Ο ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ      

http://users.sch.gr/kontaxis

 

Τα μαθήματα


Αγορά Εργασίας 

 

Παιδαγωγικά Θέματα

 

Ευκαιρίες

Νέα από τα σχολεία

Εκδηλώσεις

Εργαστήρια

Τεχνικός Πολιτισμός

Χρήσιμες Συνδέσεις

  Πως να κάνω μάθημα όταν το επίπεδο μαθητών είναι τόσο χαμηλό;

 

Πολλοί εκπαιδευτικοί θέτουν το παραπάνω ερώτημα, ιδίως όταν βιώνουν μέσα στην τάξη την αδιαφορία των περισσότερων μαθητών για το μάθημα, ή την αδυναμία τους να το παρακολουθήσουν, λόγω κενών που έχουν σε προαπαιτούμενες γνώσεις, ακόμη και στην κατανόηση της Ελληνικής γλώσσας ή στην αδυναμία τους για απλές πράξεις στα μαθηματικά.  Έτσι  τελικά, οι εκπαιδευτικοί συνήθως επικεντρώνονται στους λίγους μαθητές που θέλουν και μπορούν να παρακολουθήσουν, προσαρμόζοντας το μάθημά τους σε αυτούς. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα τη μεγέθυνση των διαφορών μέσα στην τάξη και την αδυναμία του σχολείου να αναιρέσει τις κοινωνικές ανισότητες στη μόρφωση. Η  παραπάνω κατάσταση  οδηγεί πολλούς εκπαιδευτικούς σε πλήρη απογοήτευση, ακόμη και σε ματαίωση, γεγονός που περιορίζει ακόμη περισσότερο τη δυνατότητά τους να παρέμβουν θετικά υπέρ των αδύναμων μαθητών.

Πως θα προτείναμε να αντιμετωπίζουμε τέτοιες καταστάσεις:

1.  Απο - ενοχοποίηση εκπαιδευτικών

 Πρώτα απ' όλα να κατανοήσουμε ότι δεν εξαρτώνται όλα από εμάς, δεν είμαστε εμείς υπεύθυνοι για όλα, δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα μόνοι μας.  Το φαινόμενο που περιγράφουμε είναι κοινωνικό, έχει ως αίτια τις κοινωνικές διαφορές και τις διαφορετικές ευκαιρίες μάθησης που έχουν  τα επιμέρους κοινωνικά στρώματα λόγω οικογενειακού περιβάλλοντος, βιωμάτων, προηγούμενων σχολείων κλπ. Επιπλέον, συνδέεται και με την αποθάρρυνση των συγκεκριμένων μαθητών στις προηγούμενες τάξεις. Επίσης  σχετίζεται με τον συνεχή περιορισμό  εξωτερικών κινήτρων μάθησης (ανταποδοτικότητα γνώσεων, κύρος απολυτηρίου ή πτυχίου κλπ),  και επιδεινώνεται στο περιβάλλον της κρίσης. Προφανώς, τον κάθε εκπαιδευτικό συνεγείρει αυτό που έλεγε ο ο Ο'  Neil «η μελέτη των παιδιών που έχουν μεγαλώσει κάτω από τις χειρότερες συνθήκες φανερώνει ότι αυτό που στην πραγματικότητα κάνει τη διαφορά στη ζωή αυτών των παιδιών δεν είναι οι φρικτές συνθήκες στο σπίτι τους, αλλά το γεγονός ότι βοηθήθηκαν από ένα ενήλικα που μπήκε στη ζωή τους, κι αυτός δεν είναι άλλος από το δάσκαλo ή τη δασκάλα τους» (O’Neil J, 1996, On Emotional Intelligence: A conversation with Daniel Goleman, Educational Leadership σ. 10)
Αν και πράγματι γνωρίζουμε ότι μπορούμε να κάνουμε θαύματα και να "σώσουμε" μαθητές, ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα, προφανώς δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί από έναν καθηγητή. Άρα, για να έχετε σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να δημιουργήσετε την ομάδα σας μαζί με άλλους εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονται να διερευνήσουν και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Ένα από τα καλύτερα εργαλεία για να προλαμβάνετε (κυρίως) αλλά και για να αντιμετωπίζετε τα προβλήματα που προκύπτουν σε κάποιες "δύσκολες" τάξεις, είναι το συμβούλιο τμήματος. Δείτε σχετικά το άρθρο: Συμβούλιο τμήματος και διαχείριση τάξης

2. Προσαρμογή των συμβουλών στο προσωπικό σας προφίλ.

Για το θέμα θα βρείτε πολλές συμβουλές, πολλές από τις οποίες θα σας πείσουν ότι είναι "δοκιμασμένες". Τίποτα από όσα βρείτε δεν είναι πανάκεια, ιδιαιτέρως αν δεν είναι συμβατά με την δική σας προσωπικότητα του εκπαιδευτικού, αυτήν που έχετε οικοδομήσει ως φοιτητής και ως εκπαιδευτικός. Άρα, διαλέξτε συμβουλές που συμβαδίζουν με τις αρχές και τις αξίες σας ή προσαρμόστε τις σε αυτές.

