Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους, το 1204, το εμπόριο της Μεσογείου ελεγχόταν, σε μεγάλο βαθμό, από τη Βενετία .

Εκείνη την εποχή οι Βενετοί αδελφοί Νικολό και Μαφφέο Πόλο είχαν αναπτύξει σημαντική δραστηριότητα εμπορευόμενοι πολύτιμες πέτρες. Οι Πόλο δεν άργησαν να καταλάβουν πως η νέα πραγματικότητα στην Ασία ευνοούσε το εμπόριο των πολύτιμων λίθων. Έτσι, το 1260 ξεκίνησαν από τη Βενετία, πέρασαν από τη λατινοκρατούμενη ακόμη Κωνσταντινούπολη, κατευθύνθηκαν προς τα βάθη της Ασίας και το 1265 έφτασαν στην αυλή του Κουμπλάι Χαν, του ηγέτη της αυτοκρατορίας των Μογγόλων. Έπειτα από ένα χρόνο, κατά τη διάρκεια του οποίου απέκτησαν την εμπιστοσύνη του Μογγόλου ηγεμόνα, ξεκίνησαν το ταξίδι της επιστροφής και έφτασαν τελικά στη Βενετία το 1269, εννέα χρόνια μετά την αναχώρησή τους.

Οι άριστες σχέσεις που είχαν αναπτύξει με τον Κουμπλάι Χαν, ο οποίος τους είχε ορίσει αντιπροσώπους του στη Δύση, τους ώθησαν στο δεύτερο ταξίδι τους στην Ασία. Μαζί τους αυτή τη φορά ταξίδεψε και ο γιος του Νικολό, ο δεκαπεντάχρονος Μάρκο.

Οι Πόλο ξεκίνησαν από τη Βενετία το 1271 και, καθώς ο δρόμος της Κωνσταντινούπολης έκρυβε κινδύνους -η Πόλη είχε ήδη ανακαταληφθεί από τους Βυζαντινούς και οι Γενοβέζοι είχαν πάρει τα ηνία του εμπορίου από τους Βενετούς- ακολούθησαν μια διαδρομή που περνούσε από τη σημερινή νότια Τουρκία. Κατευθύνθηκαν στην Περσία και αφού πέρασαν στο Αφγανιστάν και διέσχισαν την έρημο Γκόμπι, έφτασαν στην αυλή του Κουμπλάι Χαν. Αυτός τους υποδέχτηκε με μεγάλες τιμές και τους χορήγησε αξιώματα. Έκανε το Μάρκο αντιπρόσωπό του και τον κράτησε κοντά του δεκαπέντε χρόνια. Ο Μάρκο, μέχρι το 1295 που επέστρεψε στη Βενετία, ταξίδεψε σε όλες σχεδόν τις χώρες που ήταν υπό την εξουσία των Μογγόλων, κάτι που κανείς άλλος άνθρωπος δεν είχε κάνει μέχρι τότε, όπως φιλάρεσκα αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου του 'Τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο' (βλ. Πηγή 1).

Πολλά χρόνια αργότερα, το 1298, σε μια φυλακή της Γένοβας, αιχμάλωτος στον πόλεμο ανάμεσα στις δύο ανταγωνίστριες πόλεις -τη Βενετία και τη Γένοβα- ο Μάρκο Πόλο διηγήθηκε τις περιπέτειές του σε ένα συγκρατούμενό του από την Πίζα, τον Ρουστιτσέλλο, συγγραφέα ελαφρών αναγνωσμάτων. Το βιβλίο που γράφτηκε με τη συνεργασία των δύο φυλακισμένων αποδείχτηκε ένα από τα πλέον δημοφιλή στην ιστορία της λογοτεχνίας. 'Τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο', όπως ονομάστηκε το βιβλίο, διαβάστηκαν από εκατομμύρια αναγνώστες στους αιώνες που ακολούθησαν.

Οι σύγχρονοι με τον περίφημο αυτόν ταξιδευτή αναγνώστες, σε πολλές περιπτώσεις τον θεώρησαν υπερβολικό. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν τα τεράστια μεγέθη ή τα αμέτρητα πλούτη που περιέγραφε. Γνωρίζοντας μόνο τη δική τους πραγματικότητα, δεν ήταν σε θέση να συνειδητοποιήσουν, επί παραδείγματι, πώς είναι δυνατόν μια πόλη στην Κίνα να έχει πληθυσμό εκατομμυρίων ανθρώπων. Έτσι, συχνά, αντιμετώπιζαν τον Μάρκο Πόλο ως μυθομανή.

Πάντως, οι περιγραφές του Μάρκο Πόλο για τα αμύθητα πλούτη της Ασίας προετοίμασαν το έδαφος για τα κατοπινά ταξίδια των Πορτογάλων και των Ισπανών.

Πηγή 1: Ο Μάρκο Πόλο αναφέρεται στα ταξίδια του

(…) Θα ‘θελα να ξέρετε πως, από τότε που ο Κύριος μας και Θεός μας δημιούργησε τον Αδάμ, τον πρώτο μας γονιό, με τα χέρια του, ίσαμε σήμερα δεν υπάρχει άνθρωπος, Χριστιανός ή παγανιστής, Τάρταρος ή Ινδός ή άνθρωπος οποιασδήποτε άλλης φυλής, που να έχει γνωρίσει ή να έχει εξερευνήσει τόσα πολλά από τα διάφορα μέρη του κόσμου και από τα αξιοθαύμαστά τους όπως ο Εντιμότατος κύριος Μάρκο Πόλο.

Μάρκο Πόλο, Τα ταξίδια, μτφρ. Θ. Σακκέτας, εκδ. Αίολος, Αθήνα 1985, σελ. 18.

ΥΠΕΡΣΥΝΔΕΣΜΟΙ: Περισσότερα...

http://www.korcula.net/mpolo.i

http://www.geocities.com/Times

http://www.usatoday.com/life/e

http://www.fordham.edu/halsall