιάζονται τα φαινόμενα: προτάσεις (υποθετικές 4, αναφορικές 2, ειδικές 2, ενδοιαστικές 2).
Πατήστε στον κατάλογο για να εμφανιστούν σελίδες με παρόμοιο περιεχόμενο.
Κατέβασε το αρχείο σε 
, για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.
Καλή προσπάθεια.
Για τον Πλάτωνα
Βικιπαίδεια 
,
Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Το κείμενο: Πολιτεία
,
,
,
Περισσότερα κείμενα στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
στις
Ψηφίδες
Για το κείμενο
Πολιτεία (ή περί του δικαίου· πολιτικός) Αποτελείται από 10 βιβλία. Ορίζονται η έννοια, η προέλευση και ο σκοπός της δικαιοσύνης και γίνεται αναφορά στο σχηματισμό των κρατών. Η περί δικαίου θεωρία συσχετίζεται με τη διάκριση των τάξεων. Υποστηρίζεται ότι οι κυβερνήτες πρέπει να διαθέτουν σοφία, οι πολεμιστές ανδρεία, ενώ η σωφροσύνη πρέπει να υπάρχει σε όλους. Επισημαίνεται ότι η δικαιοσύνη απαιτεί από τον καθένα να ασχολείται με την εργασία του, χωρίς να παρεμποδίζει τους άλλους. Παρουσιάζονται οι αρχές της ιδανικής πολιτείας και εξαίρεται η σημασία και η θεμελιακή θέση της παιδείας (μύθος του σπηλαίου). Η παιδεία θεωρείται η μόνη οδός για τη γνώση της αλήθειας, τη γνώση των Ιδεών και τη θέαση (= ενατένιση) του Αγαθού. Τέλος, γίνεται λόγος για τα πολιτεύματα [τιμοκρατία (= εξουσία ανάλογα με τον πλούτο), ολιγαρχία, δημοκρατία, τυραννίδα] και ο διάλογος κλείνει με τον μύθο του θανάτου και της μεταθανάτιας κρίσης.
[473γ] ἐὰν μή, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἢ οἱ φιλόσοφοι βασιλεύσωσιν ἐν [473δ] ταῖς πόλεσιν ἢ οἱ βασιλῆς τε νῦν λεγόμενοι καὶ δυνάσται φιλοσοφήσωσι γνησίως τε καὶ ἱκανῶς, καὶ τοῦτο εἰς ταὐτὸν συμπέσῃ, δύναμίς τε πολιτικὴ καὶ φιλοσοφία, τῶν δὲ νῦν πορευομένων χωρὶς ἐφ᾽ ἑκάτερον αἱ πολλαὶ φύσεις ἐξ ἀνάγκης ἀποκλεισθῶσιν, οὐκ ἔστι κακῶν παῦλα, ὦ φίλε Γλαύκων, ταῖς πόλεσι, δοκῶ δ᾽ οὐδὲ τῷ ἀνθρωπίνῳ γένει, [473ε] οὐδὲ αὕτη ἡ πολιτεία μή ποτε πρότερον φυῇ τε εἰς τὸ δυνατὸν καὶ φῶς ἡλίου ἴδῃ, ἣν νῦν λόγῳ διεληλύθαμεν. ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν ὃ ἐμοὶ πάλαι ὄκνον ἐντίθησι λέγειν, ὁρῶντι ὡς πολὺ παρὰ δόξαν ῥηθήσεται· χαλεπὸν γὰρ ἰδεῖν ὅτι οὐκ ἂν ἄλλη τις εὐδαιμονήσειεν οὔτε ἰδίᾳ οὔτε δημοσίᾳ.
Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus.tufts.edu
[473c] ἐὰν μή, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἢ οἱ φιλόσοφοι βασιλεύσωσιν ἐν [473d] ταῖς πόλεσιν ἢ οἱ βασιλῆς τε νῦν λεγόμενοι καὶ δυνάσται φιλοσοφήσωσι γνησίως τε καὶ ἱκανῶς, καὶ τοῦτο εἰς ταὐτὸν συμπέσῃ, δύναμίς τε πολιτικὴ καὶ φιλοσοφία, τῶν δὲ νῦν πορευομένων χωρὶς ἐφ᾽ ἑκάτερον αἱ πολλαὶ φύσεις ἐξ ἀνάγκης ἀποκλεισθῶσιν, οὐκ ἔστι κακῶν παῦλα, ὦ φίλε Γλαύκων, ταῖς πόλεσι, δοκῶ δ᾽ οὐδὲ τῷ ἀνθρωπίνῳ γένει, [473e] οὐδὲ αὕτη ἡ πολιτεία μή ποτε πρότερον φυῇ τε εἰς τὸ δυνατὸν καὶ φῶς ἡλίου ἴδῃ, ἣν νῦν λόγῳ διεληλύθαμεν. ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν ὃ ἐμοὶ πάλαι ὄκνον ἐντίθησι λέγειν, ὁρῶντι ὡς πολὺ παρὰ δόξαν ῥηθήσεται· χαλεπὸν γὰρ ἰδεῖν ὅτι οὐκ ἂν ἄλλη τις εὐδαιμονήσειεν οὔτε ἰδίᾳ οὔτε δημοσίᾳ.
|
ἦν δ᾽ ἐγώ, |
α-κύρια |
|
|
|
|
ἐὰν μή, |
υποθετική |
|
ἢ οἱ φιλόσοφοι βασιλεύσωσιν ἐν ταῖς πόλεσιν |
|
|
|
|
|
ἢ οἱ βασιλῆς τε νῦν λεγόμενοι |
υποθετική |
|
καὶ δυνάσται |
|
|
φιλοσοφήσωσι |
|
|
γνησίως τε καὶ ἱκανῶς, |
|
|
|
|
|
καὶ τοῦτο εἰς ταὐτὸν συμπέσῃ, |
υποθετική |
|
δύναμίς τε πολιτικὴ καὶ φιλοσοφία, |
|
|
|
|
|
τῶν δὲ νῦν πορευομένων |
υποθετική |
|
χωρὶς ἐφ᾽ ἑκάτερον |
|
|
αἱ πολλαὶ φύσεις ἐξ ἀνάγκης |
|
|
ἀποκλεισθῶσιν, |
|
|
|
|
|
οὐκ ἔστι κακῶν παῦλα, ὦ φίλε Γλαύκων, |
β-κύρια |
|
ταῖς πόλεσι, |
|
|
|
|
|
δοκῶ δ᾽ (ἐγώ) |
γ-κύρια |
|
οὐδὲ τῷ ἀνθρωπίνῳ γένει, |
|
|
|
|
|
οὐδὲ αὕτη ἡ πολιτεία |
ενοιδαστική |
|
μή ποτε πρότερον |
|
|
φυῇ τε εἰς τὸ δυνατὸν |
|
|
|
|
|
καὶ φῶς ἡλίου ἴδῃ, (ἡ πολιτεία) |
ενοιδαστική |
|
|
|
|
ἣν νῦν λόγῳ διεληλύθαμεν. (ἡμεῖς) |
αναφ. προσδ. |
|
|
|
|
ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν |
δ-κύρια |
|
|
|
|
ὃ ἐμοὶ πάλαι ὄκνον ἐντίθησι |
αναφ. προσδ. |
|
λέγειν, |
|
|
ὁρῶντι |
|
|
|
|
|
ὡς πολὺ παρὰ δόξαν |
ειδική |
|
ῥηθήσεται· (τοῦτο) |
|
|
|
|
|
χαλεπὸν γὰρ (έστι) |
ε-κύρια |
|
ἰδεῖν |
|
|
|
|
|
ὅτι οὐκ ἄλλη τις |
ειδική |
|
ἂν εὐδαιμονήσειεν |
|
|
οὔτε ἰδίᾳ |
|
|
οὔτε δημοσίᾳ. |
|
Λεξιλογικά
ἦν: του ρ. ἠμί: λέγω
βασιλῆς: αττικός τύπος της αιτ. πληθ. βασιλεῖς
δυνάστης: κύριος, αφέντης, απόλυτος άρχοντας, κυβερνήτης
ὄκνος: αμφιβολία, δισταγμός
ἐν-τίθημι: βάζω μέσα
δόξα: αντίληψη, γνώμη, σωστή ή λανθασμένη
παῦλα: παύση, ανάπαυση, σταμάτημα, τέλος
φύομαι: γεννιέμαι, φυτρώνω, μεγαλώνω
Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για τις άγνωστες λέξεις
Συντακτική ανάλυση: για να δεις τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, αν χρησιμοποιείς υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη, αν χρησιμοποιείς τηλέφωνο ή τάμπλετ.
