Lectio 27

ΜΑΘΗΜΑ  XXVII (27o)

I.            ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΩΡΙΜΑΖΕΙ ΟΠΩΣ ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ

(Cum Accius ex urbe Rōmā Tarentum venisset,) (ubi Pacuvius grandi iam aetāte recesserat,) devertit ad eum. Accius, (qui multo minor natu erat,)  tragoediam suam, (cui “Atreus” nomen est,) ei desideranti lēgit. Tum Pacuvius dixit sonōra  quidem esse et grandia (quae scripsisset,) sed vidēri tamen ea sibi duriōra et acerbiōra. “Ita est” inquit Accius “(ut dicis;) neque id me sane paenitet; meliōra enim fore spero, (quae deinceps scribam.) Nam (quod in pomis est,) idem esse aiunt in ingeniis: (quae dura et acerba nascuntur,) post fiunt mitia et iucunda; sed (quae gignuntur statim viēta et mollia,) non matūra mox fiunt sed putria”.

II.               Μετάφραση

Όταν ο Άκκιος από την πόλη της Ρώμης ήρθε στον Τάραντα, όπου ο Πακούβιος είχε σε μεγάλη πια ηλικία αποσυρθεί, έμεινε σ’ αυτόν. Ο Άκκιος, ο οποίος ήταν πολύ μικρότερος σε ηλικία, διάβασε σ’ αυτόν, που του το ζήτησε, την τραγωδία του με το όνομα «Ατρέας». Τότε ο Πακούβιος είπε ότι ήταν βέβαια ηχηρά και μεγαλόπρεπα όσα είχε γράψει, αλλά όμως του φαίνονταν ότι ήταν κάπως τραχιά και άγουρα. «Έτσι είναι» είπε ο Άκκιος, όπως τα λες· δε μετανιώνω βέβαια γι’ αυτό. Γιατί ελπίζω ότι θα είναι καλύτερα, αυτά που θα γράψω αργότερα. Γιατί αυτό που συμβαίνει με τους καρπούς, το ίδιο λένε πως συμβαίνει και με τα πνεύματα: όσοι γεννιούνται σκληροί και πικροί, αργότερα γίνονται ώριμοι και γλυκοί· αλλά όσοι γεννιούνται από την αρχή μαραμένοι και μαλακοί, δε γίνονται αργότερα ώριμοι αλλά σάπιοι.

III.           Συντακτικές παρατηρήσεις

ii.        Cum Accius ex urbe Rōmā Tarentum venisset: δευτερεύουσα χρονική  πρόταση: εισάγεται με τον ιστορικό ή διηγηματικό cum και εκφέρονται με υποτακτική υπερσυντελίκου γιατί το ῥ. εξάρτησης (devertit) βρίσκεται σε ιστορικό χρόνο και εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

iii.      ubi Pacuvius grandi iam aetāte recesserat: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο Tarentum

iv.      qui multo minor natu erat: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο Accius.

v.         multo: Ablativus mensurae, Αφαιρετική του μέτρου

vi.        cui “Atreus” nomen est: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο tragoediam

vii.       quae scripsisset: Αναφορική ουσιαστική, υποκείμενο στο απαρέμφατο esse.

viii. ut dicis: συγκριτική πρόταση, απόδοση του Ita est

ix.        quae deinceps scribam: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο εννοούμενο ea

x.          quod in pomis est: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο  idem

xi.        quae dura et acerba nascuntur, quae gignuntur statim viēta et mollia: αναφορικές προτάσεις προσδιοριστικές στο εννοούμενο ea

IV.           ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

I.         Να αναγνωριστούν όλα τα επίθετα συγκριτικού βαθμού του κειμένου

II.       poma acerbiora: Να κλιθούν μαζί και στους δύο αριθμούς

III.     Να συμπληρωθούν τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του παραθετικού ή του επιρρήματος από τα επίθετα που βρίσκονται σε παρένθεση:

IV.     Να αναγνωριστούν οι γραμματικοί τύποι lēgit (διαφορά από το lĕgit) και idem

V.       Να μεταφραστούν στα Λατινικά οι προτάσεις:

Ο Πακούβιος ήταν μεγαλύτερος σε ηλικία από τον Άκκιο

     Pacuvius Accio multo minor natu erat (quam Accius)

Οι τραγωδίες μου θα είναι καλύτερες απ’ αυτήν.

Tragoediae meae hac multo meliores erint (quam haec)

V.              ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Α'ΣΥΖΥΓΙΑ

•  spero¹

Β' ΣΥΖΥΓΙΑ

•  video, vidi, visum, vidēre²

•  videor, visus sum, vidēri²

•  paenitet, paenituit, paenitēre² (+ Acc. +Gen.)

Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ

•  recedo -cessi –cessum - recedĕre³

•  deverto  -verti -versum -vertĕre³ 

•  lego, legi, lectum legĕre³

•  dico,  dixi, dictum, dicĕre³

•  scribo, scripsi, scriptum, scribĕre³

•  nascor -natus sum, nasci³

•  gigno genui genitum, gignĕre ³

Δ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ

•  venio, vēni, ventum, venīre⁴

•  fio, factus sum, fieri⁴

et

•  sum, fui, esse

•  aio, aiebam