Lectio 46

I.       ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΜΠΑΙΝΕΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΙΚΟ (δεν είναι στην ύλη των εξετάσεων 2006)

Philosophi mundu)m censent regi numine deōrum; eum esse putant quasi commūnem urbem et civitatem hominum et deōrum, et unum quemque nostrum eius mundi esse partem; ex quo illud natūrā consequitur, ut commūnem utilitātem nostraw anteponāmus. Ut enim leges omnium salūtem singulōrum salūti antepōnunt, sic vir bonus et sapiens et legibus parens consulit utilitāti omnium plus quam unīus alicuius aut suae. Nec magis vituperandus est proditor patriae quam proditor commūnis utilitātis, aut coommūnis salūtis desertor propter suam utilitātem et salūtem. Ex quo fit, ut laudandus is sit, qui pro re publicā cadat, quod decet cariōrem nobis esse patriam quam nosmet ipsos.

II.               Μετάφραση

Οι φιλόσοφοι πιστεύουν ότι ο κόσμος κυβερνάται από τη βούληση των θεών. Νομίζουν ότι αυτός είναι κάτι σαν πόλη και πολιτεία κοινή για τους ανθρώπους και τους θεούς και ότι ο καθένας μας ξεχωριστά αποτελεί μέρος αυτού του κόσμου. Αυτό συνεπάγεται την υποχρέωσή μας από τη φύση να βάζουμε το γενικό καλό πάνω από το ατομικό. Γιατί, όπως οι νόμοι βάζουν τη γενική ευημερία πάνω από την ατομική, έτσι ο σωστός και σοφός άνδρας που υπακούει στους νόμους φροντίζει περισσότερο για την ευημερία όλων παρά για την ευημερία ενός οποιουδήποτε ατόμου ή τη δική του. Και δεν πρέπει να επικρίνεται περισσότερο ο προδότης της πατρίδας παρά ο προδότης του κοινού συμφέροντος ή όποιος λιποτακτεί από τη γενική ευημερία για χάρη της ατομικής του ωφέλειας και ευημερίας. Έτσι συμβαίνει να είναι αξιέπαινος όποιος πέφτει για την πατρίδα, γιατί είναι σωστό να μας είναι πιο αγαπητή η πατρίδα παρά εμείς οι ίδιοι (ο ίδιος μας ο εαυτός).

III.           Παρατηρήσεις

Ουσιαστικές συμπερασματικές προτάσεις

IV.           ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

I.          Να αναγνωριστούν οι ουσιαστικές συμπερασματικές προτάσεις του κειμένου (εξάρτηση, εισαγωγή, εκφορά, ακολουθία)

II.        Να μετατραπούν οι κύριες προτάσεις σε ουσιαστικές συμπερασματικές, ως υποκείμενο ή αντικείμενο των ρημάτων ή εκφράσεων που βρίσκονται μέσα σε παρένθεση.

• Vituperandus est proditor patriae (sequitur) - Sequitur ut vituperandus sit proditor patriae

• Cicero in periculo erat (evēnit perf.) - Evēnit ut Cicero in periculo esset.

• Epistula ad Cicerōnem pervēnit (Gallus effēcit) - Gallus effēcit ut epistula ad Cicerōnem perveniret

• Pauca de sapiente dicam (relinquitur) - Relinquitur ut pauca de sapiente dicam

• (Germani) in fluminibus lavantur (Est consuetūdo Germanōrum) - Est consuetūdo Germanōrum ut in fluminibus laventur

III.      Eum … deōrum: Να γίνει συντακτική ανάλυση

IV.      Ut … antepōnunt: Τι είδους πρόταση είναι; Ποια λέξη της κύριας πρότασης μας βοηθάει να τη χαρακτηρίσουμε; Δευτερεύουσα παραβολική πρόταση, το sic (έτσι)

V.        Να μεταφραστούν στα λατινικά οι προτάσεις:

  Συμβαίνει να μη βρίσκεται σπίτι (domi sum) - Accidit ut domi non sit

  Ο Κάμιλλος κατόρθωσε να ελευθερωθεί (liberor) η Ρώμη

     Accidit ut domi non sit

  Camillus effēcit ut Roma liberaretur

M. TVLLI CICERONIS
DE FINIBVS BONORVM ET MALORVM

LIBER PRIMVS

[64] mundum autem censent regi numine deorum, eumque esse quasi communem urbem et civitatem hominum et deorum, et unum quemque nostrum eius mundi esse partem; ex quo illud natura consequi, ut communem utilitatem nostrae anteponamus. ut enim leges omnium salutem singulorum saluti anteponunt, sic vir bonus et sapiens et legibus parens et civilis officii non ignarus utilitati omnium plus quam unius alicuius aut suae consulit. nec magis est vituperandus proditor patriae quam communis utilitatis aut salutis desertor propter suam utilitatem aut salutem. ex quo fit, ut laudandus is sit, qui mortem oppetat pro re publica, quod deceat cariorem nobis esse patriam quam nosmet ipsos. quoniamque illa vox inhumana et scelerata ducitur eorum, qui negant se recusare quo minus ipsis mortuis terrarum omnium deflagratio consequatur--quod vulgari quodam versu Graeco pronuntiari solet--, certe verum est etiam iis, qui aliquando futuri sint, esse propter ipsos consulendum.