3. Η πιο άνιση εκπαίδευση είναι αυτή που προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές.

Με το δεδομένο ότι οι μαθητές ξεκινάνε από διαφορετικό επίπεδο σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, προσφέροντας σε όλους ίσες ευκαιρίες ουσιαστικά αυξάνουμε το χάσμα των προηγούμενων ανισοτήτων.

Άρα, είναι αναγκαίο το σχολείο να προσφέρει πολλαπλές δυνατότητες προσέγγισης της γνώσης,  ανάλογα με το επίπεδο (ετοιμότητα), τα ενδιαφέροντα, τις εμπειρίες, τις δεξιότητες και το μαθησιακό προφίλ του κάθε μαθητή. Αυτό σημαίνει ότι ο εκπαιδευτικός έχει τα εφόδια να εφαρμόσει διαφοροποίηση της διδασκαλίας στην τάξη. Όχι με τη στενή έννοια "κάνουμε διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς μαθητές", αλλά "διδάσκουμε με διαφορετικό τρόπο, τα ίδια βασικά πράγματα σε όλους τους μαθητές, προσπαθώντας να συγκλίνουμε τις επιδόσεις τους".

Για να εφαρμόσουμε τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας στην τάξη, προφανώς το μάθημα δεν μπορεί να βασίζεται στη μετωπική διδασκαλία, η οποία είναι μόνο μία και απευθύνεται συνήθως στο μέσο όρο της τάξης. Θα πρέπει το μάθημα να βασίζεται σε δραστηριότητες των μαθητών, δηλαδή σε ενεργητική μάθηση. Με τη διαφοροποίηση αυτών των δραστηριοτήτων προσφέρουμε εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης της γνώσης στους μαθητές.

Για την προσέγγιση των μαθητών, την προσέλκυση του ενδιαφέροντός τους και την ενεργή συμμετοχή τους στη μάθηση απαιτείται να δοθεί βάρος στη γνωριμία των ιδιαιτεροτήτων των μαθητών, στη βελτίωση του ψυχοκοινωνικού κλίματος της τάξης και του σχολείου, στη συνεργασία και ενιαία, κατά το δυνατόν, προσέγγιση των θεμάτων από όλους τους εκπαιδευτικούς  κλπ.

4. Πρακτικές παιδαγωγικές οδηγίες

Η παιδαγωγική ενθάρρυνση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για πολλούς μαθητές των επαγγελματικών σχολείων ώστε να επανενταχθούν στη διδακτική πράξη. Στο παρακάτω άρθρο θα βρείτε μεθόδους ενθάρρυνσης και  παραδείγματα, με έμφαση στις ειδικότητες των Μηχανολόγων.
Παιδαγωγική ενθάρρυνση των μαθητών σε συνθήκες κρίσης

Η συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών, τα όρια που συμφωνούνται και τηρούνται από κοινού, η συλλογική προσπάθεια για να γνωρίσουμε τους μαθητές μας, η παιδαγωγική προσέγγιση του κάθε μαθητή ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές του, οι εναλλακτικοί τρόποι προσέγγισης της γνώσης και η συλλογική ενιαία προσέγγιση κάθε τάξης, αποτελούν βασικές κατευθύνσεις για την αντιμετώπιση του "τοίχου" της αδιαφορίας των μαθητών. Δείτε σχετικά:
Αντιμετώπιση του «τοίχου» της αδιαφορίας, από τις πρώτες ημέρες

Και, αφού καταφέραμε να πείσουμε τους μαθητές να ενεργοποιηθούν, ξεπερνώντας αδυναμίες και αποθάρρυνση, αντιμετωπίζουμε το πιο συχνό φαινόμενο χαμηλής αποδοτικότητας στη δουλειά μας. Να τους προσφέρουμε εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης της γνώσης και αξιολόγησης σε όλους τους μαθητές. Δείτε σχετικά το άρθρο:
Εργασίες και Δραστηριότητες μαθητών ως  «Εναλλακτικοί τρόποι προσέγγισης και αξιολόγησης της γνώσης»

 Επιπλέον, θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε ένα άλλο συχνό φαινόμενο και να αναρωτηθούμε γιατί οι μαθητές ξεχνάνε ακόμη και αυτά που διαπιστωμένα έμαθαν στο σχολείο; Τι φταίει και πως μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε; Δείτε σχετικά:
Ενώ το δίδαξα και το έμαθαν, μετά από λίγες μέρες δε θυμούνται τίποτα

