Παραδοσιακές Γεύσεις > Aρνί > Γαμοπίλαφο
Κρητικό Γαμοπίλαφο
ΥΛΙΚΑ
2 κιλά γίδα
1 μικρό κοκκοράκι ελευθέρας βοσκής κομμένο στα δυο
1 κρεμμύδι
2 καρότα
1 φύλλο δάφνης
λίγο θυμάρι
Ρύζι Καρολίνα
χυμό 1 ½ λεμονιού
200-300 γρ. στακοβούτυρο
Αλάτι
Πιπέρι
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Βάζουμε τα κρεάτα ολόκληρα, το κρεμμύδι, τα καρότα και το φύλλο δάφνης να σιγοβράζουν και 3-4 ώρες. Όταν είναι έτοιμα τα κρέατα (ελέγχουμε κατά διαστήματα και αν χρειάζεται προσθέτουμε νερό) τα τοποθετούμε σε μια πιατέλα, πετάμε τα καρότα και το κρεμμύδι και κρατάμε το ζωμό για το γαμοπίλαφο.
Στη συνέχεια σουρώνουμε το ζωμό (αν είναι πολύ λιπαρός τον αραιώνουμε με λίγο νεράκι) και το βάζουμε να βράσει μαζί με το ρύζι σε δυνατή φωτιά, προσθέτοντας αλάτι και το χυμό λεμονιού 5-8 λεπτά περίπου. Για μια κούπα ρύζι, χρειαζόμαστε τρεις κούπες ζωμό κρέατος.
Τέλος, όταν είναι έτοιμο παίρνουμε το στακοβούτυρο και ανακατεύουμε (αν θέλετε έχετε κάψει σε ένα κατσαρολάκι πρώτα το στακοβούτυρο) με αυτό το πιλάφι που έχουμε στην κατσαρόλα και ρίχνουμε το θυμάρι. Το αφήνουμε να σταθεί για 5 λεπτά.
Σερβίρουμε το ρύζι και λίγο από τα κρέατα σε ρηχό πιάτο ή αν θέλετε ξεψαχνίζετε τα κρέατα και τα ανακατεύετε μέσα στο πιλάφι.
Στακοβούτυρο - Στάκα
Μαζεύουν την τσίπα (κρέμα) του γάλακτος από το άρμεγμα και την αλατίζουν ελαφρά. Όταν μαζέψουν μιά ικανοποιητική ποσότητα επί αρκετές μέρες την ζεσταίνουν σε χαμηλή φωτιά με μικρή προσθήκη αλευριού. Έτσι χωρίζουν οι πρωτείνες από το λίπος. Το λίπος μαζεύεται χωριστά και γίνεται το περίφημο στακοβούτυρο, ενώ η άσπρη, πηχτή μάζα των πρωτεϊνών είναι η διάσημη στάκα (που φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί).
Πηγή: Αυθεντική συνταγή για Κρητικό Γαμοπίλαφο (www.mediasoup.gr)
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ?
Πολλές είναι οι συνταγές που συνοδεύουν παραδοσιακά το τραπέζι του γάμου, αλλά και την επόμενη ημέρα (μετά το ξενύχτι). Ένα φαγητό που προσφέρεται στους παραδοσιακούς γάμους στην Κρήτη είναι το "γαμοπίλαφο". Έχει ως κύριο συστατικό του το ρύζι το οποίο συμβολίζει το ρίζωμα, τη γονιμότητα και την ευχή για αφθονία και πλούτο στην νέα ζωή του ζευγαριού.
Το έθιμο φαίνεται να έχει και πάλι τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα όπου έραιναν τους νεόνυμφους με "κατασχύσματα" αποτελούμενα από κριθάρι και άλλους καρπούς. Ανάλογο παλιό έθιμο γάμου έχει καταγραφεί σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας όπου έριχναν στους νιόγαμπρους "γεννήματα" δηλ. σιτηρά για να ενισχύσουν την "γονιμότητα" της νύφης και να αποκτήσει πολλά παιδιά. [1]
Γαμήλια άμαξα με τη νύφη, το γαμπρό και τον πάροχο (μελανόμορφο αττικό αγγείο του ζωγράφου Άμαση, 550 π.χ.)
Σήμερα οι παρευρισκομένοι στο γάμο ραίνουν με ρύζι το ζευγάρι την ώρα του χορού του Ησαΐα με την ευχή να ριζώσουν, να μείνουν δηλαδή για πάντα ενωμένοι κι αγαπημένοι. Το έθιμο της ρίψης ρυζιού κατά τη διάρκεια της γαμήλιας τελετής αλλά και το δείπνο με ρύζι μετά το γάμο συναντάμε και σε άλλους λαούς με το ρύζι να συνδέεται πάντοτε με το ρίζωμα του ζευγαριού και τη γονιμότητα. Κάποιοι άλλοι πολιτισμοί, θεωρούσαν ότι το ρύζι «εξόρκιζε» τα «κακά» πνεύματα και αποσπούσε την προσοχή τους από το νιόπαντρο ζευγάρι. [2]
Το γαμοπίλαφο σερβίρεται κατά τη διάρκεια του γαμήλιου τραπεζιού ενώ παλαιότερα ήταν το πρώτο φαγητό που συνήθιζε να φτιάχνει η νύφη.
Πηγές:
1. Άρθρο, "Γαμήλια έθιμα της αρχαιότητας και η θέση της γυναίκας στο γάμο", Μαρία Γκιρτζή, δρ. Αρχαιολογίας (http://www.archaiologia.gr)
2. Why is rice thrown at weddings? (http://www.coolquiz.com)