Η επιρροή του Πόντου στην Ελληνική Κουζίνα(σελ. 2/2)
Τανωμένος Σορβάς - γιαουρτωμένη σούπα
Τανωμένος Σορβάς (Δράμα): Σούπα καταπραυντική για το στομάχι. Παρασκευάζεται με πλιγούρι και γιαούρτι. Η λέξη σορβάς στα ποντιακά σημαίνει σούπα. Τανωμένος λέγεται γιατί παρασκευάζεται με ταν ή πασκιτάν (αποβουτυρωμένο, στραγγισμένο κι αλατισμένο γιαούρτι). Σημαίνει δηλαδή την "γιαουρτωμένη σούπα". Ταν στα ποντιακά είναι το αποβουτυρωμένο υγρό που απομένει μετά το χτύπημα του αγελαδινού ή βουβαλίσιου γιαουρτιού. Πασκιτάν είναι το προϊόν που παίρνουμε όταν βράσουμε το ταν (σαν κρεμώδες τυρί ή μυζήθρα) και είναι υπόξινο. Κορκότο είναι το αποφλοιωμένο και χονδροαλεσμένο ή χονδροκοπανισμένο στάρι (κοινώς το πλιγούρι). Στον Πόντο καθημερινά έκαναν τη συγκεκριμένη σούπα, καθώς επίσης τη συνιστούσαν και οι γιατροί. Kαταπραύνει το στομάχι μετά από ξενύχτι και πολύ ποτό.
Χαβίτς ή Κατσαμάκι: λέγεται ο χυλός από το βρασμένο καλαμποκάλευρο. Ο χυλός από καλαμποκάλευρο ήταν ευρέως διαδεδομένος σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου και στην Τουρκία. Οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι αποκαλούν τον χυλό κατσαμάκι Ο όρος σημαίνει νάζι (τσαλιμάκι) και προέρχεται από την λέξη Kačamak ή kachamak (που έχει τις ρίζες της στην Κυριλλική качамак). Ο όρος έχει επικρατήσει σε όλη την Βόρειο Ελλάδα (Μακεδονία, Θράκη και Πομακοχώρια). Οι Πόντιοι αποκαλούσαν τον χυλό χαβίτς μια ονομασία που επίσης συναντούμε στην Βόρειο Ελλάδα και την οποία έφεραν μαζί τους με την εγκατάστασή τους στην περιοχή. Ακόμη οι Ρουμάνοι αποκαλούν τον χυλό μαμαλίγκα, ονομασία που χρησιμοποιείται ευρύτατα στις περιοχές της Στερεάς, της Ηπείρου και της Θεσσαλίας, όπου είχαν εγκατασταθεί οι επονομαζόμενοι Ρουμανόβλαχοι. Τέλος στην Τουρκία και τα παράλια της Μικράς Ασίας ο χυλός καλείται μουχλαμάς ενώ στην Αλβανία καλείται χαραπάτσι. Πηγή: Kacamak - Wikipedia
Xαψοπίλαφο (Βόρεια Ελλάδα): Χαψία ή χαμψία στην ποντιακή διάλεκτο λέγεται ο γαύρος. Κι αυτό επειδή είναι τόσο μικρούλης που μπορεί κανείς να τον "κάνει μια χαψιά" (μια μπουκιά). Η παραδοσιακή ποντιακή συνταγή αναφέρεται σε ένα είδος γαύρου που ενδημεί στον Εύξεινο Πόντο. Τα "χαψία" αποτελούσαν διαχρονικά αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής και της επιβίωσης των κατοίκων των παραλιακών πόλεων και οικισμών του Πόντου. Ήταν δε τόσο μεγάλη η αφθονία τους, που το Φθινόπωρο, που ήταν η περίοδος του υπερπληθυσμού τους, μοιράζονταν δωρεάν στον κόσμο και όσα πάλι περίσσευαν, τα χρησιμοποιούσαν οι γεωργοί των παραθαλάσσιων οικισμών για λίπασμα στα χωράφια τους. Λέγεται μάλιστα ότι τα καπνά από τα χωράφια που είχαν προηγουμένως λιπανθεί με χαψία, έπαιρναν ένα χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα, σαν φλουριά και έπιαναν καλές τιμές στο εμπόριο. Πηγή: Σάββας Καλεντερίδης, Ποντιακά Θέματα Ιστολόγιο, pontiakathemata.blogspot.gr