Ας μασκαρευτούμε!

Αποκριά: ετυμολογία, διάρκεια, προέλευση Αποκριά ετυμολογικά σημαίνει μακριά από το κρέας (εκκλησιαστικά). Είναι η περίοδος προετοιμασίας του ανθρώπου, ψυχικής και σωματικής, για να βιώσει το Θείο Πάθος και την ανάσταση του Σωτήρα Χριστού. H αποκριά διαρκεί τρεις εβδομάδες και ξεκινάει 60 μέρες πριν το Πάσχα. Αποκριά (λαογραφικά) Η περίοδος αυτή συνδυάζεται με το έθιμο του «Καρνάβαλου» που είναι η θεότητα της Αποκριάς. Είναι έθιμο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας, του «μασκαρέματος».

Προέλευση αποκριάς

Η ελληνική αποκριά έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Συνδέεται µε την λατρεία του Διονύσου, θεού του κρασιού και των εορτασμών. Ετυμολογία της λέξης: καρναβάλι Η λέξη καρναβάλι ετυμολογικά προήλθε από τις λατινικές λέξεις: κάρνε (κρέας) και λεβάρε (αίρω, σηκώνω): carnem levare που σημαίνει διακοπή της βρώσης κρέατος. Στα ελληνικά η λέξη αποκριά σημαίνει αποχή από το κρέας, παύση της κρεοφαγίας. Η ετυμολογία από το carrus navalis= αμαξίδιο ναυτικό, καρότσι ναυτικό, λόγω του ιερού πλοίου του Διόνυσου, θεωρείται αβάσιμη από τους Έλληνες λαογράφους. Εκδοχές για την προέλευση του Καρναβαλιού: Προέρχεται από τις παγανιστικές τελετουργίες των αρχαίων Ελλήνων και τις γιορτές προς τιμή του ∆ιονύσου, θεού του κρασιού και της ευθυμίας. Από τα Σατουρνάλια ή τα Λουπερκάλια των Ρωμαίων. Από την μεταφορά των Καλανδώντων Ρωμαίων από την αρχή του έτους στην αρχή της Άνοιξης. Από τη συγχώνευση εθίμων που υφίστανται από την αρχαιότητα και έχουν σχέση με την αναγέννηση της φύσης. Γιορτάζονταν και βιώνονταν δυναμικά από το λαό μας. Οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν σε σατύρους ή φορούσαν μάσκες και ξεχύνονταν στους δρόμους και στις γειτονιές με τολμηρές φράσεις και πράξεις. Η παράδοση του καρναβαλιού εξαπλώθηκε και σε άλλα μέρη του κόσμου μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου. Οι παγανιστικές πρακτικές ήταν τόσο βαθιά ριζωμένες που δεν καταργήθηκαν τελείως. Όταν εμφανίστηκε ο χριστιανισμός, αν και οι άνθρωποι σταμάτησαν να λατρεύουν τους θεούς του Ολύμπου, οι συνήθειες των Ελλήνων να μεταμφιέζονται και να γιορτάζουν στους δρόμους παρέμειναν. Σε όλες σχεδόν τις περιοχές της πατρίδας μας γιορτάζονταν οι Αποκριές με τον ίδιο τρόπο, με μικρές διαφορές ή παραλλαγές από περιοχή σε περιοχή.

Πηγή: http://www.christianity-science.gr/files/Triodio-Apokries.pdf

 

Ποιήματα 25ης Μαρτίου

ΠΟΙΗΜΑΤΑ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ

 

ΣΗΜΕΡΑ ΕΧΩ ΜΙΑ ΧΑΡΑ

Σήμερα έχω μια χαρά!

ήρθε κι εμένα η σειρά

να γίνω τσολιαδάκι.

 

Για της Πατρίδας τη γιορτή

Να η φουστανέλα η λευκή,

το κόκκινο φεσάκι!

 

Λεβέντικα θα περπατώ

με τι καμάρι θα κρατώ

τη γαλανή σημαία.

 

Και τα χεράκια θα χτυπώ

για σε που τόσο αγαπώ,

Πατρίδα μου ωραία!

 

 

ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ

Απ’ όλες τις πατρίδες

Εσύ ’σαι η πιο τρανή

Ελλάδα μου ωραία,

Ελλάδα μου τρανή.

 

Όσοι κι αν ήρθαν χρόνοι

κι αν πέρασαν εχθροί

Εσύ πάντα θα μένεις

ορθή, πάντα ορθή!

 

Γιατί έχεις για παιδιά σου

τα πιο λαμπρά παιδιά

που πολεμούν γενναία

για την Ελευθεριά!

 

Ο ΚΛΕΦΤΗΣ

Βαριά του κλέφτη η καρδιά.

Βαριά και πικραμένη.

Τα στήθια του σκέτη φωτιά

τα μάτια αστροπελέκι.

