Ένας από τους παράγοντες που εμπόδιζαν τη διάδοση της γνώσης σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα ήταν, ανέκαθεν, το υψηλό κόστος των βιβλίων. Τόσο η περγαμηνή όσο και οι αμοιβές των αντιγραφέων κόστιζαν ακριβά με αποτέλεσμα τα χειρόγραφα βιβλία να είναι ένα είδος πολυτελείας που το συναντούσε κανείς μόνο σε ορισμένα σπίτια πλουσίων.

Γύρω στον 14ο αι., όμως, ήλθε στην Ευρώπη το χαρτί. Ήταν μια επινόηση των Κινέζων που έμαθαν οι Ευρωπαίοι μέσω των Αράβων. Σιγά σιγά η χρήση της περγαμηνής άρχισε να περιορίζεται μέχρι που εγκαταλείφθηκε. Έτσι, εξασφαλίστηκε μια γραφική ύλη σχετικά φτηνή.

Στις αρχές του 15ου αι. έγινε γνωστή στην Ευρώπη η χρήση των ξύλινων κινητών στοιχείων, επινόηση, και αυτή, των Κινέζων. Τα ξύλινα στοιχεία, όμως, είχαν το ελάττωμα ότι καταστρέφονταν εύκολα και ήθελαν συχνά αντικατάσταση.

Η λύση στο πρόβλημα βρέθηκε, το 1450, από τον Γιόχαν Γκούτενμπεργκ, έναν χρυσοχόο από το Μάιντς της Γερμανίας, ο οποίος κατασκεύασε μεταλλικά τυπογραφικά στοιχεία. Η επινόηση του Γκούτενμπεργκ, σε συνδυασμό με τη χρήση χειροκίνητου πιεστηρίου, έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη της τυπογραφίας. Το πρώτο βιβλίο που εκδόθηκε με τη νέα τεχνική ήταν η Βίβλος. Γρήγορα άρχισαν να εκδίδονται και άλλοι τίτλοι βιβλίων καθώς και χάρτες. Το κόστος και κατ’ επέκταση οι τιμές των βιβλίων άρχισαν να πέφτουν.

Η επινόηση του Γκούτενμπεργκ δεν ήταν απλώς μια τεχνική εξέλιξη. Χάρη σε αυτή τα βιβλία έγιναν προσιτά στους πολλούς, πράγμα που σήμαινε ότι η γνώση έπαυε να είναι, πλέον, προνόμιο μικρών ομάδων ανθρώπων. Πληροφορίες, ιδέες και γνώμες μπορούσαν να κυκλοφορήσουν τώρα με μεγάλη ταχύτητα και να φτάσουν σε όσους ενδιαφέρονταν γι’ αυτές.