Οι ομαδοσυνεργατικές πρακτικές στα Τεχνολογικά μαθήματα μπορούν να λύσουν σημαντικά προβλήματα μάθησης αξιοποιώντας τους καλούς μαθητές ως βοηθούς μας και αποδεδειγμένα να ενεργοποιήσουν μαθητές που συνήθως δεν ενεργοποιούνται. Ιδέες και πρακτικές οδηγίες για να αξιοποιήσουμε στοιχεία της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στην καθημερινή δουλειά μας. Βήμα – βήμα, ξεκινώντας από απλές διδακτικές πρακτικές, μπορούμε να ενεργοποιήσουμε όλη την τάξη, ιδιαίτερα τους «αδύνατους μαθητές».
Ενεργητική μάθηση και Ομαδοσυνεργατικές πρακτικές στα Τεχνολογικά Μαθήματα

Για τις βασικές αρχές διαφοροποίησης της διδασκαλίας σε μια τάξη όπου το επίπεδο των μαθητών είναι διαφορετικό,  προτείνουμε εκτενή αποσπάσματα από ομώνυμο βιβλίο, κυρίως αρχές προσέγγισης σε πίνακα. Δείτε σχετικά το άρθρο:  Διαφοροποίηση διδασκαλίας στη τάξη

Βέβαια, το θέμα της διαφοροποίησης της διδασκαλίας στην τάξη δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με τις βάσικές αρχές.  Στην τάξη μας υπάρχουν, πέρα από διαφορετικά επίπεδα ετοιμότητας των μαθητών, ενεργητικοί και στοχαστικοί μαθητές, αισθητηριακοί και διαισθητικοί, οπτικοί και ακουστικοί, ακολουθιακοί και ολιστικοί. Πως θα τους προσεγγίσουμε; Βασιζόμενοι σε άρθρο που μεταφράστηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, επιχειρούμε να δώσουμε πρακτικές οδηγίες, με παραδείγματα από τα μαθήματα των Μηχανολόγων. Δείτε σχετικά το άρθρο:
Καλύτερη προσέγγιση των μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων των μαθητών

5. Ειδικές οδηγίες και παραδείγματα ανά μάθημα

 Στις περισσότερες οδηγίες μαθημάτων περιλαμβάνονται ανά διδακτική ενότητα παραδείγματα εργασιών και δραστηριοτήτων οι οποίες μπορούν να δοθούν ως εναλλακτικοί τρόποι προσέγγισης της γνώσης στους μαθητές ανά κεφάλαιο. Δείτε σχετικά:
Οδηγίες μαθημάτων που διδάσκουν οι μηχανολογικές ειδικότητες

Για τα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα Aρκετοί μαθητές δεν ενδιαφέρονται για τις πανελλήνιες εξετάσεις ή δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις ειδικές απαιτήσεις των πανελλαδικώς εξεταζομένων μαθημάτων. Πως να διδάξουμε ώστε να δημιουργηθεί κατάλληλο κλίμα μάθησης για όλους τους μαθητές;  Πρακτικοί τρόποι προσέγγισης και παραδείγματα.  
Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα - Πώς να διδάσκουμε απευθυνόμενοι σε όλους τους μαθητές;
Περιλαμβάνει συμβουλές και για τα
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗΧΑΝΩΝ

6. Επικουρικά, είναι χρήσιμο να διαβάσουμε και τα παρακάτω άρθρα που έχουν άμεση σχέση με το θέμα μας.

Πρόληψη της Σχολικής Αποτυχίας και Διαρροής

Ένας Πρακτικός Οδηγός αντιμετώπισης της Σχολικής Αποτυχίας και της Σχολικής Διαρροής με συνδυασμό παιδαγωγικών και διδακτικών πρακτικών. Συνέχεια…

Να εξασφαλίζουμε την κατανόηση των σημαντικών!

 Πολλοί εκπαιδευτικοί, κυρίως νέοι και με μικρή διδακτική εμπειρία, στην προσπάθειά τους να διδάξουν πλήρως το περιεχόμενο του βιβλίου, δεν εξασφαλίζουν την κατανόηση των σημαντικών θεμάτων από όλους τους μαθητές. Δείτε παραδείγματα προσέγγισης από εγχειρίδιο της Κύπρου για την τεχνολογία οχημάτων. Περισσότερα...

Πως μαθαίνουν οι μαθητές
Ένα σημαντικότατο παιδαγωγικό άρθρο της κας Στέλλας Βοσνιάδου, το οποίο μπορεί να βοηθήσει την καθημερινή μας δουλειά στην τάξη, να προσφέρει δημιουργικές διεξόδους στα ιδιαίτερα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουμε στα ΤΕΕ.
Πείτε τη γνώμη σας

Εφαρμογές βασικών αρχών Επικοινωνίας στο σχολείο

Ποιες είναι οι βασικές αρχές επικοινωνίας, πως συνδέονται με την εκπαιδευτική διαδικασία. Εφαρμογές στο σχολείο, με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, τον περιορισμό της σχολικής αποτυχίας και τη βελτίωση της απόδοσης των μαθητών. Περισσότερα...

Δείτε περισσότερα Παιδαγωγικά θέματα