Για τη μετάφραση της κάθε σειράς τον αριθμό.
ἐὰν μή, ἢ
οἱ φιλόσοφοι
βασιλεύσωσιν [473δ]
ἐν ταῖς πόλεσιν
καὶ
τοῦτο
εἰς ταὐτὸν συμπέσῃ,
δύναμίς τε
πολιτικὴ καὶ
φιλοσοφία,
δοκῶ δ᾽ οὐδὲ
τῷ ἀνθρωπίνῳ
γένει,
[473ε] οὐδὲ
αὕτη
ἡ πολιτεία μή
ποτε πρότερον
φυῇ τε
εἰς τὸ δυνατὸν
ὡς
πολὺ
παρὰ δόξαν
ῥηθήσεται·
ὅτι οὐκ
ἄλλη
τις
ἂν εὐδαιμονήσειεν οὔτε
ἰδίᾳ οὔτε
δημοσίᾳ.
Μτφρ. Ι.Ν. Γρυπάρης. χ.χ. Πλάτων. Πολιτεία. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια. Πρόλογος Ε. Παπανούτσος. Ι–ΙΙ. Αθήνα: Ζαχαρόπουλος.
1. Να γραφεί η προστακτική αορίστου β’ ενεργητικής φ. των ρημάτων: συμπέσῃ, ἴδῃ, λέγειν
| συμπέσῃ | ἴδῃ | λέγειν |
| σύμπεσε | ἰδέ | εἰπέ |
| συμπεσέτω | ἰδέτω | εἰπέτω |
| συμπέσετε | ἴδετε | εἴπετε |
| συμπεσέτωσαν / συμπεσόντων | ἰδέτωσαν / ἰδόντων | εἰπέτωσαν / εἰπόντων |
2.: Να γραφτούν οι ζητούμενοι τύποι:
βασιλῆς, δοτ. & αιτ. ενικού | βασιλεῖ, βασιλέα
δυνάσται, γεν. ενικού & πληθυντικού | δυνάστου, δυναστῶν
παῦλα, γεν. & δοτ. ενικού | παύλης, παύλῃ
πόλεσι, αιτ. & κλητική ενικού | πόλιν, πόλι
φῶς, γεν. & δοτ. πληθυντικού | φώτων, φωσίν
1. Να βρεθεί το είδος των προτάσεων και να δικαιολογηθεί ο τρόπος εκφοράς τους: α) ἵνα μὴ αὐτῶν πλέον ἔχωσιν, β) ὡς αἰσχρὸν καὶ ἄδικον τὸ πλεονεκτεῖν
α). ἵνα μὴ αὐτῶν πλέον ἔχωσιν: δ. τελική, εκφέρεται με υποτακτική γιατί είναι πρόταση επιθυμίας
β) ὡς αἰσχρὸν καὶ ἄδικον τὸ πλεονεκτεῖν: δ. ειδική, εκφέρεται με οριστική, γιατί δείχνει το πραγματικό