Του Τούρκου χρόνια η σκιά

επάνω του βαραίνει.

Δεν την αντέχει άλλο πια

τούτη την καταφρόνια.

Σύντροφος μόνο η πίστη του

και φίλος το ντουφέκι.

 

 Μαύρη η νύχτα στα βουνά

τον πνίγει το σκοτάδι.

Ακόμα και τα ζωντανά

τ’ άγρια τα φοβίζει.

Τ’ αποσταμένο του κορμί

έγειρε στο πλατάνι

να κοιμηθεί μία σταλιά

να πάρει μιαν ανάσα

και τ’ όνειρο της Λευτεριάς

στον ύπνο του να ζήσει.

 

 

 

ΘΟΥΡΙΟΣ

(ΡΗΓΑΣ  ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗΣ)

Ως πότε παλικάρια, να ζούμεν στα στενά

μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες, στα βουνά;

Σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπομεν κλαδιά,

να φεύγομ΄ απ΄ τον κόσμον, για την πικρή σκλαβιά;

Να χάνομεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς,

τους φίλους, τα παιδιά μας κι όλους τους συγγενείς;

 

Κάλλιο ΄ναι  μίας ώρας ελεύθερη ζωή,

παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά και φυλακή !

 

Τι σ’ ωφελεί αν ζήσεις και είσαι στη σκλαβιά;

Στοχάσου πως σε ψένουν κάθ΄ ώραν στη φωτιά.

 

Η 25η ΜΑΡΤΙΟΥ 

Της δόξας λάμπει γαλανό το φώς στη χώρα

γελούν οι κάμποι τραγουδούνε τα νερά

Γιγάντων ίσκιοι ηρωικοί ξυπνήστε τώρα

Στου λυτρωμού τη χρονογύριστη χαρά.

 

Το σάλπισμά μας πιο τρανό ας αντιλαλήσει

κι απ’ το γλυκό της Άγιας Λαύρας ορθρινό

πλατειά είν’ η γή μας και το χώμα όπου κι ανθίσει

μια Λεφτεριά μοσχοβολά στον ουρανό

 

Κι όλα τα χέρια ας υψωθούν ανδρειωμένα

πόχουν τα σίδερα συντρίψει τα βαριά

Να στήσουν τρόπαια λαμπρά του εικοσιένα

να θρονιαστή η Ελληνοπούλα η Λευτεριά.

 

ΕΛΛΑΔΑ

Δε χορταίνω να βλέπω τον ήλιο

που το φώς του σκορπάει στην πλάση

δε χορταίνω να βλέπω τους κάμπους

τα βουνά τις πλαγιές και τα δάση.

 

Δε χορταίνω να βλέπω τα δέντρα

τις πηγές τη μικρή μας πλατεία

δε χορταίνω να ζω ν’ αναπνέω

στην ωραία αυτή Πολιτεία.

 

Δε χορταίνω να βλέπω ακρογιάλια

και πανώρια νησιά στην αράδα

δε χορταίνω να βλέπω εσένα

ώ Πατρίδα Ελλάδα, Ελλάδα!

ΤΡΙΩΔΙΟ

ΤΡΙΩΔΙΟ – ΑΠΟΚΡΙΕΣ

Τι είναι το Τριώδιο; Τριώδιο είναι το βιβλίο της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας των ύμνων που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, μέχρι και του Μ. Σαββάτου. Με την εμφάνιση και τον βαθμιαίο καταρτισμό του σαρανταήμερου της νηστείας προ του Πάσχα, ακολούθησε και η ανάγκη της δημιουργίας σχετικής ασματικής ποίησης και της συλλογής της σε ένα βιβλίο. Έτσι δημιουργήθηκε το εκκλησιαστικό βιβλίο Τριώδιο, το οποίο αρχικά περιείχε τρεις ωδές. Περιλαμβάνει ιερά ποιήματα από τον 5ο ως τον 15ο αιώνα. Το πρώτο έντυπο του Τριωδίου εξεδόθη στην ελληνική γλώσσα το 1522 μ.Χ. Ονομάζεται Τριώδιο. Η λέξη προέρχεται από το «τρεις ωδές» που σημαίνει οι τρεις ύμνοι που συνηθίζουμε να λέγε στην εκκλησία. Ξεκινά την πρώτη Κυριακή, που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του «Τελώνη και Φαρισαίου». Τη δεύτερη Κυριακή, που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του «Ασώτου Υιού». Η τρίτη είναι της «Απόκρεω». Η τελευταία Κυριακή της αποκριάς είναι η «Τυρινή» (τυροφάγου). Το τέλος της αποκριάς είναι την αυγή της επόμενης μέρας: η πρώτη μέρα της Σαρακοστής, που ονομάζεται Καθαρά ∆ευτέρα.

Πηγή: http://www.christianity-science.gr/files/Triodio-Apokries.pdf