Οι εδαφικές απώλειες της Ελλάδας μετά τον Μικρασιατικό πόλεμο. Η Συνθήκη της Λοζάνης (1923)

Πηγές

Αρχική Σελίδα



Χάρτης Πλοήγησης




Ο Μικρός Ιστορικός




Οδηγίες Χρήσης




Αξιολόγηση
Η διαμόρφωση των συνόρων της Ελλάδας, 1830-1948

Ανώτερο επίπεδο

Πάνω

Κάτω


Μεγέθυνση εικόνας




Μεγέθυνση χάρτη


Το τέλος του Μικρασιατικού πολέμου βρήκε την Ελλάδα ηττημένη. Η προσπάθεια των Ελλήνων να εξουδετερώσουν στρατιωτικά το κεμαλικό κίνημα αντίστασης είχε αποτύχει. Παράλληλα, η ήττα του ελληνικού στρατού είχε συμπαρασύρει μεγάλο αριθμό Ελλήνων αμάχων της Μικράς Ασίας που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να γίνουν πρόσφυγες στην Ελλάδα.

Η ήττα του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία σήμαινε, ανάμεσα στ’ άλλα, ότι η Συνθήκη των Σεβρών (1920) δεν είχε, πλέον, καμιά απολύτως ισχύ. Όταν είχε υπογραφεί αυτή η Συνθήκη, η Ελλάδα ήταν ο ισχυρός και η Τουρκία ο ανίσχυρος, γεγονός που καθρεφτιζόταν και στους όρους της συνθήκης.

Μετά την ελληνική ήττα στη Μικρά Ασία, τα δεδομένα είχαν αλλάξει δραματικά: η Ελλάδα ήταν, πλέον, η ηττημένη και η κεμαλική Τουρκία η νικήτρια. Οι νέες συνθήκες απαιτούσαν, λοιπόν, την υπογραφή μιας νέας συνθήκης που να εκφράζει τη νέα πραγματικότητα.

Μετά από διαπραγματεύσεις πολλών μηνών που έγιναν στη Λοζάνη της Ελβετίας υπογράφτηκε τελικά μια νέα Συνθήκη.

Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λοζάνης (24 Ιουλίου 1923), η Ελλάδα παραιτούνταν από κάθε δικαίωμα στα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας και παραχωρούσε στην Τουρκία την ανατολική Θράκη, την Ίμβρο και την Τένεδο. Ο ποταμός Έβρος αναγνωριζόταν ως το φυσικό σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Παράλληλα, χωριστή ελληνοτουρκική Σύμβαση που είχε υπογραφτεί λίγο νωρίτερα (30 Ιανουαρίου 1923) όριζε την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Από την ανταλλαγή εξαιρέθηκαν οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου (125.000 τότε) και οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης (118.000 τότε).

Τέλος, τα Δωδεκάνησα, που είχαν παραχωρηθεί από την Ιταλία στην Ελλάδα, ξαναπερνούσαν υπό ιταλική κυριαρχία.

Η έκβαση του Μικρασιατικού πολέμου και η υπογραφή της συνθήκης της Λοζάνης σήμαναν το τέλος της Μεγάλης Ιδέας. Από την "Ελλάδα των Σεβρών" παρέμεινε μόνο η δυτική Θράκη και η κατοχυρωμένη κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου. Συνολικά, στη δεκαετία 1912-22 η Ελλάδα διπλασίασε την έκταση και τον πληθυσμό της αποκτώντας τα οριστικά της σύνορα πλην των Δωδεκανήσων, τα οποία θα μείνουν στην ιταλική κυριαρχία ως το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου.

Η Συνθήκη της Λοζάνης ισχύει μέχρι σήμερα.