Lectio 29
οίκαδε Πάνω Lectio 30

  1. Ο ΟΚΤΑΒΙΑΝΟΣ, Ο ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΡΑΚΙ

Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret, homo quidam ei occurit corvum tenens; instituerat haec dicere: "Ave, Caesar, victor imperator". Caesaris multum interfuit corvum emere; itaque viginti milibus sestertium eum emit. Id exemplum sutorem quendam incitavit, ut corvum doceret parem salutationem. Diu operam frustra impendebat; quotiescumque avis non respondebat, sutor dicere solebat "Oleum et operam perdidi". Tandem corvus salutationem didicit et sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit. Audita salutatione Caesar dixit: " Domi satis salutationum talium audio". Tum venit corvo in mentem verborum domini sui: "Oleum et operam perdidi". Ad haec verba Augustus risit emitque avem tanti, quanti nullam adhuc emerat.

II.  Μετάφραση  

Όταν ο Οκταβιανός μετά τη νίκη στο Άκτιο επέστρεψε στη Ρώμη, κάποιος άντρας πήγε να τον συναντήσει κρατώντας ένα κοράκι. Το είχε διδάξει να λέει τα εξής: "Χαίρε Καίσαρα, νικητή αυτοκράτορα". Ο Καίσαρας ενδιαφέρθηκε πολύ να αγοράσει το κοράκι. Το αγόρασε λοιπόν είκοσι χιλιάδες σηστέρτιους. Αυτό το παράδειγμα παρακίνησε κάποιον τσαγκάρη να μάθει σ' ένα κοράκι τον ίδιο χαιρετισμό. Για πολύ καιρό κόπιαζε μάταια. Κάθε φορά που το πουλί δεν ανταποκρινόταν, ο τσαγκάρης συνήθιζε να λέει: "Κρίμα στον κόπο μου". Επιτέλους το κοράκι έμαθε το χαιρετισμό και ο τσαγκάρης επιθυμώντας να βγάλει χρήματα, το έφερε στον Καίσαρα. Ο Καίσαρας άκουσε το χαιρετισμό και είπε: Στο σπίτι ακούω πολλούς τέτοιους χαιρετισμούς. Τότε στο μυαλό του κορακιού ήρθαν τα λόγια του κυρίου του: "Κρίμα στον κόπο μου". Γέλασε ο Καίσαρας μ' αυτά τα λόγια και αγόρασε το πουλί με τόσα χρήματα, όσα ποτέ μέχρι τότε δεν είχε δώσει.

III.  Παρατηρήσεις

α) cum Octavianus … rediret: είναι δευτερεύουσα χρονική πρόταση, εισάγεται με τον ιστορικό – αφηγηματικό σύνδεσμο cum, εκφέρεται με υποτακτική παρατατικού και δηλώνει το σύγχρονο στο παρελθόν.

β) ut corvum doceret … salutationem: είναι δευτερεύουσα βουλητική πρόταση, έμμεσο αντικείμενο του ρήματος incitavit, εισάγεται με το βουλητικό σύνδεσμο ut, εκφέρεται με υποτακτική παρατατικού, γιατί εξαρτάται από ιστορικό χρόνο (incitavit) και δηλώνει το σύγχρονο στο παρελθόν.

γ) quotiescumque … respondebat: είναι δευτερεύουσα χρονική πρόταση, εισάγεται με τον επαναληπτικό χρονικό σύνδεσμο cum, εκφέρεται με οριστική παρατατικού, γιατί αναφέρεται στο παρελθόν και δηλώνει επανάληψη.

  1.  Η γενική πτώση

  2. Η γενική με ουσιαστικά

  3. Η γενική με ρήματα

  4. Η  γενική ως συμπλήρωμα επιθέτων

IV.   ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ  

I.         Θυμάστε τις παρακάτω γενικές:

  1. Epistulae plenae querelārum sunt (μαθ. I)

  2. Aenēas filius Anchisae est (μαθ. II)

  3. Rōmāni in suppliciis deōrum magnifici erant. (μαθ. ΙV)

  4. Iudices legum interpretes sunt (μαθ. VI)

  5.  Magnus numerus hostium capitur (μαθ. XVI)

  6. Rei militaris perīti errant (μαθ. XXVII)

  7.  Bovum mugītus Herculem convertit (μαθ. XXVIII)

  8.  Catilīna fuit nobilissimi generic vir (μαθ. ΧΙΧ)

  9. Parvi enim preti est, qui tam nihili est (μαθ. XXVIII)

II.       Να αντικατασταθεί η γενική της ιδιότητας μαζί με το επίθετο που τη συνοδεύει από επίθετο στον υπερθετικό βαθμό: π.χ. homo magnae sapientiae ð homo sapientissimus (το αντίστοιχο επίθετο δίνεται μέσα στην παρένθεση)

  1. homo magnae nobilitātis (nobilis) ð  homo nobilissimus

  2. homo magnae pravitātis (pravus) ð  homo pravissimus

  3. homo magnae stultitiae (stultus) ð  homo stultissimus

  4. homo magnae peritiae(perītus) ð  homo peritissimus

  5. homo magnae cupidātis (cupidus) ð  homo cupidissimus

III.     Να γίνει χρονική αντικατάσταση του τύπου emit: emit, emebat, emet, ēmit, emerat, emerit.

IV.     Να μεταφραστούν στα λατινικά οι προτάσεις:

      Ο παπουτσής ενδιαφέρεται πολύ να πουλήσει (vendo, vendidi, venditum vendĕre,3) το κοράκι

      Sutoris multum interfuit corvum vendĕre

      Ο Καίσαρας αγόρασε το πουλί σε υψηλή τιμή (magnum pretium)

       Caesar emit corvum magni pretii