ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΛΥΒΙΩΝ

Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΗΛΙΑΣ

ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ

Η κομποστοποίηση είναι μία εντελώς φυσική διαδικασία κατά την οποία μία πληθώρα οργανικών αποβλήτων διαμέσου μίας βιολογικής, αερόβιας, θερμόφιλης και ελεγχόμενης διεργασίας μερικής αποσύνθεσης, μας οδηγεί στη παραγωγή κομπόστ. Έτσι λοιπόν τσόφλια αυγών, το περίσσευμα της σαλάτας, οι φλούδες από τα φρούτα και τα λαχανικά, το χαρτί κουζίνας, τα φύλλα και τα κλαδέματα από το κήπο, τα φίλτρα του καφέ, η στάχτη από το τζάκι και πολλά άλλα οργανικά υπολείμματα που καθημερινά πετάμε στα σκουπίδια, πολύ εύκολα μπορούν να μετατραπούν σε ένα πλούσιο οργανικό μίγμα που λειτουργεί ως λίπασμα για τις γλάστρες μας ή ως εδαφοβελτιωτικό για το κήπο μας και το μποστάνι μας. Το κομπόστ προσομοιάζει στο χούμους του εδάφους που για εκατομμύρια χρόνια δημιουργεί η ίδια η φύση με την αποσύνθεση που διενεργείται στα δάση και το οποίο προωθεί την ισόρροπη ανάπτυξη των φυτών. Η οικιακή κομποστοποίηση λοιπόν μιμείται και επιταχύνει τις διεργασίες αποδόμησης των οργανικών υπολειμμάτων που συμβαίνουν αυθόρμητα στη φύση. Αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει σε ένα κήπο ή ένα μπαλκόνι διαμερίσματος με τη χρήση ενός ειδικού κάδου κομποστοποίησης.

Οι διάφοροι μικροοργανισμοί που φυσιολογικά βρίσκονται στα οργανικά απόβλητα της οικίας μας, τρέφονται με τα οργανικά συστατικά των αποβλήτων και το μόνο πράγμα που εμείς επιβάλλεται να κάνουμε είναι να τους παρέχουμε τη σωστή οξυγόνωση, θερμοκρασία και υγρασία ώστε να κάνουν τη δουλειά τους σωστά. Τοποθετούμε τα οργανικά απόβλητα στον κάδο και τα ανακατεύουμε ανά τακτά διαστήματα για να υπάρχει επαρκές οξυγόνο. Προσέχουμε η θερμοκρασία να μη ξεπεράσει τους 70ο C που μπορεί να αδρανοποιήσει ή και να σκοτώσει ακόμη, τους μικροοργανισμούς, και τέλος ελέγχουμε την υγρασία του μίγματος προσθέτοντας πριονίδι ή ξέρα φύλλα δέντρων όταν διαπιστώσουμε ότι χρειάζεται. Καθώς οι μικροοργανισμοί αποσυνθέτουν τα απόβλητα η θερμοκρασία στο κάδο αυξάνεται και δημιουργούνται σταθερές οργανικές ενώσεις που προσομοιάζουν στο φυσικό χούμους του εδάφους. Η βέλτιστη θερμοκρασία κατά την ενεργή φάση της κομποστοποίησης που ολοκληρώνεται σε ένα διάστημα 3- 6 εβδομάδων πρέπει να κυμαίνεται γύρω στους 55ο C και το οξυγόνο πρέπει να είναι σε επάρκεια μέσα στο κάδο για να μην έχουμε οσμές και να συντελείται χωρίς προβλήματα η αερόβια φάση της κομποστοποίησης. Ο σωστός αερισμός ψύχει το σωρό διατηρώντας σταθερή θερμοκρασία πού με τη σειρά της δημιουργεί τη καλή υγρασία επιτυγχάνοντας έτσι μια βιολογική ξήρανση των αποβλήτων

Ο αποτελεσματικός αερισμός της μάζας στο κάδο εξαρτάται από τα διάκενα ανάμεσα στα σωματίδια του κομπόστ. Καθώς λοιπόν αυξάνει η υγρασία τα διάκενα γεμίζουν νερό και τα σημεία που μπορεί να κυκλοφορήσει ο αέρας μειώνονται. Με τη σωστή ανάδευση της σωρού ο ψυχρός εισερχόμενος αέρας, θερμαίνεται, το νερό εξατμίζεται και έτσι ελέγχεται η θερμοκρασία και η υγρασία της σωρού. Η αρχική υγρασία πρέπει να κυμαίνεται γύρω στο 60 – 70 % και μην αφήνεται να πέσει κάτω από 30-35%. Υλικά όπως χαρτί , γρασίδι , υπολείμματα φαγητού που τείνουν να πατικωθούν πρέπει να έχουν χαμηλότερο ποσοστό νερού που επιτυγχάνεται με την πρόσμιξη στο μίγμα ξερών φύλλων ή πριονίδι και το καλό ανακάτεμα.

