ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ |
Τρόποι Επικοινωνίας
με Σχολικό Σύμβουλο Αθανάσιο Κονταξή |
|||
|
Μαθήματα από τη Φινλανδία – Πως αξιολογούνται οι μαθητές
Πολλοί εκπαιδευτικοί, προσπαθώντας να αιτιολογήσουν την αδυναμία μεγάλου
ποσοστού μαθητών των ΕΠΑΛ στη μάθηση, ακόμη και σε στοιχειώδη ζητήματα όπως
ανάγνωση, γραφή και πράξεις, θεωρούν ότι ευθύνεται η μεγάλη επιείκεια στην
αξιολόγηση των μαθητών (θεσμική ή όχι).
Όπως όμως αποδεικνύεται στην πράξη από έρευνες ή και από μεμονωμένες
εμπειρίες που βιώνουμε καθημερινά, υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά ζητήματα που
επηρεάζουν την πρόοδο των μαθητών. Το θέμα το έχουμε προσεγγίσει σε πολλά
άρθρα μας, με κυριότερο το άρθρο:
Πως να κάνω μάθημα όταν το
επίπεδο μαθητών είναι τόσο χαμηλό;
Το παρόν άρθρο προσεγγίζει το θέμα της αξιολόγησης των μαθητών στο
εκπαιδευτικό σύστημα της Φινλανδίας, το οποίο καταφέρνει να επιτυγχάνει
υψηλές επιδόσεις σε όλες τις διεθνείς έρευνες, ενώ στους περισσότερους
τομείς εφαρμόζονται ακριβώς αντίθετες εκπαιδευτικές πολιτικές από αυτές που
επιδεικνύουν τα αυστηρά κανονιστικά πλαίσια του ΟΟΣΑ και έχουν βρει την
ακραία εφαρμογή τους στο αγγλοσαξωνικό σύστημα.
Οι αναλύσεις μας θα βασιστούν κυρίως στο σχετικά πρόσφατο (2013) βιβλίο
«Φινλανδικά Μαθήματα – Τι μπορεί να
μάθει ο κόσμος από την εκπαιδευτική αλλαγή στη Φινλανδία», του
Pasi
Sahlberg,
εκδόσεις Επίκεντρο. Σε
όσα σημεία η γραμματοσειρά είναι πλάγια, αναφερόμαστε σε αποσπάσματα από το
παραπάνω βιβλίο.
Επίσης
βασίζονται
και
στο
άρθρο:
OECD/CERI Finland: Emphasizing Development Instead of Competition and
Comparison. http://www.oecd.org/edu/ceri/34260381.pdf
και στο άρθρο: Το φινλανδικό θαύμα
στην εκπαίδευση
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=9625103
Γενικά, οι αρχές του εκπαιδευτικού συστήματος της Φινλανδίας είναι οι εξής:
«Στο Φινλανδικό σχολείο δεν χρησιμοποιούνται τυποποιημένες αξιολογήσεις που
βασίζονται στην απογραφή για να προσδιορίσουν την πρόοδο ή την επιτυχία.
Υπάρχουν τέσσερις βασικοί λόγοι για αυτό:
1.
Η εκπαιδευτική πολιτική στη Φινλανδία δίνει μεγάλη προτεραιότητα στην
εξατομικευμένη μάθηση και τη δημιουργική διδασκαλία ως σημαντικά συστατικά
στοιχεία της εκπαίδευσης. Επομένως η πρόοδος των μαθητών στα σχολεία
κρίνεται πρωταρχικά από τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά και τις ικανότητές
τους, παρά με βάση ενιαία κριτήρια και στατιστικούς δείκτες
2.
Οι παράγοντες ανάπτυξης της εκπαίδευσης, επιμένουν ότι το αναλυτικό
πρόγραμμα, η διδασκαλία και η μάθηση αποτελούν πρωταρχικά στοιχεία στην
εκπαίδευση που θα πρέπει απαραίτητα να οδηγούν τη σκέψη των εκπαιδευτικών
και τη σχολική πρακτική και όχι η εστίαση στην αξιολόγηση και τις εξετάσεις,
όπως συμβαίνει με κάποια άλλα εκπαιδευτικά συστήματα. Η αξιολόγηση των
μαθητών στα φινλανδικά σχολεία περιέχεται στις διαδικασίες διδασκαλίας και
μάθησης και έτσι χρησιμοποιούνται για να βελτιώσει το έργο τόσο των
εκπαιδευτικών όσο και των μαθητών στο σχολείο.
3.
Ο καθορισμός της προσωπικής και γνωστικής προόδου των μαθητών θεωρείται
ευθύνη του σχολείου, όχι εξωτερικών αξιολογήσεων και αξιολογητών. Τα
περισσότερα φινλανδικά σχολεία αναγνωρίζουν κάποια μειονεκτήματα, όπως τη
συγκρισιμότητα ή τη συνεκτικότητα, όταν αποκλειστικά οι εκπαιδευτικοί
αξιολογούν και βαθμολογούν τους μαθητές. Ταυτόχρονα, υπάρχει ευρεία
αναγνώριση ότι τα προβλήματα που συχνά σχετίζονται με τις εξωτερικές
τυποποιημένες εξετάσεις μπορεί να είναι ακόμη πιο σοβαρά. Αυτά τα
προβλήματα, σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς, περιλαμβάνουν ένα περιοριστικό
αναλυτικό πρόγραμμα της διδασκαλίας με στόχο την εξέταση και τον επιζήμιο
ανταγωνισμό μεταξύ των σχολείων και των εκπαιδευτικών. Η αξιολόγηση στη
σχολική αίθουσα και με βάση το σχολείο, αποτελούν, επομένως, σημαντικά και
πολύτιμα συστατικά στοιχεία των αναλυτικών προγραμμάτων των παιδαγωγικών
σχολών και των προγραμμάτων επαγγελματικής αναβάθμισης.
4.
Η φινλανδική εθνική στρατηγική για την αξιολόγηση των μαθητών βασίζεται στην
αρχή της διαφοροποίησης όπου οι επιδόσεις με βάση
τις εξετάσεις αποτελούν απλώς ένα
μέρος του συνόλου.
Συνεργατικότητα και όχι ανταγωνισμός μεταξύ των εκπαιδευτικών Όπως έχουμε επισημάνει προ πολλού, οι ατομικές προσπάθειες των εκπαιδευτικών είναι ευπρόσδεκτες αλλά δεν επαρκούν για να αντιμετωπίσουν το πολυπαραγοντικό πρόβλημα της εκπαίδευσης. Για αυτόν το λόγο προτείναμε διάφορες συλλογικές παρεμβάσεις με κυριότερη την ενεργοποίηση του Συμβούλιου Τμήματος. Δείτε σχετικά το άρθρο: |