Κορυφαίος αστρονόμος της αρχαιότητας, που διακρίθηκε, επίσης, ως αστρονόμος, γεωγράφος και μαθηματικός.

Τα περισσότερα και τα πιο δημιουργικά χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου είχε εγκαταστήσει αστεροσκοπείο στον τελευταίο όροφο κάποιου ναού.

Η τεράστια φήμη του Πτολεμαίου οφείλεται στο βιβλίο του ‘Μαθηματική σύνταξις’, που έγινε γνωστό στην Ευρώπη ως ‘Αλμαγέστη’ από την αραβική του ονομασία (Almagest, δηλ. Μεγίστη σύνταξις). Το βιβλίο αυτό, από το οποίο προέρχονται σχεδόν όλα όσα είναι γνωστά για την αστρονομία των αρχαίων Ελλήνων, αποτέλεσε για 14 περίπου αιώνες, ως την εποχή του Κοπέρνικου, το Ευαγγέλιο της αστρονομίας. Βασίζεται, κυρίως, σε εργασίες προγενέστερων αστρονόμων και ιδιαίτερα του πιο σημαντικού από αυτούς του Ιππάρχου, προς τον οποίο ο Πτολεμαίος εκφράζει επανειλημμένα τον θαυμασμό του. Αποτελείται από 13 τόμους (βιβλία), όπου με θαυμαστή σαφήνεια και τάξη εκτίθενται διάφορα αστρονομικά θέματα, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνεται και η ερμηνεία των κινήσεων των πλανητών στον ουρανό, γνωστή και ως ‘Πτολεμαϊκό σύστημα’. Ο Πτολεμαίος θεωρούσε ότι το πλανητικό σύστημα είναι γεωκεντρικό και οι πλανήτες διαγράφουν τροχιές γύρω από τη Γη.

Εκτός από ‘Μαθηματική σύνταξη’, ο Πτολεμαίος έγραψε και άλλα βιβλία μαθηματικών, από τα οποία σώζονται ορισμένα μόνο.

Παράλληλα, ο Πτολεμαίος μελέτησε αναλυτικά και τη γεωγραφία, δίνοντας αξιόλογους χάρτες, οι οποίοι απεικόνιζαν τις γνωστές ηπείρους της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής με κάποια ακρίβεια, αν και παραμορφώνονταν ολοένα και περισσότερο όσο απομακρύνονταν από την περιοχή της Μεσογείου, την οποία ο Πτολεμαίος γνώριζε από πρώτο χέρι. Το μεγαλύτερο σφάλμα του ήταν ότι έδειξε την Αφρική να συνδέεται στο Νότο με μια απέραντη ήπειρο που περιέκλειε τον Ινδικό ωκεανό και έφτανε στην Ασία –αντανάκλαση του λαθεμένου συλλογισμού του Αριστοτέλη, ότι η Γη πρέπει να αποτελείται τουλάχιστον κατά 51% από ξηρά για να μπορεί να προβάλλει από τον περιβάλλοντα ωκεανό, καθώς και ότι η βόρεια μάζα ξηράς πρέπει να εξισορροπείται από μία ήπειρο του ίδιου μεγέθους στο νότιο ημισφαίριο.

Οι παραπάνω χάρτες, μαζί με σημειώσεις του Πτολεμαίου για τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη, συμπεριλήφθηκαν σε μια συλλογή με τίτλο ‘Γεωγραφίας υφήγησις’ σε 8 βιβλία, που γνώρισε πολλές ανατυπώσεις στη διάρκεια των αιώνων και παρά τις όποιες ανακρίβειές της παραμένει ως σήμερα πολύτιμο μνημείο, καθώς αποτελεί την ευρύτερη και πληρέστερη έκθεση των τότε γεωγραφικών γνώσεων.