Τα σημερινά σύνορα της Ελλάδας δεν διαμορφώθηκαν μονομιάς.

Από την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους (1830) έως την επίσημη ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων (1948) , που έδωσε στην ελληνική επικράτεια τη σημερινή της εικόνα, πολλοί παράγοντες επηρέασαν τη διαμόρφωση των ελληνικών συνόρων.

Πρώτα απ’ όλα, σημαντικό ρόλο έπαιξε το ευρωπαϊκό ιστορικό πλαίσιο του 19ου αι. και των αρχών του 20ου αι.. Δύο ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά του: από τη μια πλευρά οι ανταγωνισμοί μεταξύ των ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών, των Δυνάμεων, όπως ονομάστηκαν· από την άλλη, η εμφάνιση και η κυριαρχία των εθνών, η δημιουργία εθνών-κρατών, η διαμόρφωση των εθνικών συνειδήσεων των λαών και η ανάπτυξη του εθνικισμού.

Επίσης, ουσιαστικός ήταν ο ρόλος που έπαιξε το βαλκανικό ιστορικό πλαίσιο του 19ου αι. και των αρχών του 20ου αι., που σφραγίστηκε από τις αλλεπάλληλες κρίσεις του Ανατολικού Ζητήματος, τη διαμόρφωση των βαλκανικών εθνικισμών και τις μεταξύ τους αντιπαλότητες και συγκρούσεις.

Επηρεασμένη από αυτό το διεθνές περιβάλλον και εκπορευόμενη από τις ανεπάρκειες του πρώτου ελληνικού κράτους (περιορισμένα εδάφη, υπανάπτυκτη οικονομία), γεννήθηκε και διαμορφώθηκε η ελληνική εθνική ιδεολογία, που έγινε γνωστή ως Μεγάλη Ιδέα. Σύμφωνα με αυτή, η Ελλάδα όφειλε να επιδιώκει, διαρκώς και με κάθε μέσο, την απελευθέρωση όσων Ελλήνων ζούσαν εκτός Ελλάδας (αλύτρωτοι) καθώς και την εδαφική της επέκταση ώστε κάποια στιγμή να συμπεριλάβει στα όρια της όλες εκείνες τις περιοχές της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στις οποίες κατοικούσαν ελληνικοί πληθυσμοί.

Κάτω από την επίδραση όλων των παραπάνω παραγόντων διαμορφώθηκαν τα σύνορα της Ελλάδας στην πορεία του χρόνου. Οι κυριότεροι σταθμοί αυτής της διαδρομής, που κράτησε σχεδόν 120 χρόνια, ήταν οι εξής:

Η ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους (1830) και ο προσδιορισμός της συνοριακής γραμμής Αχελώου-Σπερχειού, την οποία, ωστόσο, δεν αποδέχθηκαν οι Έλληνες.

Η διαμόρφωση των πρώτων συνόρων της Ελλάδας (1832) με τον καθορισμό της συνοριακής γραμμής Παγασητικού-Αμβρακικού, η οποία έγινε αποδεκτή από την ελληνική πλευρά.

Η ενσωμάτωση των Επτανήσων (1864) .

Η ενσωμάτωση της Θεσσαλίας και της Άρτας (1881).

Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 που οδήγησε στην αναγνώριση της αυτονομίας της Κρήτης αλλά και σε περιορισμένες εδαφικές απώλειες για την Ελλάδα.

Η θεαματική εδαφική και πληθυσμιακή ενίσχυση της Ελλάδας μετά τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913) .

Τα εδαφικά κέρδη της Ελλάδας από τη συμμετοχή της στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Οι εδαφικές απώλειες της Ελλάδας μετά τον Μικρασιατικό πόλεμο.

Τέλος, η επίσημη ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων (1948) που σήμανε και τη διαμόρφωση των σημερινών συνόρων της Ελλάδας.