Το πρώτο κομπόστ ωριμάζει σε 3 περίπου μήνες και μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε αμέσως. Ο κάδος δεν γεμίζει καθόλου εύκολα για το λόγο ότι τα υλικά που βάζουμε χάνουν το νερό τους και ο όγκος τους μειώνεται. Συνεπώς ένας κάδος μπορεί να χρησιμοποιείται από δύο νοικοκυριά ή ακόμη και από όλη τη πολυκατοικία.

Υπάρχουν δύο τύποι κάδων, ένας για το κήπο και ένας για το μπαλκόνι καθώς και διαφορετικής χωρητικότητας, 180 λίτρων και 360 λίτρων.

Τα οφέλη της κομποστοποίησης είναι πολλά και πρέπει να γνωρίζουμε τα εξής:

-Τα οργανικά οικιακά απόβλητα αποτελούν περίπου το 40-60% του συνόλου των αποβλήτων που παράγουμε στο σπίτι μας. Από αυτά το 70% περίπου είναι κομποστοποιήσιμα Η οικιακή κομποστοποίηση λοιπόν μπορεί να μειώσει τα οικιακά μας απόβλητα κατά 30-35% περίπου. Φανταστείτε λοιπόν το όφελος που προκύπτει για το περιβάλλον από τη μείωση κατά 1/3 των σκουπιδιών που παράγουμε καθημερινά στο σύγχρονο πολιτισμό μας.

-Επιμηκύνεται σημαντικά ο χρόνος ζωής των ΧΥΤΑ, αφού θα δέχονται λιγότερα σκουπίδια. Αυτό είναι πολύ σπουδαίο αν λάβουμε υπόψη την αύξηση των αποβλήτων με πολύ γρήγορους ρυθμούς που παρατηρείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα, από το σύγχρονο τρόπο ζωής μας.

-Συμβάλλουμε ενεργά στη προστασία του πλανήτη από το φαινόμενο του θερμοκηπίου για τον απλό λόγο, ότι με τη ταφή των αποβλήτων και την αποικοδόμησή τους κάτω από συνθήκες έλλειψης οξυγόνου, έχουμε σαν αποτέλεσμα τη παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων μεθανίου, μονοξειδίου του άνθρακα και υδρόθειου, αέρια που σε μεγάλο βαθμό είναι υπεύθυνα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις κλιματολογικές αλλαγές στη γη που αυτό συνεπάγεται.

-Συμβάλουμε επίσης στην αποφυγή του ευτροφισμού των νερών και στη γονιμότητα του εδάφους αφού όταν εκμεταλλευόμαστε τα ούτως ή άλλως ανεκμετάλλευτα οργανικά υλικά, παράγουμε ένα προϊόν, πάρα πολύ χρήσιμο για το φυσικό περιβάλλον.

-Συμβάλλουμε τέλος στην οικονομία της οικογένειας, εφόσον δεν χρειαζόμαστε πλέον ανόργανα λιπάσματα για τα φυτά μας και το κήπο μας.

Το πιο σημαντικό πρόβλημα της κομποστοποίησης είναι ότι ….. δεν την κάνουμε πράξη !

Είναι μία απολύτως ασφαλή μέθοδος από πλευράς υγείας και πολύ εύκολα μπορεί να τη κάνει πράξη ο καθένας μας. Επιστρέφουμε στη φύση, με το καλύτερο τρόπο την οργανική ύλη που καθημερινά καταναλώνουμε. Είναι, με λίγα λόγια μία δοκιμασμένη μέθοδος διαχείρισης των αποβλήτων που θα λέγαμε ότι επιβάλλεται πλέον να γίνει θεσμός στην Ελλάδα, δεδομένου του υψηλού ποσοστού οργανικών στα απόβλητά μας, εξαιτίας της μεσογειακής διατροφής μας. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η κομποστοποίηση σε οικιακό επίπεδο έχει προχωρήσει εδώ και πολλά χρόνια με αποτέλεσμα π.χ. στην Ολλανδία 1,5 εκατομμύριο τόνοι οργανικών σκουπιδιών κάθε χρόνο να μετατρέπονται σε λίπασμα.

Μπορούμε λοιπόν όλοι μαζί να κάνουμε τη κομποστοποίηση πράξη στο σπίτι μας, στη γειτονιά μας, στο χωριό μας, στη πόλη μας, στην Ελλάδα μας !!!!!

Κώστας Πετρόπουλος – Οικονομολόγος
kostaspetro2003@yahoo.gr


Το υλικό για τα παραπάνω γραφόμενα αντλήθηκε από το διαδύκτιο , από άρθρα εφημερίδων και περιοδικών οικολογίας (ΟΙΚΟ Καθημερινής κ.α.) καθώς και από την ιστοσελίδα της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης .

Μπορείτε να πάρετε περισσότερες πληροφορίες από το διαδύκτιο στην αναζήτηση της «μαγικής» λέξης ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ και από το τηλ. 210 8224481 ή www.ecorec.gr της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας ( Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης ).