Ο Σίθωνας ήταν γιος του Ποσειδώνα και της Όσσας ή του Άρη και της Αγχινόης, πατέρας της Ροιτείας και της Παλλήνης, τις οποίες απέκτησε από την Αχιρόη, αν και η Παλλήνη θεωρούνταν και κόρη της νύμφης Μενδηίδας. Ο Σίθωνας ήταν ὁ τῆς Θρᾳκίας Χερρονήσου βασιλεύς και της θρακικής φυλής των Οδομάντων. Από την πρώτη του κόρη ονομάστηκε το ακρωτήριο Ροίτειο της Τρωάδας, από τη δεύτερη μετονομάστηκε η χερσόνησος της Φλέγρας σε Παλλήνη. Από αυτή την όμορφη και χαριτωμένη κόρη έγινε περισσότερο γνωστός ο Σίθωνας.
Σύμφωνα με τον μύθο των αλεξανδρινών παραδόσεων, πολλοί μνηστήρες από τη Θράκη και την Ιλλυρία έρχονταν, για να ζητήσουν σε γάμο την πανέμορφη Παλλήνη. Σύμφωνα με τη συνήθεια που βρίσκουμε και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, όπως της Ιπποδάμειας, ο πατέρας της νύφης προσκαλούσε σε μονομαχία τους μνηστήρες με έπαθλο την Παλλήνη για σύζυγο και τη βασιλεία· σε περίπτωση ήττας ο Σίθωνας σκότωνε τον επίδοξο μνηστήρα. Λεγόταν, βέβαια, ότι ο Σίθωνας δεν ήθελε να παντρέψει την κόρη του, γιατί την ποθούσε ο ίδιος, και ούτε ήθελε να παραδώσει το βασίλειο. Ανάμεσα στους μνηστήρες που σκοτώθηκαν ήταν ο βασιλιάς της Ανθεμουσίας Μέροπας, της Μυγδονίας Περιφήτης κ.ά. Όταν ο Σίθωνας γέρασε, έβαζε τους μνηστήρες να μονομαχούν μεταξύ τους. Κάποτε όμως η Παλλήνη ερωτεύτηκε τον Κλίτο, που θα μονομαχούσε με τον Δρύαντα. Εκμυστηρεύτηκε το μυστικό της σε ένα γέροντα που τη βοήθησε τάζοντας χρυσάφι στον ηνίοχο του Δρύαντα, για να μην περάσει τις σφήνες στους άξονες των τροχών. Όταν, λοιπόν, ο Δρύαντας όρμησε εναντίον του Κλίτου, οι ρόδες από το άρμα του λύθηκαν, ο επίδοξος μνηστήρας έπεσε κάτω και ο ευνοημένος Κλίτος τον πρόλαβε και τον σκότωσε. Όμως ο Σίθωνας κατάλαβε τον δόλο της κόρης του και σχεδίαζε να την κάψει στην πυρά, μαζί με το πτώμα του Δρύαντα, για να την τιμωρήσει. Παρουσιάστηκε όμως μια θεϊκή οπτασία και ταυτόχρονα ξέσπασε δυνατή βροχή που έσβησε την πυρά. Φοβισμένος ο Σίθωνας, πάντρεψε την Παλλήνη με τον Κλίτο, ο οποίος βασίλεψε στη χώρα μετά τον θάνατο του Σίθωνα και μετονόμασε τη χώρα σε Παλλήνη προς τιμήν της γυναίκας του. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή ήταν η Αφροδίτη που εμφανίστηκε μέσα στη νύχτα, ξεσήκωσε τους πολίτες και έτσι σώθηκε η κόρη από τον θάνατο. (Φωτίου Βιβλιοθήκη, Κόνων,
Διηγήσεις 186 132 b
. Παρθένιος 6. Κόνων FgrHist 26 F 10. Στέφανος Βυζάντιος, λ.
Παλλήνη. Τζέτζης, Σχόλια στον Λυκόφρονα 1161)
Σε μια παραλλαγή του μύθου ο Διόνυσος, θεωρώντας υπεύθυνο τον Σίθωνα για πολλά ανομήματα —για τον θάνατο αμέτρητων μνηστήρων που είχαν πέσει στην παλαίστρα και για τον άνομο έρωτά του με την κόρη του—, εμφανίστηκε ως μνηστήρας και ζήτησε να παλέψει με την ίδια την κοπέλα. Ο Σίθωνας δέχτηκε αλλά βλέποντας ότι η κόρη του θα έχανε, σταμάτησε τον αγώνα και δέχτηκε να του τη δώσει για γυναίκα. Παρά την αίσια έκβαση του γάμου, στον οποίο παρευρέθηκαν πολλοί θεοί, ο Διόνυσος σκότωσε τον Σίθωνα με τον θύρσο του (Νόννος, Διον. 48,90-237). Σχολιαστές αναφέρουν τον Σίθωνα και ως πατέρα της Φυλλίδας.
Ο μύθος του Σίθωνα και της Παλλήνης ανήκει στις αλεξανδρινές παραδόσεις και δεν υπάρχει στο μυθολογικό υλικό της παλαιότερης εποχής. Ωστόσο, είναι φανερό ότι ο νεόπλαστος αυτός μύθος, όπως και άλλοι αλεξανδρινοί, δημιουργήθηκε με συστατικά στοιχεία της παλαιότερης μυθολογίας, ή διασκευάζοντάς τα. Με την έμφαση στον ερωτικό πυρήνα του μύθου εμφανώς ανακαλείται στη μνήμη ο πελοποννησιακός μύθος του Πέλοπα και του Οινόμαου (έρωτας του Οινόμαου για την κόρη του Ιπποδάμεια, «μνηστηροφονία», ρόλος του ηνιόχου στην κυριαρχία του επίδοξου μνηστήρα της κόρης και της εξουσίας Πέλοπα κτλ.), ενώ έχουν προστεθεί και άλλα, περισσότερο παραμυθικά στοιχεία (η νεροποντή που σβήνει την πυρά και που θυμίζει το σχετικό επεισόδιο με τον Κροίσο και τον Κύρο (Ηρ. 1, 87).
Σχετικά λήμματα
,